Quản lý chặt đội tàu để chống khai thác IUU hiệu quả

Kinh tế - Ngày đăng : 05:07, 12/03/2025

Xác định chống khai thác IUU (khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định) là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách và có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thủy sản, Ban chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt công tác này, trong đó làm thế nào để quản lý chặt đội tàu, không để “lọt lưới” tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài là giải pháp luôn được ưu tiên hàng đầu.

Giám sát tàu lớn lẫn tàu bé

La Gi là một trong những địa bàn nghề cá trọng điểm của tỉnh với đội tàu hùng hậu gần 2.500 chiếc, từng là “điểm nóng” khi những năm trước đều xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Do đó từ năm 2023 đến nay ngành chức năng nơi đây rất nỗ lực trong công tác chống khai thác IUU, đặc biệt là tích cực đẩy mạnh kiểm soát chặt chẽ nhóm tàu cá có nguy cơ cao để không vi phạm vùng biển nước ngoài.

z5762532543150_bec15891cc90ac6f6f6de99d677049d7.jpg
Trạm Kiểm soát Biên phòng La Gi làm thủ tục cho ngư dân trước khi xuất bến.

Theo đó, UBND thị xã La Gi đã chỉ đạo quản lý, theo dõi, giám sát chặt chẽ, cập nhật thông tin, hiện trạng hoạt động, vị trí neo đậu hàng tuần 21 tàu cá thuộc diện nguy cơ cao. Đồng thời, phân công cán bộ phụ trách ở phường, xã, Đồn Biên phòng Phước Lộc thường xuyên tiếp cận, trao đổi, tuyên truyền giáo dục các chủ tàu ý thức chấp hành pháp luật, ký cam kết không khai thác hải sản bất hợp pháp vùng biển nước ngoài. Bên cạnh đó, kịp thời kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển, cảnh báo, phát hiện và ngăn chặn tàu cá vượt ranh giới nguy cơ vi phạm trái phép vùng biển nước ngoài. Không chỉ vậy, công tác đăng ký khai thác thủy sản cho tàu cá được thị xã tích cực phối hợp thực hiện. Đến nay, toàn thị xã có 2.479 chiếc có chiều dài từ 6 m trở lên đã đăng ký hành nghề khai thác hải sản trên biển và cập nhật vào Sổ đăng ký tàu cá quốc gia đạt 100%. Nhờ đó, từ năm 2024 đến nay, La Gi chưa phát hiện tàu cá, ngư dân của thị xã vi phạm vùng biển nước ngoài.

z6083857514896_6695ad08f53394322de4848fe3892e3d.jpg
Rà soát, cấp đăng ký tàu “3 không”.

Từ việc quản lý chặt đội tàu đánh bắt xa bờ ở các huyện, thị, Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh còn chỉ đạo rà soát nhằm xóa sổ tàu cá “3 không” theo Thông tư số 06/2024/TT BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và PTNT. Với nhiều nỗ lực, tính đến cuối năm 2024, Chi cục Thủy sản đã thực hiện cấp đăng ký được 2.710/2.804 tàu cá “3 không” có chiều dài từ 6 mét trở lên và cập nhật trên cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia VNFishbase. Sau khi rà soát, đã loại khỏi danh sách 89 tàu cá không đủ điều kiện đăng ký gồm: 7 trường hợp tàu dưới 6 mét; 31 trường hợp tàu đã giải bản; 27 trường hợp tàu không còn tồn tại do bán tỉnh ngoài; 18 trường hợp chỉ có một tàu nhưng nhầm lẫn tổng hợp thành nhiều tàu; 6 trường hợp không có tàu cá. Như vậy, toàn tỉnh chỉ còn lại 5 tàu cá chưa thực hiện đăng ký, UBND tỉnh đã chỉ đạo, giao các địa phương, lực lượng chức năng kiểm soát chặt chẽ, không cho xuất bến đi hoạt động.

z6361177958720_d4e8be28f2c4d81acd6c0c68b2c8e773.jpg
Toàn tỉnh có 8.562 tàu cá được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia.

