Cẩn trọng với “tháng củ mật”!

Vấn đề và sự kiện - Ngày đăng : 05:11, 17/01/2025

Số báo Bình Thuận cuối tuần này cũng là số báo cuối tuần sau cùng của năm Giáp Thìn, chuẩn bị đón năm mới Ất Tỵ, xin được góp nhặt đôi lời với bạn đọc: Cần cẩn trọng với tháng chạp này. Tháng chạp âm lịch, hay còn gọi là “tháng củ mật”, có nguồn gốc từ những yếu tố văn hóa và phong tục tập quán của người Việt xưa, từ đó tạo nên ý nghĩa nhắc nhở người dân về việc cẩn trọng hơn trong tháng cuối cùng của năm âm lịch.
2_2.jpg
Ảnh minh họa.

Trước tiên bàn về xuất xứ, ý nghĩa tên gọi "củ mật": Từ "củ" trong tiếng Hán có nghĩa là kiểm soát hoặc củng cố, còn "mật" có nghĩa là cẩn trọng, kín đáo (bí mật). Khi kết hợp lại, "củ mật" được hiểu là việc người dân cần kiểm soát, trông nom tài sản của mình một cách cẩn thận, tránh xảy ra mất mát hoặc thiệt hại. Người xưa gọi “tháng củ mật” để nhắc nhở, mọi người chú ý một số vấn đề sau:

Phòng ngừa mất trộm: Tháng chạp thường là thời điểm mà mọi người bận rộn chuẩn bị cho tết, từ sự tích cóp tiền bạc trong năm, nay đem ra tiêu xài, nhiều hoạt động mua sắm, làm gia tăng sự nhộn nhịp trong tháng chạp. Thời điểm này dễ dẫn đến việc lơ là, là cơ hội cho kẻ trộm cắp. Do đó, tên gọi "tháng củ mật" nhắc nhở mọi người phải cảnh giác hơn để bảo vệ tài sản của mình vào thời điểm này.

Đề phòng hỏa hoạn: Tháng này là tháng mùa khô, cũng là tháng có nhiều hoạt động như tiệc tùng, nấu nướng, và nguy cơ xảy ra hỏa hoạn là cao, nhất là khi thời tiết hanh khô. Vì vậy, việc cẩn thận đối với củi lửa cũng là một phần của ý nghĩa "củ mật" vào tháng chạp.

Chú ý đến sức khỏe: Bận rộn trong việc chuẩn bị tết có thể dẫn đến không chỉ mất mát tài sản mà còn là sức khỏe của bản thân, khi sự mệt mỏi có thể dẫn đến tai nạn hoặc vấn đề sức khỏe, chưa kể do ảnh hưởng của nhiều tiệc tùng rượu, bia.

Như vậy, tháng chạp được gọi là “tháng củ mật” không chỉ vì sự bận rộn của thời điểm chuẩn bị tết, mà còn vì đây là thời điểm nhắc nhở mọi người về việc cần cẩn thận và kiểm soát cẩn mật trong mọi mặt của cuộc sống để đón chào năm mới một cách an toàn và suôn sẻ.

Trong thời đại 4.0 hiện nay, “tháng củ mật” đòi hỏi sự cảnh giác với nhiều nguy cơ mới, bên cạnh những mối lo truyền thống như trộm cắp và hỏa hoạn, đó là:

Lừa đảo trực tuyến: Sự gia tăng các hoạt động thương mại điện tử và giao dịch trực tuyến trong dịp cuối năm tạo điều kiện cho các hình thức lừa đảo trực tuyến như giả mạo ngân hàng, tin nhắn khuyến mãi giả, website không rõ nguồn gốc... Cần cẩn trọng khi giao dịch trực tuyến, chỉ sử dụng các nền tảng uy tín và kiểm tra kỹ thông tin khi tham gia.

An toàn giao thông: Lưu lượng phương tiện tăng đột biến trong dịp cuối năm tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao. Cần tuân thủ luật giao thông, không sử dụng rượu bia khi lái xe và kiểm tra phương tiện trước khi di chuyển.

An ninh mạng: Thời đại 4.0 đặt ra thách thức bảo mật thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng. Cần cảnh giác với các email lừa đảo, tin nhắn rác và các ứng dụng không rõ nguồn gốc và nhiều chiêu thức lừa đảo tinh vi của kẻ xấu.

Rủi ro sức khỏe: Sự bận rộn, lao động quá sức (làm ráng) và thói quen ăn uống không điều độ, bia rượu nhiều trong dịp cuối năm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Cần chú trọng đến chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và giữ gìn sức khỏe để phòng tránh các bệnh tật.

Do vậy, “tháng củ mật” hiện nay, bên cạnh những cảnh báo của thời hiện đại 4.0, vẫn cần duy trì sự cảnh giác với các nguy cơ truyền thống như trộm cắp, hỏa hoạn và sức khỏe, đặc biệt là những rủi ro không ngờ đến do sự chủ quan của mọi người khi bận rộn chuẩn bị tết.

Huỳnh Thanh