Vụ hút cát lậu của Công ty Tuấn Cát Lợi:  Lộ thêm nhiều vi phạm

                

Sà lan của Công ty Tuấn Cát Lợi đang hút    cát lậu trên lòng hồ thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi.

Như phóng viên Báo Bình Thuận có loạt bài điều tra “Những chuyện bất thường của Công ty Tuấn Cát Lợi ở Đa Mi”, trong đó có hoạt động khai thác cát lậu của Công ty TNHH MTV Tuấn Cát Lợi (Công ty Tuấn Cát Lợi) trên hồ thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi (HT - ĐM), ngày 26/6/2018, Sở Tài nguyên - Môi trường (TN & MT) đã có báo cáo gửi Chủ tịch UBND tỉnh, sau khi kiểm tra thực tế và trên cơ sở báo cáo của các địa phương và ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng.

 Cấp phép 3 năm chưa có ĐTM!

Theo Sở TN & MT, tại hiện trường, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh phát hiện khu vực đường ngã ba lòng hồ thủy điện Đa Mi thuộc xã Đa Mi (Hàm Thuận Bắc), cách trụ sở UBND xã Đa Mi khoảng 300 m, Công ty Tuấn Cát Lợi đang tập kết 1 bãi cát xây dựng khoảng 100 m3 nằm sát mép lòng hồ, tại bãi tập kết cát có 1 xe múc, dưới lòng hồ có 1 tàu hút cát và 1 sà lan nằm cách bãi tập kết cát khoảng 30 m (từ tàu hút cát có đặt ống hút cát nối lên bãi tập kết cát). Cạnh bãi tập kết cát có làm 1 nhà tiền chế cho công nhân ở và công nhân đang đóng 1 tàu vỏ sắt lớn để phục vụ cho việc khai thác cát.

Liên quan đến giấy phép, Sở TN & MT tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản cho biết phương án nạo vét lòng hồ thủy điện của Công ty Tuấn Cát Lợi được UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt chỉ cho phép 1 tàu khai thác, vị trí khai thác 6 ha và tập kết bùn, cát trên diện tích 1,7 ha thuộc địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Mọi trường hợp khai thác, tập kết cát ngoài phạm vi ranh giới cho phép nạo vét là trái phép.  Điều đáng nói, được cấp phép từ năm 2015 đến nay, công ty chưa lập hồ sơ môi trường (ĐTM) của dự án theo văn bản chấp thuận của UBND tỉnh Lâm Đồng. Sở TN & MT tỉnh Lâm Đồng cũng đã có 2 văn bản yêu cầu công ty lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, nhưng công ty không thực hiện. Do đó, đại diện địa phương này khẳng định, Tuấn Cát Lợi chưa đủ điều kiện khai thác, nạo vét khoáng sản theo văn bản chấp thuận trên hồ thủy điện.

Cũng theo Sở TN & MT, trước đây, UBND xã Đa Mi nhận được phản ánh của người dân địa phương về tình trạng khai thác cát của Công ty Tuấn Cát Lợi trong khu vực lòng hồ thủy điện Đa Mi thuộc địa bàn tỉnh Bình Thuận. Tổ công tác của xã Đa Mi đã tiến hành kiểm tra phát hiện tàu của công ty khai thác cát trái phép, đã lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Nguyễn Văn Thanh - người làm việc cho công ty với số tiền là 4 triệu đồng. Một trường hợp khác của ông Phạm Công Tiến (người làm việc của công ty) có dùng sà lan chở cát trên lòng hồ nhưng do chưa bắt được quả tang nên ông Tiến không thừa nhận. Do đó UBND xã Đa Mi chưa đủ cơ sở xử lý, mà chỉ lập biên bản làm việc yêu cầu ông Tiến cam kết không được khai thác cát trái phép tại khu vực lòng hồ. UBND xã Đa Mi cũng đề nghị Công ty CP Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi (công ty thủy điện) chủ động phương tiện để phối hợp với UBND xã Đa Mi thường xuyên kiểm tra khu vực lòng hồ theo phản ánh của người dân.

 Tuấn Cát Lợi: chỉ mới... khảo sát!

