Tản mạn về sự thấu hiểu

Sự thấu hiểu từ trong gia đình

Cha mẹ nuôi dưỡng, chăm sóc các con của mình từ những ngày con còn thơ ấu mãi đến lúc trưởng thành. Có lẽ, cha mẹ là những người thấu hiểu con mình hơn ai hết. Cha mẹ biết những lúc con đói, con bệnh, và có khi con gặp những vấn đề về tâm lý. Tất nhiên, cùng với ngày tháng, thể chất và tâm lý của con có những tiến triển, đổi thay. Nhưng không ít trường hợp mãi lo sinh kế, cuốn theo dòng chảy cuộc sống, có những đổi thay của con mà cha mẹ không kịp hiểu hết.

Cha mẹ rồi cũng già đi theo thời gian của đời người. Lại đến lúc, các con cần có sự sẻ chia cùng ba mẹ để tuổi già bớt cô đơn, bớt sự trống vắng, bớt những đau đớn về thể xác khi bệnh tật. Sự thấu hiểu của các con về đời sống tình cảm, tinh thần của cha mẹ thật sự cần. Và từ sự thấu hiểu ấy, các con có những việc làm để cha mẹ vui. Những món ăn cha mẹ thích, chương trình tivi, ca nhạc, cải lương cha mẹ muốn xem, những thói quen dạo công viên, ngắm biển mỗi sáng sớm của cha mẹ, các con có thể dành thời gian để đem đến chút niềm vui, nỗi phấn chấn nơi cha mẹ lúc tuổi xế chiều. Hay khi song thân còn có thể đi lại được, thì đôi ba chuyến đi du lịch ít ngày để cha mẹ thấy thoải mái trong lòng cũng là một cách thể hiện sự thấu hiểu về cha mẹ mình của các con, với những người có điều kiện về kinh tế và thời gian. Và những biểu hiện cụ thể, thiết thực khác của sự thấu hiểu trong gia đình, trong đó có cả giữa những anh chị em, họ hàng.

Sự thấu hiểu ngoài xã hội

Rời vòng tay cha mẹ, các cháu đến trường. Cháu được sự giảng dạy của thầy cô. Việc dạy dỗ những cháu nhỏ rất cần thầy cô thấu hiểu các cháu ở nhiều mặt: hiểu về khả năng tiếp thu và vận dụng bài học, hiểu về tâm lý các cháu để có những xử sự hiệu quả, hiểu về hoàn cảnh gia đình các cháu để có thể biết được vì sao lúc này cháu ngoan, học tốt mà lúc khác cháu lại không được như vậy. Có bao điều từ một học sinh cần được giáo viên để tâm quan sát để giúp đỡ các cháu. Không hiếm những trường hợp các cháu học sinh vượt qua được những khó khăn trong quãng đường học tập của mình để đạt kết quả học tập tốt, gặt hái những thành công từ sự thấu hiểu, giúp đỡ của thầy cô, nhất là những thầy cô dành nhiều tâm huyết cho nghề nghiệp.

Đồng nghiệp làm cùng nhau, ở cơ quan, công ty hay lao động tự do ngoài xã hội cũng đã có những trường hợp hiểu được cảnh ngộ của bạn, hiểu về những khó khăn bạn gặp phải trong việc làm, hiểu về tình hình sức khỏe của nhau để giúp nhau khi cần. Cũng có khi là sự sẻ chia những vui buồn trong cuộc sống. Không ít trường hợp sự sẻ chia thực sự mang lại hiệu quả, giúp bạn vượt qua những lúc tâm trạng bất an. Cũng có khi, hiểu về tình hình bệnh tật của bạn, để giúp bạn một lời khuyên. Bởi tìm được đúng bệnh viện, tìm được đúng thầy thuốc để chữa, bệnh của bạn sẽ sớm được chữa lành. Thầy thuốc trong quá trình tiếp xúc với bệnh nhân, bên cạnh việc tìm bệnh để chỉ định thuốc men, còn cần sự thấu hiểu tâm lý bệnh nhân, từ đó, có những lời lẽ nhẹ nhàng nhất là khi gặp những bệnh nhân khuyết tật, thực hiện chậm những điều bác sĩ yêu cầu.

Ở các cơ quan công quyền, những cán bộ thực thi nhiệm vụ, giải quyết những công việc theo nhu cầu của người dân. Những người cán bộ cần thấu hiểu dân, hiểu tâm lý của người cần được giải quyết các thủ tục giấy tờ, luôn mong mau chóng, thuận tiện. Cán bộ làm nhiệm vụ cần hướng dẫn tỉ mỉ, cụ thể, để người có nhu cầu giải quyết công việc chuẩn bị đủ các loại hồ sơ cần thiết. Người dân cũng chỉ cần nói vừa đủ để đỡ mất thời gian.

Những người có điều kiện kinh tế, có tấm lòng thiện nguyện, thấu cảm trước những cảnh đời khó khăn, đã có những hoạt động giúp đỡ thiết thực: tổ chức các bếp ăn từ thiện, tặng quà bà con nghèo, hỗ trợ xây dựng nhà tình thương, giúp đỡ các cháu mồ côi, khuyết tật, hỗ trợ giải quyết công ăn việc làm cho những người có tật, giúp đỡ những cháu học sinh có chí học tập mà hoàn cảnh quá khó khăn. Những việc làm thiện nguyện của những cá nhân, tổ chức với sự toàn tâm, xuất phát từ sự thấu hiểu về những nỗi đau, nỗi khó khăn của người khác thường để lại trong lòng những người đón nhận những dấu ấn khó phai mờ, những tình cảm nặng ơn sâu. Cùng vô vàn những sự thấu hiểu khác giữa rất nhiều mối quan hệ trong xã hội.

Thấu hiểu người thân yêu trong gia đình để có sự giúp đỡ, sẻ chia. Thấu hiểu tâm trạng bạn bè để chia sớt những vui buồn. Hiểu tâm lý của người dân khi có việc cần đến cơ quan công quyền để giúp đỡ. Có biết bao cảnh huống của con người cần có sự thấu hiểu của người quanh mình, từ trong gia đình đến ngoài xã hội. Thấu hiểu để có lúc nhận ra rằng: Tại sao người ấy lại có những cảm xúc, lời nói thế này mà không có những lời nói, cử chỉ khác hơn.

Và phải chăng, càng thấu hiểu người có quan hệ với mình, giao tiếp với mình để dễ có sự cảm thông cho những hành động, việc làm của họ!

Minh Thành