Bên bờ mây lãng đãng…

Trong một ngày giáp tết, cà phê với Đỗ Hồng Ngọc trên đường sách Sài Gòn, tôi mới hiểu ra tựa tập “Thơ ngắn Đỗ Nghê” là cách định hình có chủ ý, không phải theo ý nghĩ thông thường về hình thức là ngắn, dài, âm tiết hay tương tự trường phái Haiku (Nhật), Sloka (Ấn)… và lại gắn liền với bút danh Đỗ Nghê đã có cách đây từ hơn 50 năm. Khác hơn các tập thơ trước đây Giữa hoàng hôn xưa, Vòng quanh, Thư cho bé sơ sinh… xoay quanh cho một chủ đề, một chặng đời trải nghiệm. Thì nay Đỗ Nghê chắt chiu lại giọt mật trong veo từ cảm xúc tận cùng, từ lãng đãng an nhiên của đất trời để có những câu thơ rất nhân văn, rất tình người.

Anh viết “Nhẹ như không có/ Có mà như không…”, hay là “Thực chẳng dễ dàng/ Sống trong cái chết/ Và chết trong cái sống…”. Chỉ có ở người ngộ được cái giá trị cuộc sống nhân sinh theo triết lý Phật giáo trong cõi vô vi tự tại. Những tập sách Nghĩ từ trái tim, Như thị, Cành mai sân trước, Gió heo may đã về… lại liên tiếp tái bản nhiều lần mà vẫn được đón nhận, là sao? Bởi trong đó không những mang cái tư tưởng Phật học,Thiền học mà sự biểu cảm chân thực của một tâm hồn thơ nên đã dễ dàng chạm đến trái tim của con người. Cũng không thể thoát ly khỏi phiền não trong cuộc sống rộn ràng, Đỗ Nghê bất chợt nhận ra mình “Lá chín vàng/ lá rụng/ về cội/ Em chín vàng/ chắc rụng về anh”. Và cũng không khỏi những vướng bận theo vòng hệ lụy: “Hoa vàng đã rụng đầy sân vắng/ Tình cũng ngùi phai theo tháng năm…”. Khái niệm về thời gian không như là nỗi ám ảnh của con người, mà với anh sao mà nhẹ nhàng và thanh thản “Giữa đêm/ Thức giấc/ Giữa ngày...” ở trong bài “Trái đất” chỉ có 6 âm tiết mà gợi cho người đọc đủ hình dung tâm thế của nhau, cách xa nửa vòng trái đất. Hay như bài Sóng: “Sóng/ quằn quại/ thét gào/ Không nhớ/ mình/ là nước…”. Với tên tuổi Đỗ Hồng Ngọc khó mà tách rời anh giữa cái thực của người thầy thuốc với một tâm hồn thi ca của Đỗ Nghê. Như anh từng khẳng định: “Thân và tâm đâu có tách rời, sắc thọ tưởng hành thức vẫn là một - ngũ uẩn giai Không”.

PHAN CHÍNH