Bếp quê

Nhà chị, cái chái bếp thấp lè tè, nền bằng đất nên rất ẩm. Chị lui cui bên bếp lửa mới nhen, cứ thi thoảng lại cầm cái ống thổi lửa bằng tre lên thổi phì phò. Tro khói dính đầy mặt. Trời mưa, củi ướt nhúm được bếp lửa rất khó. Nhưng rồi đâu cũng vào đó, củi bén được, lửa bắt đầu hừng lên, tiếng củi cháy nổ lép bép nghe rất vui tai. Trên cái bếp kiềng 3 chân, chị đặt nồi khoai lang lên nấu, chiếc nồi bằng nhôm đen kịn màu lọ nghẹ có từ hồi mẹ còn sống vẫn được chị dùng để nấu nướng cho tận đến bây giờ.

Nhìn cái dáng gầy gò ngồi co ro bên bếp lửa của chị, tôi thấy thương chị làm sao. Ngày xưa, cũng ở cái chái này, các anh em quây quần nhau vui đùa chờ cơm sôi, canh chín. Nhiều đêm, đói bụng, hai anh em lấy khoai lang vùi vào bếp tro nóng, khoai lang vùi tro bóc ra nghe thơm phức. Trời mưa dầm mẹ và chị xay bột đổ bánh xèo, bên bếp lửa cháy riu riu, mấy anh em vừa thổi vừa ăn những chiếc bánh xèo nhân tép nóng hổi, giòn rụm.

Ngày giỗ, tết, mấy cái bếp trong nhà luôn bận rộn, lửa lúc nào cũng đỏ, cũng reo, mùi xào nấu thơm nồng hương vị xông lên mũi, nghe mà bụng dạ cồn cào. Bếp lửa quê đã thắp sáng tâm hồn tôi ngay từ thời thơ ấu. Sao quên được những đêm đông giá lạnh, bên bếp lửa cháy bập bùng mấy mẹ con ngồi co ro sưởi ấm. Những buổi chiều nhìn khói bếp rúc qua mái tranh bay vấn vương buồn rười rượi.

Ở thôn quê ngày ấy củi nhiều, nên nhà nào cũng sắm một vài bếp kiềng để nấu. Gì chứ củi trong nhà không thể thiếu. Mưa dầm mà nhà thiếu củi, củi ướt là khổ lắm. Tôi với anh tôi thường rủ nhau mang gióng gánh, búa rựa ra rẫy tìm củi mục, củi gốc về chẻ, sắp lớp lang, che đậy cẩn thận để mẹ, chị nấu nướng hàng ngày.

Bây giờ mẹ không còn, anh em mỗi đứa có gia đình với cuộc sống riêng. Nhà xưa, bếp xưa, sớm hôm chị lủi thủi một mình, mặc ai bếp gas, bếp điện  chị vẫn một mực trung thành với cái ông kiềng đốt bằng củi.

Mỗi lần ghé thăm chị, nhìn chị phì phò cái ống thổi lửa, nhìn những xoong, nồi lọ nghẹ đen thui, tôi lại thấy thương mẹ, thương chị, thương cái bếp quê nghèo đã nuôi tôi khôn lớn.

NGÔ VĂN TUẤN