Tính đến ngày 28/2/2025, toàn tỉnh có 8.562 tàu cá được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia VNFishbase. Số còn lại chưa đăng ký (5 tàu), chưa thực hiện/hết hạn đăng kiểm (591 tàu), chưa có/hết hạn giấy phép khai thác thủy sản (1.267 tàu), chưa có/hết hạn giấy chứng nhận/cam kết an toàn thực phẩm (2.149 tàu). Với số tàu này, UBND tỉnh đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản kiểm kê, lập danh sách gửi các địa phương để giao cho các tổ chức, cá nhân cụ thể thuộc cơ quan chức năng, chính quyền cơ sở giám sát, quản lý vị trí tàu cá neo đậu, không cho lưu giữ ngư cụ, trang thiết bị khai thác thủy sản trên tàu cá và kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, tuyệt đối không cho xuất bến đi hoạt động trên biển.

z5240971914539_817d97e5a074176f59931791ee6c69b4.jpg
Tổ chức các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến, ra vào cảng.

Tổ chức các đợt cao điểm tuần tra

Theo Chi cục Thủy sản, đơn vị đang triển khai kế hoạch cao điểm trong tháng 3, tổ chức lực lượng xuống tận địa bàn để phối hợp với các xã/phường/thị trấn ven biển tuyên truyền, hướng dẫn và thực hiện các thủ tục cấp/cấp lại giấy tờ cho tàu cá theo quy định. Đồng thời, kết hợp rà soát, xác minh các trường hợp tàu cá không còn tồn tại (giải bản, chìm đắm, bỏ bờ, chấn chà, bán ra khỏi địa phương...) để xử lý, xóa đăng ký theo quy định, làm sạch dữ liệu trên hệ thống VNFishbase.

Về nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải yêu cầu các sở, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh. Trong đó, khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU, hoàn thành trước ngày 15/3/2025 để chuẩn bị làm việc với Đoàn thanh tra EC sang kiểm tra lần thứ 5.

Đặc biệt, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, cần tăng cường phối hợp, triển khai đồng bộ các giải pháp, kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa, kiên quyết không để tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Theo dõi, nắm thông tin, điều tra, truy tố các tổ chức, cá nhân có hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá đi khai thác trái phép vùng biển nước ngoài và các hành vi gửi, mang hộ hoặc cố tình vô hiệu hóa thiết bị VMS để vi phạm vùng biển nước ngoài. Bên cạnh đó, tăng cường công tác đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản đối với các tàu cá đủ điều kiện, cập nhật, đối khớp đầy đủ thông tin tàu cá trên Cơ sở dữ liệu Nghề cá quốc gia (VNfishbase) và Hệ thống giám sát tàu cá (VMS) đảm bảo kịp thời, đồng bộ, chính xác và thống nhất. Đồng thời, tập trung xác minh, xử lý dứt điểm tàu cá mất kết nối, vượt ranh giới cho phép trên biển theo đúng quy định; đảm bảo 100% tàu cá mất kết nối, vượt ranh giới trên biển (từ tháng 10/2023 đến nay) đã có thông báo phải được điều tra, xác minh, xử lý và có hồ sơ lưu trữ tại Trung tâm giám sát tàu cá.

Tổ chức các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến, ra vào cảng, hoạt động trên biển, trên sông bến tạm, bãi ngang; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá không đảm bảo điều kiện hành nghề (không đăng ký, đăng kiểm, không có giấy phép khai thác, không đánh dấu tàu cá, không lắp đặt VMS...); tàu cá hoạt động sai vùng, sai tuyến; tàu cá sử dụng các nghề, ngư cụ cấm để khai thác hải sản; tàu cá không tuân thủ quy định cập cảng, ghi, nộp nhật ký/báo cáo khai thác theo quy định...

Minh Vân