Liên quan đến vụ việc, báo cáo của Công ty Tuấn Cát Lợi thì cho rằng, khối lượng cát có tại hiện trường nêu trên là khai thác từ lòng hồ thủy điện HT - ĐM thuộc ranh giới xã Lộc Nam, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng chở về theo giấy phép của UBND tỉnh Lâm Đồng từ 2015, cho phép nạo vét kết hợp thu hồi cát, sạn, sỏi xây dựng thuộc lòng hồ thủy điện HT- ĐM, tại xã Lộc Nam, khối lượng nạo vét 73.325 m3, thời gian nạo vét 5 năm. Theo công ty này, từ khi được UBND tỉnh Lâm Đồng cho phép nạo vét đến nay công ty chưa tiến hành khai thác chính thức, mới thực hiện việc khảo sát để đánh giá trữ lượng cát, hiện đang đóng tàu hút cát để đưa vào khai thác trong thời gian đến. Do đường sá vận chuyển cát trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng khó khăn, công ty có giấy xin quá cảnh, sau đó vận chuyển đi tiêu thụ nhưng chưa được chấp thuận.

Từ văn bản trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường Lâm Đồng, báo cáo của UBND xã Đa Mi và sự chứng kiến của người dân, thì rõ ràng việc công ty này có hoạt động khai thác cát trên khu vực lòng hồ thuộc khu vực tỉnh Bình Thuận và cả Lâm Đồng là sai phạm thấy rõ. Thế nhưng, công ty này cho rằng chỉ đang trong giai đoạn khảo sát đánh giá trữ lượng!?

Trách nhiệm tổ chức cá nhân

Theo Sở TN & MT, Công ty Tuấn Cát Lợi đã xây dựng nhà tiền chế, tập kết phương tiện, làm nơi đóng tàu và tập kết cát khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép là vi phạm về lĩnh vực đất đai. Mặt khác, đây là diện tích đất đã giao cho công trình lòng hồ thủy điện Đa Mi nên các hoạt động này có nguy cơ gây ảnh hưởng đến công trình quốc gia, cần phải chấn chỉnh ngay.

Để xảy ra vi phạm và các tồn tại nêu trên có phần trách nhiệm của UBND huyện Hàm Thuận Bắc. Cụ thể, sau khi kiểm tra vào thời điểm tháng 5/2017, đã xác định vị trí Công ty Tuấn Cát Lợi xin quá cảnh thuộc đất của lòng hồ thủy điện Đa Mi, nhưng UBND huyện lại đề nghị công ty có đơn xin quá cảnh gửi Công ty Thủy điện để xem xét giải quyết theo quy định là chưa phù hợp với mục đích sử dụng đất đã được UBND tỉnh giao cho công trình lòng hồ, chưa đúng với thẩm quyền theo quy định. Đối với Công ty Thủy điện chưa thực hiện quản lý diện tích đất thuộc lòng hồ theo đúng quyết định giao đất của UBND tỉnh. Khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép nhưng Công ty Tuấn Cát Lợi đã thực hiện hàng loạt các hoạt động tập kết cát, đóng tàu, làm nhà tiền chế trái phép trong khu vực đất thuộc lòng hồ thủy điện Đa Mi. Việc này, UBND xã Đa Mi đã mời Công ty CP Thủy điện và Công ty Tuấn Cát Lợi làm việc từ tháng 11/2017 nhưng không tiến hành xử lý dứt điểm theo thẩm quyền hoặc có văn bản báo cáo UBND huyện Hàm Thuận Bắc để chỉ đạo xử lý theo quy định, để tình trạng kéo dài đến nay. Qua đó cho thấy UBND xã Đa Mi, Công ty Thủy điện chưa thực sự làm hết trách nhiệm trong quá trình xử lý vụ việc. Đồng thời, sau kiểm tra, UBND huyện Hàm Thuận Bắc cũng chưa quan tâm, theo dõi nhằm chỉ đạo xử lý kịp thời để diễn ra tình hình trên.

Để xử lý dứt điểm hành vi vi phạm của Công ty Tuấn Cát Lợi và chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về khoáng sản của chính quyền địa phương, Sở TN & MT kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo, yêu cầu UBND huyện Hàm Thuận Bắc làm rõ hành vi vi phạm về lĩnh vực đất đai và xử lý theo quy định. Đồng thời, yêu cầu Công ty Tuấn Cát Lợi tháo dỡ, di chuyển nhà tiền chế, các phương tiện ra khỏi diện tích đất khu vực lòng hồ thủy điện Đa Mi thuộc địa bàn tỉnh Bình Thuận trước ngày 15/7/2018 và khắc phục hiện trạng sử dụng. Đồng thời, yêu cầu công ty thủy điện kiểm điểm tập thể lãnh đạo và chấn chỉnh việc quản lý, sử dụng diện tích đất đúng theo mục đích được giao tại khu vực lòng hồ thủy điện Đa Mi trong thời gian tới, tránh tình trạng lợi dụng việc nạo vét lòng hồ, khai thác khoáng sản trái phép gây ảnh hưởng đến công trình quốc gia.

Phúc Sinh - Trần Huỳnh