“Phiên tòa giả định” - mô hình giáo dục pháp luật trực quan, hiệu quả

Với tình huống giả định sát với thực tế, nội dung thể hiện sinh động phù hợp với giới trẻ, những “Phiên tòa giả định” đã đề cập đến một số vấn đề nhức nhối của xã hội hiện nay trước hiện tượng thanh thiếu niên phạm tội, chơi bời lêu lỏng; phòng chống bạo lực học đường; xâm hại sức khỏe vị thành niên; vi phạm quy định về Luật Giao thông; phòng chống tệ nạn ma túy... Các nội dung trong phiên tòa được chọn lọc phù hợp với tình hình tại địa phương, tâm lý lứa tuổi. Qua đó, giúp các em học sinh nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật.

Mới đây nhất, ngày 6/11, Huyện đoàn Tuy Phong cũng vừa tổ chức phiên tòa giả định, xét xử sơ thẩm vụ án hình sự “Cố ý gây thương tích” đối với bị cáo đang trong độ tuổi thanh niên cho hơn 2.000 học sinh Trường THPT Tuy Phong. Tại phiên tòa giả định, Chi đoàn Tòa án, Viện Kiểm sát và Chi đoàn Công an huyện đã tiến hành xét xử vụ án đúng với quy trình, thủ tục tố tụng, tranh tụng đảm bảo tính khách quan, truy tố đúng người, đúng tội. Theo đó, vụ án giả định N.H.P, cư trú tại thị trấn Liên Hương bị Viện Kiểm sát nhân dân huyện Tuy Phong truy tố về tội “Cố ý gây thương tích”. Vào khoảng 10 giờ ngày 13/1/2023, vì mâu thuẫn trong việc nhiều lần bị T.V.H.B dùng tay đánh nên N.H.P đã lấy con dao bấm chuẩn bị trước đó trong cặp sách đâm vào đùi trái khiến B tử vong do đứt rời tĩnh mạch đùi trái, rách động mạch đùi trái, choáng mất máu không hồi phục. Tại đây, P đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo 3 năm tù về tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 134 Bộ luật Hình sự.

Trước đó, ngày 3/11, Huyện đoàn Hàm Thuận Nam cũng đã tổ chức phiên tòa giả định cho gần 100 đoàn viên, thanh niên xã Tân Thuận và học sinh Trường THCS Tân Thuận. Phiên tòa tái hiện một vụ án có thật, xét xử sơ thẩm vụ án “Tàng trữ và sử dụng trái phép chất ma túy” đối với 2 bị cáo đang trong độ tuổi thanh niên. Phiên tòa giả định được thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục, thành phần theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và được các “diễn viên” đến từ Đoàn cơ sở Công an huyện và Chi đoàn Tòa án huyện tham gia đóng trong phiên tòa.

Phần phát biểu luận tội tại các phiên tòa giả định đã giúp đoàn viên, thanh niên, học sinh hiểu rõ hơn những quy định của pháp luật về hành vi phạm tội, mức án áp dụng cũng như hoạt động của cơ quan tiến hành tố tụng, tính nghiêm minh của pháp luật.

Tham dự tại phiên tòa giả định, đoàn viên Thanh Hưng cho biết: “Trước đây em có tham gia nhiều buổi tuyên truyền pháp luật ở trường học cũng như khu dân cư tổ chức. Nhưng khi được dự buổi tuyên truyền về ma túy với hình thức phiên tòa giả định em thấy rất dễ hiểu, dễ nhớ bởi các tình huống xảy ra vi phạm ở điều nào, khoản nào của luật quy định. Từ đó giúp em hiểu biết sâu hơn và tự bảo vệ bản thân tốt hơn trước những cám dỗ của ma túy”.

Để tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho đoàn viên, thanh niên và học sinh trên địa bàn tỉnh, thời gian qua các cấp bộ Đoàn đã có nhiều cách, nhiều mô hình tuyên truyền pháp luật như: Qua mạng xã hội, Zalo, Facebook, lồng ghép các buổi sinh hoạt đoàn và đặc biệt là tổ chức các phiên tòa giả định. Thông qua các hoạt động này, giúp đoàn viên, thanh niên và học sinh tiếp cận pháp luật một cách trực quan, sinh động để hiểu thêm về pháp luật. Trong thời gian tới, những phiên tòa giả định với những bài học sâu sắc sẽ tiếp tục được các cấp bộ Đoàn nhân rộng tổ chức ở nhiều địa điểm, nhiều đối tượng khác nhau, nâng cao ý thức pháp luật cho đoàn viên, thanh niên và nhân dân.

Ngọc Hân