Kiên quyết chấm dứt tình trạng tàu cá khai thác hải sản trái phép ở nước ngoài

Neo đậu tàu thuyền tại Phan Thiết (ảnh minh họa).

Tại cuộc họp, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Chiến đã báo cáo tóm tắt tình hình thực hiện phòng, chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh thời gian qua. Theo đó, công tác chống khai thác IUU, đặc biệt là ngăn chặn tàu cá khai thác bất hợp pháp vùng biển nước ngoài được Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo sát sao, liên tục gắn trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và người đứng đầu các sở, ngành, các lực lượng liên quan, địa phương, các tổ chức đoàn thể. Qua đó đã hạn chế, giảm thiểu tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm khai thác bất hợp pháp vùng biển nước ngoài qua mỗi năm, trong đó gần 2 năm (tháng 7/2019 đến giữa năm 2021) không phát hiện tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Tuy nhiên từ giữa năm 2021, lực lượng chức năng của tỉnh đã phát hiện 1 tàu cá Bình Thuận bị nước ngoài bắt giữ và 2 trường hợp khác nghi ngờ đang bị bắt giữ. Các tàu cá này thường xuyên hoạt động, lưu trú, xuất bến ngoài tỉnh nên việc quản lý, kiểm soát gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, việc triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá được thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, tỷ lệ lắp đặt đến nay thuộc tốp cao trong cả nước. Tính đến ngày 15/9/2021, toàn tỉnh có 1.817/1.925 tàu cá đã thực hiện lắp đặt VMS, đạt 94,39%. Trong đó, nhóm tàu từ 24 m trở lên lắp đặt 35/35 tàu (đạt 100%), nhóm tàu từ 15 đến dưới 24 m lắp đặt được 1.782/1890 tàu (đạt 94,29%). Riêng thuyền nghề giã cào bay đã lắp đặt VMS là 95/98 tàu (đạt 96,93%). Tỉnh đã thành lập và đưa vào hoạt động ổn định Trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá, góp phần phát hiện, ngăn chặn kịp thời các nguy cơ vượt biên khai thác trái phép vùng biển nước ngoài. Tuy nhiên tình trạng tàu cá mất kết nối VMS trên biển vẫn còn xảy ra thường xuyên, gây khó khăn trong việc kiểm soát, và tiềm ẩn nguy cơ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài...

Bên cạnh đó, công tác kiểm soát, phòng chống khai thác IUU trên biển, tại cảng cá; giám sát sản lượng, xác nhận nguồn gốc nguyên liệu khai thác được triển khai quyết liệt. Trong 8 tháng năm 2021, tại các cảng cá, lực lượng chức năng đã giám sát hơn 17.500 lượt tàu cá vào cảng bốc dỡ hơn 65.000 tấn hải sản, thu giữ hơn 4.200 sổ nhật ký khai thác. Ban quản lý Cảng cá Phan Thiết cấp 58 giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản/1.130 tấn hải sản.

Tại cuộc họp, các thành viên trong BCĐ đã thảo luận, chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc cũng như đề xuất các giải pháp nhằm chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm lãnh hải nước ngoài, cũng như tháo gỡ những khó khăn trong quá trình triển khai chống khai thác IUU. Các đại biểu nhìn nhận hiện nay, dù Bình Thuận có nhiều nỗ lực, nhưng công tác triển khai các giải pháp chống khai thác IUU chưa bền vững, nguy cơ còn rất cao.

Xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu, vừa mang tính cấp bách vừa thường xuyên, lâu dài, ông Nguyễn Văn Phong - Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tiếp tục bám sát chỉ đạo, triển khai thực hiện các giải pháp theo phân công với mục tiêu phải chấm dứt tàu cá và ngư dân trong tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài thời gian tới. Chủ tịch UBND cấp xã, cấp huyện phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm khai thác vùng biển nước ngoài. Hiện nay, hầu hết các trường hợp tàu cá vi phạm thường xuyên hoạt động, lưu trú, xuất bến ngoài tỉnh. Vì vậy, yêu cầu Chi cục Thủy sản, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp chặt chẽ với các tỉnh rà soát, quản lý nhóm tàu cá thường xuyên neo đậu, xuất bến ngoài tỉnh; phân loại tàu cá nguy cơ cao, nhất là tàu cá nhiều tháng, nhiều năm không về địa phương, tàu cá đã bán ra ngoài tỉnh mà chưa làm thủ tục…

Riêng 106 tàu cá còn lại chưa lắp thiết bị VMS, Phó Chủ tịch UBND tỉnh lưu ý, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền, cần phân loại, rà soát lại ngành nghề tàu cá khai thác, vùng khai thác; tàu cá đã bán ra ngoài tỉnh, chờ thanh lý… để đưa ra khỏi danh sách phù hợp, sớm hoàn thành 100% việc lắp VMS theo quy định. Đặc biệt, với những tàu cá đã lắp VMS, nhưng tắt kết nối trên 10 ngày, cần xử lý nghiêm; nghiên cứu đưa những chủ tàu này ra khỏi danh sách được hỗ trợ theo Nghị định 67 nếu liên tục vi phạm.

Với những tàu mới phát hiện vi phạm vùng biển nước ngoài, cần khẩn trương điều tra, xác minh, làm rõ hành vi vi phạm, xử phạt mức tối đa theo khung pháp luật quy định đối với chủ tàu, thuyền trưởng vi phạm. Đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá không chấp hành quy định pháp luật về điều kiện hành nghề, nhất là các hành vi vi phạm về IUU.

Minh Vân