Người vẫn đi tìm đồng đội

Đó là ông Trần Minh Tuấn (ảnh), sinh ra trong một gia đình tương đối khá giả ở Đức Thắng (Phan Thiết). Năm 1960, khi vừa 18 tuổi đang là học sinh, ông đã lên đường tham gia kháng chiến, là chiến sĩ du kích của Đội công tác thị xã Phan Thiết. 3 năm sau, ông được đơn vị cử đi học y tá tại Trường Y tế của tỉnh Bình Thuận. Học xong ông về làm Tiểu đội trưởng y tá Đơn vị 480 thị xã Phan Thiết. 4 năm sau, ông lại được đi học lớp y sĩ. Học xong, ông về làm cán bộ Bệnh xá thị xã Phan Thiết. Hòa bình lập lại, ông là chuẩn úy quân y sĩ Thị đội Phan Thiết rồi chuyển sang công tác khác cho đến khi nghỉ hưu.

Trong kháng chiến, Trần Minh Tuấn không chỉ làm chuyên môn y  tế của mình mà còn phải vừa điều trị vừa lo chôn cất anh em bị hy sinh. Chôn đồng chí nào, ở đâu, ông phải nhớ kỹ. Có mộ chôn nhiều người, ông phải nghĩ ra cách để nhớ ai nằm ở chỗ nào rồi về trao đổi lại với anh em. Năm 1976, ông đi tu sửa các ngôi mộ chôn tại Bưng Cò Ke (Ba Hòn - Tiến Thành - Phan Thiết). Năm 1979, ông cùng một chiến sĩ và đội mai táng đi bốc 155 mộ quanh khu vực từ Ba Hòn đến phường Đức Long, lên cầu Bến Lội qua Đại Hòa (Phong Nẫm). Đến năm 1982, tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn tham gia bốc mộ các liệt sĩ vì chỉ có ông là người nhớ vị trí mộ ở vùng từ Ba Hòn ra Lò Tĩn, rồi Suối Chinh (Hàm Thạnh) đến Tam Giác (Hàm Liêm), rồi Phong Nẫm đến Trinh Tường (Phú Trinh).

Có lẽ điều day dứt nhất trong ông hiện nay là còn gần 15 mộ quanh khu vực Bưng Cò Ke (Ba Hòn -Tiến Thành), Suối Sỏi (Hàm Hiệp), Bưng Bà Tùng (Hàm Minh) vẫn chưa tìm thấy vì dấu vết đã bị xóa do người dân vỡ đất sản xuất. Ông nói: “Đêm tôi nằm ngủ, anh em họ về hỏi tôi miết, họ hỏi chừng nào bọn tôi mới được về quê. Đau lòng lắm!”. Đó là trăn trở của người lính già vẫn một lòng vì đồng đội.

TRƯƠNG BẠCH TUYẾT