Cứu cánh cho những người cai nghiện thị xã miền biển

• Hòa nhập cộng đồng

  Trong chuyến công tác thị xã La Gi đầu tháng 6 này, chúng tôi đã đến TTYT thị xã tìm hiểu việc điều trị cho những người nghiện ma túy, mang lại hiệu quả thiết thực ở đây, giúp nhiều người hòa nhập cộng đồng, làm việc hăng say. Lúc ấy gần 10 giờ sáng, một nam thanh niên da sạm đen vừa uống xong thuốc Methadone tại phòng khám, điều trị, không ngần ngại cho chúng tôi biết, nhà ở phường Bình Tân, sau chuyến biển đi từ giữa đêm khuya ra tuyến lộng vùng biển La Gi, tàu trở về cập bến vào buổi sáng, tranh thủ đi xe máy lên TTYT uống thuốc như thường lệ mỗi ngày. “Thú thật, thời gian đầu được chính quyền địa phương, trạm y tế phường vận động cai dùng thuốc Methadone bản thân em không ít khó chịu, vì không được dùng ma túy theo thói quen, lại bị tác dụng phụ của Methadone như khô miệng, buồn nôn, choáng váng… Được các y bác sỹ trung tâm quan tâm vận động thường xuyên, em cố gắng để vượt qua, khoảng 3- 4 tuần thấy cơ thể bình thường trở lại, quen dần với dùng thuốc điều trị. Hơn một năm nay, người tỉnh táo, theo chủ tàu hành nghề đánh bắt thủy sản hàng ngày, kiếm thu nhập ổn định trang trải cho gia đình. Với lại em dùng thuốc Methadone chủ yếu được nhà nước hỗ trợ kinh phí, chỉ nộp ít lệ phí thôi; lâu ngày không còn ham muốn ma túy như trước nữa. Dần dần, em nhận ra rằng, sử dụng ma túy bất hợp pháp bên ngoài vừa vi phạm pháp luật, vừa trở thành gánh nặng xã hội, hao tốn tiền của gia đình”, anh thanh niên chia sẻ.
Cũng buổi sáng ấy, công an viên phường Phước Lộc đưa đến TTYT một thanh niên người hơi gầy sử dụng ma túy trái phép bên ngoài để xét nghiệm chất ma túy. Một bác sĩ cho hay: “Sau khi có kết quả xét nghiệm nước tiểu, nếu thuộc diện quản lý ở địa phương thì chúng tôi phối hợp chính quyền sở tại để quản lý tại chỗ, lập hồ sơ điều trị, vận động dùng thuốc Methadone”.

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Tuấn, Trưởng phòng Nghiệp vụ, phụ trách cơ sở điều trị Methadone, Tổ trưởng Tổ sinh hoạt Đảng Chi bộ TTYT TX. La Gi cho biết: “Lúc sáng từ 7 đến 9 giờ khá đông người đã đến uống thuốc Methadone, uống xong họ về đi làm. Buổi xế trưa chỉ còn ít người đến dùng thuốc muộn. Trung tâm mở cửa giờ hành chính từ 7h- 11h sáng, chiều từ 13h- 17h (kể cả thứ 7, chủ nhật), phục vụ đông đảo người đến điều trị, uống thuốc hàng ngày. Hiện trung tâm điều trị cho 101 người, trong đó có 33 người phường Bình Tân có đông ngư dân hành nghề đánh bắt thủy sản và rải đều ở các phường, xã khác thị xã La Gi, cùng một ít thanh niên xã Tân Xuân, Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân. Người điều trị uống thuốc Methadone phần đông tuổi đời còn trẻ làm nghề lao động biển, bốc vác ở cảng cá, lao động phổ thông và cả tài xế taxi… Tùy theo công việc, thời gian rảnh rỗi trong ngày, người có hồ sơ điều trị tranh thủ đến trung tâm giờ hành chính các ngày trong tuần dùng thuốc Methadone, cắt dần cơn nghiện, trở về lao động bình thường. Từ năm 2021 đến nay, trung tâm điều trị cai nghiện dùng chất thay thế Methadone ổn định cho 100 - 120 người/năm”.

    Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, TX. La Gi đã kiện toàn Ban chỉ đạo về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, gồm các ban ngành liên quan do đồng chí Phạm Trọng Nhân, Phó Bí thư Thị ủy, Chủ tịch UBND TX. La Gi làm Trưởng ban chỉ đạo. Sáng 11/6 vừa qua, thị xã tổ chức lễ mít tinh hưởng ứng Tháng cao điểm phòng chống ma túy (tháng 6/2024) và Ngày Quốc tế, Ngày toàn dân phòng chống ma túy (26/6), với hơn 400 đảng viên, đoàn viên thị xã tham gia, diễu hành tuyên truyền. Trong khi đó ở cơ sở, các xã, phường củng cố Ban chỉ đạo về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, hướng dẫn các ban ngành địa phương tăng cường công tác phòng chống ma túy trên địa bàn, tham mưu Đảng ủy, UBND cùng cấp về việc vận động người nghiện tuân thủ điều trị cai nghiện ma túy bằng chất thay thế Methadone. Các trường hợp nghiện ma túy thuộc diện quản lý tại địa bàn được hướng dẫn đến TTYT La Gi làm xét nghiệm nước tiểu, lập hồ sơ điều trị có xác nhận chính quyền địa phương để các bác sĩ trung tâm điều trị bằng chất thay thế Methadone… Hiện 101 trường hợp điều trị bằng phương pháp này tại TTYT La Gi đem lại kết quả khả quan, không có trường hợp bỏ trốn điều trị. Những người cai nghiện bằng phương pháp này hòa nhập cộng đồng, lao động bình thường theo công việc của mỗi người, tạo nguồn thu nhập cho gia đình, giảm tệ nạn xã hội.

