Nới rộng cho vay để ngăn “tín dụng đen”

Trước hết là thủ tục cho vay rất đơn giản, chủ yếu dựa vào lòng tin, thậm chí không cần tài sản thế chấp, không bị ràng buộc bởi thủ tục pháp lý. Chính sự đơn giản này đã giúp nhiều người vay vốn nhanh gọn hơn rất nhiều so với các ngân hàng, tổ chức tín dụng chân chính. Và như thế, người nghèo, người có thu nhập thấp, người không tiếp xúc nhiều với hệ thống hành chính nhà nước. Thậm chí doanh nghiệp gặp khó khăn cần nguồn vốn gấp, ngay lập tức đều là những khách hàng tiềm năng của các tổ chức “tín dụng đen”.

Không khó bắt gặp những bảng quảng cáo các gói vay tín dụng tiêu dùng không cần thế chấp xuất hiện khắp nơi. Điều này chứng tỏ sức hút từ sự “linh động” trong việc cho vay của “tín dụng đen” là điều không thể phủ nhận. Chỉ cần có nhu cầu, bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận với các tổ chức này bằng một cuộc gọi. Dù lãi suất phải trả cao, đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro về tài chính, nhưng nhiều khách hàng vẫn quyết định vay, bởi nhu cầu của họ nhanh chóng được giải quyết, nhất là trong lúc nguy cấp.

Đối với ngư dân vùng biển thì “tín dụng đen” được thực hiện dưới hình thức khác. Các chủ tàu muốn có tiền đóng mới, cải hoán tàu thuyền hay mua ngư lưới cụ đều ít đến ngân hàng mà vay của các đầu nậu. Việc vay từ các đầu nậu thường ít xảy ra rủi ro, nhưng buộc các chủ tàu phải bán hải sản cho họ và thường bị ép giá. Theo các chủ tàu thì khi đi vay, đầu nậu đưa tiền mặt trực tiếp, không cần các thủ tục rườm rà mà chỉ mang tính chất niềm tin với nhau. Hơn nữa, vay ở các chủ nậu vựa thì có thể vay theo nhu cầu. Còn đến vay ở ngân hàng thì phải mất nhiều thời gian, thủ tục rườm rà mà chỉ được giải quyết vay 50% hoặc 70% nhu cầu. Khổ hơn là đợi đến khi vay được thì họ đã trễ chuyến biển.

Theo lãnh đạo một số ngân hàng thương mại trong tỉnh, việc người vay tìm đến “tín dụng đen” là do nhiều hộ vay kinh doanh lớn, đầu tư tràn lan, không thu hồi được vốn. Đến kỳ hạn trả lãi cho ngân hàng họ phải vay “tín dụng đen” để trả, rồi sau đó vay lại để trả tín dụng đen. Tuy nhiên, nguyên nhân này vẫn nằm ở số ít, còn lại chủ yếu là do những đối tượng có lý do vay không rõ ràng và không chứng minh được thu nhập để trả nợ nên ngân hàng không cho vay. Và tất nhiên, khi biết không thể vay được ở ngân hàng thì các đối tượng vay này thường tìm đến tín dụng đen.

Theo khảo sát của phóng viên, vài điểm chơi hụi ở các chợ và khu dân cư thì hầu hết người chơi đều dựa trên tinh thần tin tưởng là chính. Phần lớn các dây hụi “chuyên nghiệp” với mức lãi “đóng 8, 9 ăn 10” thì nguồn vốn thu được thường “chảy” vào các đường dây cho vay nặng lãi với lãi suất 15 – 20%/tháng. Và thực tế cho thấy tình trạng bị vỡ hụi, chủ hụi ôm tiền tỷ bỏ trốn đã diễn ra từ nhiều năm nay. Thế nhưng, tình trạng chơi huê hụi vẫn cứ tồn tại, phát triển vì nó đánh trúng tâm lý của người chơi. Bởi gửi tiền ở ngân hàng chỉ có lãi suất trung bình 6%/năm. Trong khi chơi hụi thì lãi cao hơn nhiều lại được trả lãi ngay tức thì, nên nhiều người vẫn mạo hiểm. “Tín dụng đen” được xem là sóng ngầm của tội phạm và đã không ít người tan cửa nát nhà, nợ nần chồng chất vì nó. Vì thế người dân cần phải cẩn thận khi vay “tín dụng đen”, đặc biệt là vay để mua sắm, tiêu dùng vào những tháng cuối năm, không để xảy ra các trường hợp đáng tiếc.

Để trấn áp hoạt động của tội phạm cho vay nặng lãi, “tín dụng đen” Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Hai cũng có chỉ đạo đối với các ngân hàng, các tổ chức tín dụng đóng trên địa bàn tỉnh cần mở rộng địa bàn cho vay, diện được vay và tinh giản các thủ tục không cần thiết để người dân khi có yêu cầu chính đáng được tiếp cận vay vốn.

Song Nguyên