Quản trị nhà trường trong bối cảnh mới – bắt đầu từ đâu?

Hội thảo do Trường Cán bộ quản lý giáo dục TPHCM phối hợp với Sở GD&ĐT Bình Thuận tổ chức tại Khách sạn Bình Minh.

Có 80 bài viết tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học gởi đến hội thảo lần này đã cho thấy một cái nhìn toàn cục về bối cảnh mới của giáo dục nước ta và chỉ ra những vấn đề vừa bao quát, vừa cụ thể về công tác quản trị nhà trường.

Tại hội thảo, hầu hết các ý kiến đều đánh giá rõ thực trạng, những cơ hội và thách thức của giáo dục Việt Nam trong bối cảnh mới. Trong đó tập trung các giải pháp nâng cao năng lực quản trị nhà trường sao cho tạo sự chuyển biến tích cực của nền giáo dục nước nhà, sao cho chất lượng giáo dục và đào tạo nâng cao, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế xã hội trong tình hình mới.

Nhiều ý kiến cho rằng hiệu trưởng phải thay đổi quan điểm, xóa bỏ tư duy quản lý theo kiểu áp đặt, bao cấp, mệnh lệnh, chủ động tháo dỡ những rào cản do chính mình dựng lên. Phải xác lập cụ thể, vai trò và nâng cao năng lực của nhà quản trị trường học; phải thay đổi phương thức quản lý, điều hành theo hướng quyền tự chủ của Hội đồng trường, đẩy mạnh dân chủ và hợp tác, phát huy vai trò của người dạy, phát triển năng lực của người học, không ngừng đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ các phương pháp dạy học tích cực, các kỹ năng quản trị nhà trường, nhanh chóng và tích cực ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ torng công tác quản lý và dạy học ở nhà trường.

Không ít ý kiến đã thẳng thắn đề nghị chỉ có thể quản trị hiệu quả nhà trường một khi các cấp quản lý vĩ mô phân quyền, phân cấp mạnh mẽ, chuyển từ cơ chế “chỉ huy và kiểm soát” đối với các cơ sở giáo dục  sang “giao quyền và giám sát” như Nghị quyết 29 của Trung ương đã xác định “Đẩy mạnh phân cấp, nâng cao trách nhiệm, tạo động lực và tính chủ động, sáng tạo của các cơ sở giáo dục và đào tạo”.

Trước ngưỡng cửa cách mạng công nghiệp 4.0, những người làm giáo dục cũng đang lo lắng về những thách thức, khó khăn trong công tác quản trị và giảng dạy. Từ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đến con người, cơ chế, chính sách liệu có thể đáp ứng trong tình hình mới? Trong khi, toàn ngành đang  bắt tay thực hiện các nghị quyết 18, 19 của Trung ương về tinh giản biên chế, tinh giản bộ máy ở các đơn vị sự nghiệp công lập, đây là công việc hết sức khó khăn và nảy sinh nhiều bất cập cho ngành. Nhất là chưa đầy một năm nữa, toàn ngành sẽ thực hiện giảng dạy theo chương trình mới (lớp 1) nhưng về sách giáo khoa mới đến thời điểm này chưa được giáo viên tiếp cận. Giáo viên hàng năm phải tinh giản 10%, lấy đâu giáo viên để giảng dạy? Việc nhiều, trong khi phải giảm đầu mối các phòng chức năng của Sở, phòng, điều này được nhiều ý kiến bức xúc và kiến nghị đến Bộ GD&ĐT.

Những vấn đề đặt ra tại hội thảo hết sức sâu sắc, những định hướng và giải pháp nâng cao năng lực quản trị nhà trường được đề xuất là hết sức đáng trân trọng. Từ hội thảo này, nhiều vấn đề cũng được soi rọi cho hoạt động quản lý tại các cơ giáo dục hiện nay, góp phần giúp cho lĩnh vực Giáo dục & Đào tạo có thêm những thông tin thiết thực trong việc hoạch định chiến lược, chính sách đối với công tác quản lý nhà nước và hoạt động quản trị trong nhà trường thời gian tới.

Khánh Ngọc – Ngọc Lân