Bệnh nhiều, thiếu nhân lực
49 xã, phường thuộc 6 huyện, thị của tỉnh tiếp nhận chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần cộng đồng; đáng chú ý, trong 2 năm gần đây (2015 - 2017) chưa được thực hiện thêm ở xã mới. Hiện ngành y tế quản lý điều trị 1.084 bệnh nhân; trong đó, 498 bệnh nhân tâm thần phân liệt, 520 bệnh động kinh, 66 bệnh trầm cảm. Song, hình ảnh người tâm thần lang thang ngoài đường không phải là ít.
Y sĩ Nguyễn Thị Kim Thoa (Trung tâm Y tế La Gi) cho hay: “La Gi quản lý điều trị 249 bệnh nhân tâm thần, nhưng chỉ có 1 y sĩ được tập huấn chuyên khoa về sức khỏe tâm thần. Đây là khó khăn trong công tác chăm sóc bệnh nhân”.
Thiếu bác sĩ chuyên khoa tâm thần là một trong những “điểm nóng”, khoa tâm thần tại Bệnh viện đa khoa tỉnh chỉ có 3 bác sĩ và 5 điều dưỡng. Tại tuyến huyện và tuyến xã hiện chưa có bác sĩ chuyên khoa tâm thần để tiếp nhận và quản lý điều trị tại tuyến cơ sở. Số lượng chuyên trách được tập huấn về sức khỏe tâm thần cũng không nhiều tại các tuyến xã, huyện.
Lắm nỗi lo
Theo y sĩ Thoa, nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tâm thần như: di truyền, sang chấn thương, mất cân bằng sinh hóa trong cơ thể, tổn thương hệ thần kinh hoặc bị tác động bởi những yếu tố bất lợi từ môi trường cuộc sống hàng ngày như nghiện game, rượu, ma túy tổng hợp… Nhiều trường hợp mắc bệnh do không chịu nổi những áp lực, cú sốc căng thẳng, thất bại trong thi cử, công việc, kinh doanh… người đã mất tinh thần, sa sút về sức khỏe, trí tuệ, kết hợp chế độ dinh dưỡng kém. Khi người thân mắc bệnh tâm thần, không ít gia đình tin ma nhập và đưa bệnh nhân tới “thầy pháp” để điều trị thay vì tới bệnh viện. Có gia đình bán hết đất đai, ruộng vườn… chạy theo cách chữa trừ ma cho đến khi tài sản không còn, mà bệnh của người thân thì như cũ. Khi đưa đến cơ sở y tế, tình trạng bệnh nhân lúc này trở nên mãn tính. Đa số người bệnh nằm trong hộ gia đình khó khăn, hộ nghèo nên điều kiện chữa bệnh khó khăn; người thân ít chăm nom chăm sóc bệnh nhân. Nhiều bệnh nhân không có người thân nên nhờ sự bảo bọc của hàng xóm, cộng đồng. Với bệnh nhân tâm thần hoặc mắc bệnh liên quan đến thần kinh, thường bệnh tình kéo dài rất lâu và phải được chữa trị thường xuyên.
Cùng chung tay
Bệnh tâm thần không chỉ tàn phá sức khỏe của người bệnh mà còn gây ảnh hưởng không nhỏ đến gia đình và cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe tâm thần hiện nay, Sở Y tế Bình Thuận có văn bản yêu cầu Bệnh viện đa khoa tỉnh tiếp nhận, khám và cấp thuốc tại bệnh viện cho các bệnh nhân tâm thần của 18 xã, phường và 4 huyện, thành phố chưa triển khai chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần cộng đồng. Đồng thời, Bệnh viện đa khoa tỉnh tổ chức công tác tập huấn chuyên môn, nói chuyện chuyên đề với các chuyên trách, cộng tác viên… Bên cạnh đó, người nhà bệnh nhân cần quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe của bệnh nhân, phối hợp với ngành y tế để phát hiện kịp thời, theo dõi việc khám, cho thuốc định kỳ nhằm bảo đảm bệnh nhân được uống thuốc điều trị đầy đủ.
Trang Minh
