Phòng, chống tác hại của thuốc lá: Làn khói “thời thượng”, nguy hại lâu dài

Y tế - Ngày đăng : 05:34, 16/06/2025

Thiết kế bắt mắt, mùi vị hấp dẫn, quảng cáo “ít độc hại”, thuốc lá điện tử đang ngụy trang dưới lớp vỏ thời thượng để len lỏi, đầu độc giới trẻ. Nhưng đằng sau làn khói thơm là hiểm họa sức khỏe, nguy cơ nghiện ngập, các chất gây tử vong.

Cái bẫy “sành điệu”

Chỉ cần gõ cụm từ “thuốc lá điện tử giá rẻ” trên Google, hàng loạt hội nhóm, fanpage và tài khoản cá nhân rao bán sản phẩm sẽ hiện ra. Không còn dừng lại ở hình dạng truyền thống, nhiều loại thuốc lá điện tử còn được “ngụy trang” tinh vi thành hộp sữa, bật lửa, điện thoại, đồ chơi mini, cây bút hay móc chìa khóa... Giá bán chỉ từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng, kèm theo hàng loạt hương vị hấp dẫn như dâu, dưa hấu, xoài, đào… khiến học sinh dễ dàng tiếp cận và che giấu gia đình. Với vẻ ngoài bắt mắt, thiết bị này trở thành món “trang sức” thời thượng, biểu tượng của sự “ngầu”, “sành điệu” và thể hiện cá tính trong mắt nhiều bạn trẻ.

gen-n-tac-hai-thuoc-la.jpg
Tuyên truyền tác hại thuốc lá điện tử, nung nóng.

Một số bạn trẻ thổ lộ: “Ban đầu em chỉ thử cho biết, vì tò mò và bị bạn bè gọi là “quê mùa” nếu không hút thử. Sau khi hút, các bạn khen “sành điệu. Hút riết thành quen, rồi nghiện lúc nào không hay. Mỗi ngày mà không hút cảm thấy bứt rứt, khó chịu, thiếu thiếu cái gì đó…”.

Việc quảng bá sản phẩm này như một món “đồ chơi hiện đại, thời thượng” đang đánh trúng tâm lý thích khám phá, thể hiện bản thân ở tuổi mới lớn. Trong khi đó, sự lơ là của gia đình là kẽ hở khiến giới trẻ rơi vào chiếc bẫy được dựng lên quá tinh vi.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế khẳng định: Các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều là hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc, và chứa nicotine – một chất gây nghiện cao. Không ít loại còn bị pha trộn ma túy tổng hợp hay dung môi độc hại như diacetyl, tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc, tổn thương phổi nghiêm trọng.

Chưa đầy 10 năm, tăng gấp 40 lần

Theo kết quả điều tra do Tổ chức Y tế Thế giới phối hợp với Bộ Y tế thực hiện tại 34 tỉnh, thành, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang tăng nhanh đáng lo ngại. Ở nhóm tuổi 13–17, tỷ lệ này đã tăng từ 0,2% năm 2015 lên 8,1% vào năm 2023. Tỷ lệ này tăng gấp 40 lần, quá cao so với ban đầu khi chưa đầy một thập kỷ. Đáng chú ý, tỷ lệ nữ giới từ 11–18 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử cũng đã chạm mốc 4,3% trong năm 2023, phản ánh mức độ lan rộng đáng lo ngại.

Các chuyên gia cho biết; không chỉ gây hại cho phổi, gan, tim mạch…, thuốc lá điện tử còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm thần và nhận thức ở lứa tuổi đang phát triển. Nhiều em có biểu hiện thay đổi tâm lý như mất ngủ, lo âu, ảo giác, hoang tưởng, thậm chí dẫn đến trầm cảm, lệch lạc hành vi xã hội.

Thuốc lá điện tử không phải là món đồ thể hiện cá tính. Đừng để vẻ ngoài thời thượng đánh lừa, bởi đằng sau lớp vỏ hào nhoáng ấy là một mối nguy đang âm thầm len lỏi vào giới trẻ. Một cái bẫy độc hại đưa giới trẻ rơi vào vòng xoáy nghiện ngập và hệ lụy tâm thần. Vì vậy, cả xã hội phải cùng chung tay, cùng lên tiếng, cùng hành động để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi làn khói độc đang âm thầm xâm nhập vào cuộc sống của giới trẻ từng ngày.

TRANG MINH