Ðêm mưa, nhớ tiếng ếch kêu

Tuổi thơ tôi ở Thuận Minh có những đêm mưa xao lòng  vì tiếng ếch kêu “ềch ệch” vang đồng, cộng hưởng tiếng nhái “eo éo”; tiếng dế gáy “nỉ non” tạo thành bản hòa âm miền thôn dã đầm ấm, trữ tình. Âm thanh của tiếng ếch kêu “ềch ệch” gợi cho lòng người biết yêu thương, hòa mình chung sống với các loài động vật hoang dã hữu ích, gắn bó thân thiết với ruộng đồng. Những buổi chiều mưa lâm thâm, tôi cùng nhóm bạn trang lứa thường bắt nhái bén làm mồi câu ếch đồng sống lưỡng cư trong các ao nước quanh làng. Câu ếch cũng là thú vui tao nhã của người dân quê xưa vào những tháng mùa mưa khi các ao đầy ngập nước. May mắn câu được con ếch to bằng bàn tay, tôi thường lấy da căng trên những que tre phơi khô bịt làm mặt trống hai đầu chiếc lon sữa bò. Trống da ếch rất bền, khi gõ tạo thành âm thanh “lum bum” nghe rộn ràng vui tai tuổi thơ hồn nhiên.

Nhiều thế hệ người dân vùng đất Hàm Thuận Bắc xưa thường mong đợi tới mùa bắt ếch òn vào những đêm trời bắt đầu sa mưa. Ánh đèn pin, đèn dầu rái, đèn dầu lửa cháy đỏ quạch, tỏa khói um tùm từ khu rừng khộp rụng lá mùa khô ven làng đến tận chân núi Chiêu Liêu, Chá Há, Cỏ Mồm. Tiếng người í ới gọi nhau giữa đêm mưa hòa cùng tiếng ếch òn “ộp ộp” rộn ràng kéo dài tới rạng sáng. Mùa săn ếch òn chỉ kéo dài 5 - 7 đêm, khi hạt cỏ nảy mầm lên xanh non cũng là thời điểm chấm dứt mùa săn ếch òn. Ếch òn quê (còn gọi quơ) lưng có sọc vàng, xương mềm, thịt thơm ngon hơn ếch òn đá màu đen sẫm, xương cứng. Đặc biệt, ếch òn phơi khô nướng trộn xoài xanh, rau sống, nước mắm tỏi ớt là món ngon, hương vị quyến rũ riêng có của vùng đất Bình Thuận.

Hồ thủy lợi Sông Quao đã làm hồi sinh vùng đất khô cằn hai mùa mưa nắng của xã Thuận Minh. Cây thanh long phát triển bạt ngàn đem lại nguồn hoa lợi bảo đảm đời sống no ấm cho bà con thôn xóm quê tôi. Hệ thống điện, đường, trường, trạm được nhà nước hỗ trợ cùng người dân chung tay xây dựng nông thôn mới khang trang. Sản xuất nông nghiệp phát triển, ao nước quanh làng được san lấp trồng trụ thanh long. Thuốc phòng trừ sâu bệnh hại cây trồng, cỏ dại trên đồng ruộng hủy diệt các loài ếch, loài cá. Nhiều người sử dụng máy kích điện “góp phần” hủy diệt các loài thủy sinh nước ngọt có ích cho con người. Tiếng ếch kêu vang đồng vào những đêm mưa ở quê làng quê tôi bây giờ chỉ còn là ký ức của một thời dấu yêu xưa.

Sơn NgỌc