Tạo nguồn cung về cát xây dựng: Bảo vệ môi trường lâu dài

BT- 15 khu vực mỏ vật liệu xây dựng đã được các doanh nghiệp trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản do Sở Tài nguyên & Môi trường (TN & MT) tổ chức trong gần hai năm qua. Tuy nhiên, hiện nay chỉ mới có 2 khu vực mỏ chủ đầu tư hoàn thiện thủ tục đưa vào khai thác, 4 mỏ doanh nghiệp đang thực hiện thủ tục thuê đất để đủ điều kiện khai thác khoáng sản, 9 mỏ khác doanh nghiệp chỉ mới có giấy phép thăm dò trong quá trình hoàn thành thủ tục pháp lý. “Điều khó khăn về thủ tục lâu nay dẫn đến mất cân đối cung cầu quá lớn về cát xây dựng trên thị trường trong tỉnh, địa phương quản lý chưa chặt chẽ, tình rạng cát lậu phổ biến nhiều nới để đáp ứng nhu cầu. Tôi nhận trách nhiệm người đứng đầu trong tồn tại vấn đề này ở địa phương lâu nay; đề nghị Sở TN & MT có giải pháp khả thi hơn”, ông Lê Văn Long, Chủ tịch UBND huyện Bắc Bình, đại biểu đơn vị này đã bày tỏ quan điểm tại kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh khóa X cuối tuần qua. Ông Hồ Lâm, Giám đốc Sở TN & MT giải trình: “Sở tăng cường công tác phối hợp với các địa phương quản lý, kiểm tra tình trạng cát lậu; 6 tháng đầu năm nay, sở cùng các huyện đã phát hiện 320 vụ khai thác, vận chuyển, tàng trữ cát trái phép, tổng số tiền xử phạt 1,8 tỷ đồng, bình quân mỗi vụ phạt gần 6 triệu đồng. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn chưa khắc phục triệt để được”.

                

Một điểm tập kết cát lậu trong khu dân cư.

Trước đó, UBND tỉnh đã có cuộc họp về vấn đề này, một lãnh đạo Sở TN & MT nhìn nhận, một góc độ khác, tồn tại khai thác cát lậu lâu dài, do một số huyện chưa xử lý mạnh mẽ, cương quyết đối với người đứng đầu chính quyền sở tại. Nhất là cấp xã khi để diễn ra hoạt động khai thác cát trái phép, tái diễn nhưng không xử lý dứt điểm, có hiện tượng “phó mặc” để các đoàn kiểm tra huyện, tỉnh giải quyết… Để khắc phục tồn tại này, bên cạnh chấn chỉnh quản lý của chính quyền cấp xã, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Văn Nam nêu rõ, thủ tục, quy trình cấp phép khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường theo quy định Luật Khoáng sản năm 2010 còn nhiều công đoạn khắt khe; Sở TN & MT cần chủ động phối hợp sở, ngành liên quan, huyện, thị  tham mưu UBND tỉnh ban hành quy chế đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đối với khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp giấy phép khai thác của UBND tỉnh, phù hợp quy định hiện hành, tình hình thực tế địa phương. Cùng đó, Sở TN & MT rà soát, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến cấp giấy phép khai thác mỏ; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính để sớm đưa mỏ vào khai thác, cung cấp thị trường cát xây dựng đang có nhu cầu cao… Trước đó, UBND tỉnh đã kiến nghị Bộ TN & MT tham mưu Chính phủ xem xét cắt giảm thủ tục thăm dò, phê duyệt trữ lượng khoáng sản đối với một số loại khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường, đơn giản như đá chẻ, cát bồi nền, cát xây dựng, vật liệu san lấp. Chỉ cần hồ sơ thiết kế, hồ sơ môi trường là đủ cơ sở cấp giấy phép khai thác vật liệu thông thường này. Có được điều ấy, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa Bình Thuận mới có điều kiện, khai thác mỏ cát quy mô nhỏ, cung cấp đông đảo khách hàng đang có nhu cầu xây dựng hàng năm; đóng góp ngân sách địa phương khá lớn khai thác tài nguyên này. Nguồn cung hợp pháp dồi dào, chính quyền địa phương thuận lợi hơn trong quản lý, ngăn chặn tình trạng khai thác cát lậu hoành hành lâu nay; góp phần bảo vệ tài nguyên môi trường bền vững. 

T.Khoa