Ngọc giữa biển xanh
Ngọc giữa biển xanh
Bài 1: Hạ tầng ngày càng hoàn thiện
BT- Những ngày
trung tuần tháng 6, biển không còn êm như “tháng 3 bà già đi biển” nhưng trên
chuyến tàu trung tốc Hưng Phát 26 từ Phan Thiết đi Phú Quý vẫn đông nghẹt
người. Tôi và chục đồng nghiệp của một số cơ quan báo chí trung ương và địa
phương được Công ty Điện lực Bình Thuận “mời thăm” Phú Quý để tìm hiểu về sự
trỗi dậy của vùng đất được mệnh danh là “Ngọc giữa biển xanh”.

Giao thương nhộn
nhịp
Khi được biết, đã hơn 10 năm tôi
chưa ra lại Phú Quý, ai cũng tỏ ra ngạc nhiên về sự chậm trễ này và đều nói Phú
Quý bây giờ khác lắm, ra Phú Quý rồi anh sẽ thấy. Có lẽ đúng vậy. Cái khác bắt
đầu từ khi tôi bước chân lên tàu Hưng Phát 26. Tàu rộng rãi, thoáng mát có cả
giường nằm, máy lạnh và điều đáng nói nhất là sự bảo đảm an toàn và tốc độ di
chuyển nhanh. Nhớ trước đây khi tôi đi vào dịp “sóng yên biển lặng” nhưng cũng
phải mất hơn 6 tiếng mới đến đảo. Nhưng trong chuyến đi này mặc dù bị ảnh hưởng
của áp thấp nhiệt đới, sóng cấp 5 - 6 nhưng cũng chỉ 3 tiếng rưỡi chúng tôi đã
có mặt tại “đảo ngọc”. Việc đưa tàu trung tốc Hưng Phát 26, với 60 tỷ đồng từ
nguồn vốn xã hội hóa vào hoạt động có một ý nghĩa rất lớn đối với Phú Quý ở chỗ
vừa bảo đảm an toàn, vừa rút ngắn thời gian đi lại, đưa Phú Quý gần với đất
liền, thuận lợi cho giao thương buôn bán, du lịch, góp phần thúc đẩy kinh tế -
xã hội Phú Quý phát triển trong những năm qua.
Nói về giao thông đường thủy Phú
Quý, ngoài tàu Hưng Phát 26, còn có tàu Bình Thuận 16, Bình Thuận 18 phục vụ đi
lại cho hành khách và vận chuyển hàng hóa. Ấn tượng mà tôi bắt gặp ở Cảng Phú
Quý là cùng với tàu Hưng Phát còn có những tàu rất lớn như tàu Dịch vụ hậu cần
nghề cá, tàu Hoàng Phúc 27 và nhiều tàu chuyên chở hàng hóa, vật liệu xây dựng
khác. Mới đây nhất, vào ngày 21/6, tàu cao tốc Superdong tuyến Phan Thiết - Phú
Quý với trị giá 2 triệu USD đã chính thức khai trương. Rút ngắn thời gian chạy
tàu xuống còn 2 tiếng rưỡi, càng tạo điều kiện thuận hơn trong việc giao thương
giữa đảo với đất liền. Có thể nói với việc phát triển khá nhanh đội tàu vận
chuyển hành khách, hàng hóa đã tạo cho Phú Quý một vị thế vững vàng, một tâm lý
an toàn, thoải mái, đồng thời cũng góp phần tạo ra cảnh quan vừa có tính truyền
thống, vừa hiện đại của một huyện đảo giữa biển khơi.
Đó là dưới biển, còn trên đất liền
hệ thống giao thông cũng có sự phát triển vượt bậc. Dạo một vòng quanh đảo, mọi
người có thể nhận thấy hầu hết các tuyến đường đều trải nhựa rộng rãi, thông
thoáng; nhiều tuyến đường ngang đảo thẳng tắp như Tôn Đức Thắng, Trần Hưng Đạo,
Lý Thường Kiệt, Nguyễn Tri Phương, Ngô Quyền… Một số tuyến đường mới mang dáng
dấp hiện đại như đường Võ Văn Kiệt mới được mở sau này với 4 làn xe, ở giữa là
dải phân cách cây xanh được trau chuốt, hai bên đường là những dãy nhà san sát
cùng trường học, nhà thờ, chùa chiền được xây dựng mới khang trang kiên cố với
những kiểu kiến trúc khác nhau trông phong phú và ấn tượng.
