Giải pháp bảo toàn tại Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân: Cần xây dựng khu tái định cư gần biển

                

Cụm nhiệt điện Vĩnh Tân. Ảnh: Ngọc Lân

60,21% muốn di dời

Đã mấy năm nay, từ khi Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân hình thành với sự xuất hiện của 5 nhà máy nhiệt điện than đến giờ thì tình trạng “đến hẹn lại lên” trong ô nhiễm môi trường khu dân cư cứ diễn ra. Đó là khoảng thời gian, Tuy Phong bước vào  mùa có gió lớn thường bắt đầu từ tháng 12 năm trước kéo dài đến tháng 3, 4 năm sau, thế là vùng gần Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân lại có biến cố môi trường, dù cơ quan chức năng đã đốc thúc kiểm soát, kiềm chế hết sức. Năm nay cũng thế, những ngày trong và sau tết đã xảy ra cảnh bụi xỉ phát tán vào khu dân cư gần đó cùng tiếng ồn, mùi khét. Vì vậy, các cơ quan chức năng tại tỉnh lại can thiệp xử lý. Tất nhiên, các nhà máy ở đây cũng than thở vì nhiều lý do ngoài khả năng… Nhưng thật sự cũng đến lúc không thể cứ để dân nơi đây chịu cảnh môi trường bị ô nhiễm, cơ quan chức năng mải miết chạy theo sự vụ, khi mà điều kiện thời tiết tại khu vực này rất phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ có khả năng xảy ra các sự cố môi trường…

Xuất phát từ lý do ấy, trước đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện Tuy Phong yêu cầu xã Vĩnh Tân tổ chức khảo sát, thu thập thông tin và ý kiến của người dân sinh sống tại khu vực tiếp giáp Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4, tức thôn Vĩnh Phúc. Tại khu vực khảo sát này có 387 hộ dân với 1.639 khẩu sinh sống,  trong đó trẻ em dưới 15 tuổi là 445 em. Còn ngành nghề thì có 234 hộ  làm nghề biển, 19 hộ là  công nhân, 46 hộ buôn bán vừa và nhỏ và 88 hộ làm thuê…

Tại Báo cáo số 118 của UBND huyện Tuy Phong ký ngày 8/5/2020, kết quả khảo sát lấy ý kiến của các hộ dân cho thấy có 233/387 hộ, chiếm 60,21% tổng số hộ có nguyện vọng di dời nếu nhà máy bồi thường thỏa đáng, hỗ trợ bố trí tái định cư nơi ở mới thuận lợi cho việc làm biển; có 23/387 hộ, chiếm 6,08% chấp hành theo chủ trương của Nhà nước, tức ở lại thì nhà máy phải khắc phục môi trường, còn di dời thì nhà máy phải hỗ trợ, bồi thường thỏa đáng  và có nơi ở mới phù hợp và 131/387 hộ, chiếm 34% có nguyện vọng ở lại tại vị trí hiện nay nhưng đề nghị khắc phục môi trường và tiếng ồn phát ra từ nhà máy. Có nghĩa, số hộ dân muốn di dời đi nơi khác đang chiếm đa số với 60,21%.

 Hy vọng vùng Động Từ Bi

Trước đó gần 1 tháng, UBND tỉnh có công văn gửi Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nhấn mạnh phải giải quyết dứt điểm tình trạng phát sinh bụi và các vấn đề khác liên quan đến công tác bảo vệ môi trường của các chủ đầu tư và nhà thầu. Đồng thời, phải thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2020 mà Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo tại Thông báo số 25/TB-VPCP ngày 20/1/2020 của Văn phòng Chính phủ; trong đó có nhiệm vụ phải thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường đối với các nhà máy nhiệt điện than để tạo sự đồng thuận của nhân dân, khai thác hiệu quả các nhà máy điện than gắn với bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương có nhà máy. Từ cơ sở ấy UBND tỉnh đề nghị EVN chỉ đạo các chủ đầu tư khẩn trương, nghiêm túc thực hiện các biện pháp giảm thiểu bụi phát sinh, phát tán ảnh hưởng đến đời sống của người dân tại khu vực. Còn trong trường hợp không thể khắc phục, đề nghị xem xét có phương án giải quyết hỗ trợ di dời người dân đến vị trí sinh sống phù hợp nhằm ổn định đời sống người dân, đồng thời cải tạo thành khu vực cây xanh cách ly giữa khu dân cư với Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân. Vì thực tế, sau nhiều lần điều chỉnh mở rộng, khoảng cách từ khu dân cư tập trung thôn Vĩnh Phúc đến hàng rào Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4, giờ chỉ còn khoảng 80 – 100m. Đó là lý do mà thời gian qua người dân thôn này chịu nhiều ảnh hưởng do tiếng ồn, bụi phát sinh từ hoạt động của nhà máy.

Hiện phương án di dời đến nơi ở mới, dù chưa có quyết định chính thức nhưng tâm thế của đa số người dân ở thôn Vĩnh Phúc là muốn di dời đến nơi khác. Và nơi họ đang hướng đến là vùng đất thuộc Động Từ Bi, nơi cách Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân 2 km về hướng Nam, lại bảo đảm gần biển để họ có thể làm nghề thuận lợi. Vùng Động Từ Bi đang là nơi hy vọng cho giải pháp bảo toàn của cả 2 bên. Chủ đầu tư các nhà máy có thể sản xuất kinh doanh tốt hơn, còn những người dân cũng an cư lạc nghiệp.          

 Hảo Chi