  Bác sĩ Nguyễn Bá Hiền, Bí thư Chi bộ, Giám đốc TTYT TX. La Gi cho biết: “Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chỉ đạo của Đảng bộ, chính quyền các cấp, tham gia tích cực của đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội ở TX. La Gi đã đồng hành cùng TTYT La Gi những năm qua, tạo hiệu ứng xã hội tốt trong công tác điều trị cai nghiện ma túy bằng chất thay thế Methadone trên địa bàn thị xã, khu vực phụ cận. Thông qua điều trị cai nghiện góp phần tạo việc làm ổn định cho những người trong độ tuổi lao động, có thu nhập chính đáng, có ích cho gia đình và xã hội”.

• Giải pháp điều trị cai nghiện hiệu quả

    Được biết, “Giải pháp hiệu quả nâng cao tỷ lệ tuân thủ điều trị cai nghiện ma túy bằng chất thay thế Methadone, khắc phục tình trạng bỏ trị của bệnh nhân tại TTYT La Gi” đang được TTYT TX. La Gi thực hiện là do hai lãnh đạo tiền nhiệm trung tâm BS. Cao Xuân Quan và BS. Đỗ Huy Sơn đồng khởi xướng. Giải pháp đoạt giải ba Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Thuận lần thứ IX, giải khuyến khích Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 16, là niềm vinh dự cho hai tác giả ngành y. BS. Cao Xuân Quan hiện là Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa khu vực TX. La Gi; còn TS. BS Đỗ Huy Sơn là Bí thư Đảng bộ, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Bình Thuận. BS. Cao Xuân Quan cho biết: “Nhiều năm về trước, việc bỏ điều trị của bệnh nhân là nỗi trăn trở của TTYT La Gi, chính quyền địa phương, đòi hỏi cần quan tâm hơn nữa hạn chế tối đa tình trạng này. Chúng tôi đã xây dựng “Giải pháp hiệu quả nâng cao tỷ lệ tuân thủ điều trị cai nghiện ma túy bằng chất thay thế Methadone, khắc phục tình trạng bỏ trị của bệnh nhân tại TTYT La Gi, từ tháng 1/2016 đến tháng 12/2020”. Trong đó phương pháp nghiên cứu định lượng gồm thu thập thông tin, thống kê, cận lâm sàng, thu thập số liệu để xác định một số đặc điểm tại thời điểm khởi trị, đánh giá sức khỏe bệnh nhân. Kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính thông qua phỏng vấn các bệnh nhân, người nhà bằng những câu hỏi trực tiếp, ghi nhận câu trả lời; tư vấn cho bệnh nhân về các vấn đề liên quan đến điều trị bằng thuốc Methadone (MMT), các vấn đề sức khỏe khi phỏng vấn. Chúng tôi chủ động đề xuất, áp dụng các giải pháp khắc phục tình trạng bỏ trị MMT với riêng mỗi bệnh nhân tại TTYT La Gi trên cơ sở kết quả nghiên cứu định lượng, định tính; đồng thời đưa ra 9 giải pháp phối hợp và 10 giải pháp cụ thể trong điều trị MMT. Giải pháp đem lại hiệu quả khả quan, tỷ lệ bỏ điều trị MMT giảm đáng kể qua từng năm. Như năm 2016, số lượng bệnh nhân đăng ký điều trị 168 người, bỏ điều trị 123 người, tỷ lệ 73,2%; đến năm 2020, số lượng bệnh nhân đăng ký điều trị 120 người, bỏ điều trị chỉ còn 22 người, tỷ lệ 18,3%”.

Việc tăng tỷ lệ tuân thủ điều trị MMT mang lại hiệu quả xã hội, bệnh nhân không còn sử dụng ma tuý bất hợp pháp, giảm tội phạm liên quan đến ma túy, giảm các hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV, góp phần giữ gìn trật tự địa phương. Phương pháp điều trị tích cực này giúp người nghiện cải thiện sức khỏe, duy trì việc làm, ổn định cuộc sống cho bản thân, gia đình, tăng sức sản xuất cho xã hội. “Giải pháp nêu trên đã được các cơ sở điều trị MMT trong, ngoài tỉnh trao đổi, học hỏi kinh nghiệm để áp dụng phù hợp cho các cơ sở điều trị MMT tại mỗi địa phương”, TS. BS Đỗ Huy Sơn chia sẻ.

Thái Khoa - Ngọc Lân