“Gỡ khó” để tạo nguồn thu bền vững

                

Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuận lợi    tạo nguồn thu ngân sách.

Giảm thu so cùng kỳ

Trong tháng 3, thu ngân sách tỉnh được 733 tỷ đồng, nâng tổng thu ngân sách quý I đạt 2.484 tỷ đồng, đạt 29,2% dự toán thu năm 2018. Như vậy, thu ngân sách tỉnh quý I đạt trên mức bình quân chung 27,5%, trong đó hai nguồn thu có tỷ trọng khá lớn là xổ số kiến thiết và dầu thô đạt mức khá cao so với dự toán thu năm. Cụ thể, thu từ xổ số kiến thiết được 316 tỷ đồng, đạt 43,9% dự toán, còn thu từ dầu thô được 461 tỷ đồng, đạt 31,2% dự toán nên đã tác động tích cực đến tốc độ tăng thu ngân sách trên địa bàn. Tuy vậy, một số khoản thu mang tính ổn định tại địa phương đạt thấp. Có đến 11/18 loại thu nội địa đạt dưới mức bình quân chung: Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 12,8% dự toán, thu thuế bảo vệ môi trường đạt 16,9% dự toán, thu lệ phí trước bạ đạt 25,5% dự toán… Nếu so sánh với quý I/2017, thì thu ngân sách quý I giảm 12,2% so cùng kỳ do một số khoản thu giảm mạnh. Đó là thu tiền sử dụng đất chỉ đạt 17,6% dự toán, giảm 79,5% so cùng kỳ. Nguyên nhân do năm 2017 nguồn thu phát sinh từ nộp tiền thuê đất 1 lần của một số doanh nghiệp ở khu Phố Biển và Tân Việt Phát làm số thu tiền đất tăng đột biến. Bên cạnh đó, các khoản thu thuế xuất nhập khẩu giảm 44,5%, thuế bảo vệ môi trường giảm 17,9%.

Riêng khối huyện, thị xã, thành phố, kết quả thu quý I/2018 ước đạt 534,9 tỷ đồng, đạt 29% dự toán, tăng 14,5% so cùng kỳ năm trước. Một số địa phương có số thu ngân sách đạt khá gồm Phan Thiết, La Gi, Tánh Linh. Riêng một số địa phương có số thu tăng trưởng khá cao so cùng kỳ như Tuy Phong thu ngân sách tăng 50% cùng kỳ, Hàm Thuận Nam tăng 49,8%.  

Thiếu nguồn thu bền vững

Khép lại năm 2017, thu ngân sách tỉnh đạt 9.592 tỷ đồng, vượt 19,5% dự toán năm, trong đó khoản thu từ đất vượt khá xa dự toán; có 11/17 khoản thu đạt và vượt dự toán thu nội địa. Số thu thể hiện nỗ lực của ngành thuế tỉnh, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh thực hiện có hiệu quả nhiều nhóm giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích thu hút đầu tư nhằm phát triển kinh tế, tạo tiền đề cho việc huy động và nuôi dưỡng nguồn thu. Tăng trưởng thu ngân sách là tín hiệu tốt, nguồn thu từ đất cao trong điều kiện thu ngân sách khó khăn như hiện nay thực sự là một nguồn đáng kể đẩy tổng thu tăng kịp dự toán. Tuy nhiên, về bản chất, đây lại là nguồn thu không bền vững, không xuất phát từ nội tại phát triển sản xuất kinh doanh… Tăng thu ngân sách từ đất không tạo được giá trị gia tăng, nguồn thu dễ bị tác động, tổn thương từ các yếu tố bên ngoài. Bên cạnh đó, nếu việc tăng thu ngân sách do điều chỉnh cơ chế chính sách tăng gánh nặng cho hoạt động sản xuất kinh doanh, không phải nhờ vào phát triển sản xuất kinh doanh.

Theo các chuyên gia kinh tế, tính bền vững của thu ngân sách nhà nước chỉ tăng lên khi cơ cấu thu ngân sách chuyển dịch sang dựa chủ yếu vào thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Trên thực tế hiện nay tình hình nợ đọng thuế vẫn còn nhiều, nguồn thu còn phân tán nhỏ lẻ, chưa có nguồn thu lớn. Vì vậy, việc xác định thu hút đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh mới tạo giá trị tăng thêm là nền tảng để nguồn thu ngân sách bền vững. Đây được xem là giải pháp căn cơ trong tình hình hiện nay. Bên cạnh đó, cần sự phối hợp chặt chẽ các ngành liên quan trong tăng cường công tác quản lý nhà nước về khai thác tài nguyên khoáng sản, đất đai để chống thất thu ngân sách nhà nước.

thanh duyên