Đổi thay bắt đầu
từ điện
Ai đã từng đến Phú Quý cách đây dăm
bảy năm về trước, thì bây giờ mới thấy sự tiến bộ rõ nét về phát triển điện năng
ở Phú Quý. Anh Thanh, Giám đốc Điện lực Phú Quý cho biết giai đoạn khó khăn nhất
của Phú Quý là những năm 1999 - 2002, lúc bấy giờ chỉ có 6 máy phát diesel
500KW, công suất tiêu thụ lớn nhất (Pmax) chỉ đạt 0,7KW, vận hành 5 giờ/ngày,
vào ban đêm (18h30 - 23h30) chủ yếu phục vụ ánh sáng sinh hoạt cho dân, với
khoảng 1/4 số hộ có điện. Những năm tiếp theo công suất và thời gian phát điện
cũng được nâng dần lên 12 giờ/ngày, rồi 16 giờ/ngày. Tuy nhiên, giá bán điện cao
hơn trong đất liền từ 2 đến 5 lần khiến người dân và doanh nghiệp phải chịu
thiệt thòi, hàng chục doanh nghiệp chế biến thủy sản phải chuyển cơ sở sản xuất
vào trong đất liền và thu hẹp sản xuất tại đảo.
Bước ngoặt “mang tính lịch sử” đem
lại niềm vui lớn lao cho người dân xứ đảo là vào tháng 6/2014 ngành điện lực
thực hiện giá bán điện bằng với đất liền và nâng thời gian sử dụng điện lên 24
giờ/ngày. Ông Nguyễn Tấn Lân, Phó Giám đốc Công ty Điện lực Bình Thuận cho biết:
Để đảm bảo cung cấp đủ điện, cùng với việc đưa 3 tuabin gió (công suất 6 MW, số
tiền đầu tư trên 330 tỷ đồng) đi vào hoạt động, ngành điện đã đầu tư 36,47 tỷ
đồng để nâng cấp nguồn và lưới điện, trong đó lắp đặt thêm 2 máy diesel 1.000
kW. Từ 1/4 hộ có điện những năm trước, đến nay số hộ có điện đạt 100%
(6.640/6.640 hộ).
Trong những ngày chúng tôi đến đảo,
Điện lực Phú Quý đang khẩn trương thi công thực hiện dự án DPL3 (vốn vay ODA của
Ngân hàng Thế giới) gồm 3 dự án thành phần: Cải tạo, nâng cấp, phát triển lưới
điện trung hạ thế (110,9 tỷ đồng); mở rộng nguồn diesel (nhà máy diesel 5 MW,
vốn 157,584 tỷ đồng) và xây dựng hệ thống thông tin liên lạc với hơn 2,44 tỷ
đồng. Đi trên các tuyến đường chính của Phú Quý vào ban đêm thấy đâu đâu cũng có
ánh sáng chiếu rọi trên những trụ điện ngay hàng thẳng lối, những đèn trang trí
đủ màu trông thật đẹp mắt. Do điện cung cấp chủ yếu từ nguồn Diesel, trong lúc
giá bán điện chỉ bằng đất liền, nên hàng năm ngành điện phải bù lỗ trên dưới 60
tỷ đồng. Tuy có “thiệt thòi” cho ngành điện, nhưng cái được cho Phú Quý là rất
to lớn. Từ đó khẳng định với sự nỗ lực không mệt mỏi của ngành điện lực đã góp
phần cho Phú Quý có sự thay đổi lớn lao về mọi mặt, như một lãnh đạo địa phương
có lần khẳng định: “Đây là bước ngoặt mang tính lịch sử, là yếu tố có tầm quan
trọng đặc biệt đối với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện đảo Phú
Quý và có ý nghĩa to lớn trong chiến lược an ninh quốc phòng của Đảng và Nhà
nước về phát triển biển đảo của quốc gia”.
Lê Văn
Bài 2: Ngọc giữa
biển xanh