Diễn biến HIV/AIDS vẫn còn phức tạp

Hơn 78% lây qua tình dục không an toàn

Tại Bình Thuận, tính đến nay, lũy tích số nhiễm HIV của cả tỉnh là 6.705 người. Trong đó, số người nhiễm HIV tại các trại giam là 5.275, có địa chỉ tại Bình Thuận là 1.688 người. Trong tổng số nhiễm HIV có địa chỉ tại Bình Thuận thì có 1.147 người còn sống, 547 người tử vong do AIDS. Địa phương hiện có 680 người bệnh đang được điều trị thuốc ARV (thuốc kháng HIV). Số người nhiễm HIV tập trung nhiều ở Phan Thiết (523 người), Hàm Thuận Bắc (155 người), Tuy Phong (152 người) và Đức Linh (148 người).

Riêng từ đầu năm 2022 đến nay, các huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh phát hiện 29 trường hợp nhiễm HIV mới có địa chỉ tại Bình Thuận, giảm 27 người so với cùng kỳ năm 2021; 10 ca tử vong do bệnh này. Các trường hợp nhiễm mới được phát hiện cho thấy: Tỷ lệ nam nhiễm HIV chiếm 86,11% và nữ chiếm 13,79%. Phân bố theo nhóm tuổi, nhóm 14 - 24 tuổi chiếm 20,78%, nhóm tuổi 25 - 34 chiếm 44,87%, nhóm tuổi 35 - 44 chiếm 20,51%, nhóm tuổi 45 trở lên chiếm 13,84%. Tỷ lệ lây qua đường tình dục không an toàn chiếm 78,58%, cao nhất trong số các đường lây nhiễm. Tỷ lệ lây qua đường máu là 9,15%, không rõ đường lây chiếm tỷ lệ 12,27%. Còn trường hợp mẹ truyền sang con là 0,00%. Toàn tỉnh 9 cơ sở điều trị thuốc ARV cho bệnh nhân HIV/AIDS với tổng số 835 bệnh nhân đang điều trị; duy trì tốt các hoạt động chăm sóc, điều trị người nhiễm HIV/AIDS. Tỷ lệ bệnh nhân HIV được điều trị ARV chung toàn tỉnh đạt 91%.

Tuy nhiên, Bộ Y tế nhận định: Đại dịch HIV/AIDS vẫn còn diễn biến phức tạp, nguy cơ quay trở lại còn cao. Số liệu giám sát cho thấy số MSM chiếm khoảng 50% trong số người nhiễm HIV được phát hiện năm 2020, chủ yếu ở độ tuổi trẻ, đặc biệt là công nhân các khu công nghiệp và học sinh, sinh viên. Bình Thuận cũng không nằm ngoài mẫu số chung này. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, xu hướng trẻ hóa nhanh ở nhóm người HIV, với tỷ lệ 65,7% từ 14 -34 tuổi. Số người nhiễm HIV trong nhóm MSM có chiều hướng gia tăng.

Tiến tới chấm dứt AIDS

Được biết, ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS cho giai đoạn tới trong đó có mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã đặt ra mục tiêu vào năm 2030 Việt Nam về cơ bản chấm dứt dịch bệnh AIDS. Kết thúc dịch AIDS không có nghĩa là không còn người nhiễm HIV, không còn người tử vong do AIDS. Kết thúc dịch AIDS có nghĩa là khi đó AIDS không còn là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại ở cộng đồng. Mục tiêu kết thúc dịch AIDS là khi Việt Nam đạt được các tiêu chí. Cụ thể, số người nhiễm HIV phát hiện dưới 1.000 ca mỗi năm (hiện nay hơn 10.000 ca/năm). Tỷ lệ người nhiễm HIV tử vong liên quan đến AIDS dưới 1 người/100.000 dân, trong khi ước tính hiện nay 3,5 người/100.000 dân. Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con dưới 2%.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại tỉnh còn nhiều khó khăn, nhưng vẫn cố gắng đạt được những kết quả nhất định trong năm 2022. Đó là khống chế tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng < 0,2%; tỷ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị dự phòng lây từ mẹ sang con từ 90% trở lên; tỷ lệ người nhiễm HIV được quản lý đủ tiêu chuẩn được điều trị thuốc kháng virut HIV đạt 90%.

Trong thời gian tới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác giám sát phát hiện các trường hợp mới nhiễm, kịp thời đưa vào quản lý, điều trị. Triển khai, mở rộng điều trị ARV cho bệnh nhân HIV/AIDS bằng nguồn kinh phí từ bảo hiểm y tế, triển khai điều trị dự phòng tiền phơi nhiễm HIV khi có đủ điều kiện. Hướng dẫn tổ chức điều trị cho bà mẹ mang thai nhiễm HIV, nhân viên bị phơi nhiễm HIV/AIDS, bệnh nhân HIV/AIDS theo quy định. Tăng cường công tác xét nghiệm phát hiện, thu dung bệnh nhân điều trị ARV theo chỉ đạo của Bộ Y tế để hướng đến mục tiêu 90-90-90. Thực hiện mua bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV/AIDS chưa có thẻ bảo hiểm y tế.

TRANG MINH