Loại bỏ xe cũ chuyển sang xe thân thiện môi trường

Một nghiên cứu phát hiện, việc loại bỏ những xe cũ chuyển sang những mẫu xe thân thiện với môi trường hơn có thể có tác dụng  giảm phát thải khí nhà kính, nhưng cũng có thể làm tăng chi phí và vấn đề khác.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, khí thải từ các phương tiện hạng nhẹ chịu trách nhiệm cho 17% lượng khí thải nhà kính hàng năm ở các quốc gia như Mỹ.

Để đáp ứng các mục tiêu phát thải ròng bằng 0, không ít người kêu gọi ngừng sử dụng các phương tiện cũ, đẩy nhanh việc áp dụng các công nghệ mới nổi như xe điện, giúp giảm lượng khí thải.

Những người ủng hộ cho biết, giới hạn tuổi thọ đối với những phương tiện cũ hơn 10 năm, có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của xe điện, vốn cần chiếm 90% tổng doanh số bán xe vào năm 2035 để đạt được mục tiêu trung hòa carbon.

Tuy nhiên, một nghiên cứu của Đại học Toronto cho thấy, giới hạn tuổi thọ có thể làm trầm trọng thêm những tác động tiêu cực của việc sản xuất xe điện, bao gồm gia tăng sử dụng các vật tư hiếm và tăng độc tính sinh thái liên quan đến sản xuất pin.

Hàng triệu pin xe điện đã qua sử dụng cần được tái chế vào giữa thập kỷ này hoặc có thể bị đưa vào các bãi chôn lấp, ảnh hưởng đến môi trường.

Nghiên cứu cũng cho biết, chi phí sản xuất gấp chiếc xe điện ước tính là rất cao và các quy trình này có thể làm tăng thêm lượng khí thải carbon.

Theo nghiên cứu, giới hạn tuổi thọ chỉ có hiệu quả khi được thực hiện cùng với các chiến lược giảm phát thải bổ sung, chẳng hạn như hạn chế phát thải lưới điện, cải thiện mức tiêu thụ nhiên liệu của phương tiện và giảm phát thải khi sản xuất phương tiện.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một phương pháp gọi là mô hình Đánh giá vòng đời sản phẩm và dòng nguyên vật liệu để đưa ra dự báo.

Mô hình này đánh giá đường cong sống còn của xe điện và sự xuống cấp của pin, đồng thời đánh giá tính hiệu quả và tiết kiệm chi phí của việc giới hạn tuổi thọ của xe trong việc giảm khí thải nhà kính nói chung.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế có trụ sở tại Paris, ít nhất 6,6 triệu xe điện đã được bán vào năm 2022, gần gấp đôi so với năm trước. Chủ yếu Trung Quốc, châu Âu và Mỹ đẩy mạnh việc sử dụng xe điện. Nghiên cứu của Goldman Sachs - một ngân hàng đầu tư đa quốc gia ở Mỹ dự báo, doanh số xe điện sẽ tăng vọt lên khoảng 73 triệu chiếc vào năm 2040, tăng từ khoảng 2 triệu chiếc vào năm 2020. Công ty đầu tư của Mỹ cũng dự báo doanh số bán xe điện sẽ tăng 32% mỗi năm trong thập kỷ này.

Nhiều hãng sản xuất ô tô hứa hẹn sẽ loại bỏ dần các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong những năm tới, bao gồm Bentley - một hãng sản xuất xe hơi siêu sang của Anh hy vọng cung cấp dòng xe điện độc quyền vào những năm 2030.

Heather MacLean, giáo sư Khoa Ứng dụng khoa học và Kỹ thuật tại Đại học Toronto cho biết, giới hạn tuổi thọ phương tiện cũ có thể hữu ích, đặc biệt giảm phát thải khí nhà kính, nhưng cũng có thể làm tăng thêm chi phí. Song, nó phù hợp với một phần chiến lược tổng thể giải quyết vấn đề phát thải khí nhà kính trong giao thông, bà nói thêm.

Ninh Chinh