Quốc hội “chốt” giảm thuế VAT 2% đến hết 2026

Trước khi Quốc hội bấm nút thông qua, giải trình, tiếp thu ý kiến về dự thảo luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết một số ý kiến đề nghị áp dụng giảm thuế VAT 2% cho tất cả các mặt hàng. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lại đề nghị thay vì giảm 2% cho nhiều đối tượng thì giảm từ 4-5% cho đúng đối tượng cần hỗ trợ.

Về nội dung này, Chính phủ đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ không được giảm.

Nghị quyết quy định giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT), áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang chịu thuế 10%,  trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Dự thảo Nghị quyết lần này mở rộng thêm đối tượng được giảm thuế so với quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây và kéo dài thời gian giảm thuế đến hết năm 2026, theo đó, kinh doanh vận chuyển, logistic, hàng hoá, dịch vụ công nghệ thông tin thuộc đối tượng được giảm thuế.

Ngoài ra, theo quy định của pháp luật về thuế VAT thì hoạt động dạy học, dạy nghề và dịch vụ y tế thuộc đối tượng không chịu thuế VAT nên cũng không cần phải giảm thuế.

Bên cạnh đó, đối với các dịch vụ như hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm thuộc đối tượng không chịu thuế VAT nên không cần phải giảm thuế VAT, trong khi đó dịch vụ viễn thông, bất động sản là những ngành có tăng trưởng trong thời gian qua.

Theo phương án Chính phủ đề xuất, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà  (NSNN) trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng.

Trường hợp thực hiện giảm thuế theo phương án giảm tất cả các mặt hàng chịu thuế suất thuế VAT 10% thì dự kiến số giảm thu NSNN trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 167 nghìn tỷ đồng (trong đó: 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 113 nghìn tỷ đồng). Do đó, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết.

Về ảnh hưởng đến dự toán thu và bội chi ngân sách của chính sách giảm thuế VAT, có ý kiến băn khoăn vì tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế VAT sẽ ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi, đề nghị đánh giá kỹ lưỡng việc thực hiện chính sách này.

Về nội dung này, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, Chính phủ đã báo cáo dự kiến chính sách giảm 2% thuế suất thuế VAT sẽ làm giảm thu NSNN trong 6 tháng cuối năm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng.

Việc giảm thuế VAT tác động làm giảm thu NSNN nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó góp phần tạo thêm nguồn thu cho NSNN.

Nhằm bù đắp số hụt thu do thực hiện chính sách, Chính phủ sẽ tập trung nhiều giải pháp. Cụ thể, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, chính sách tài khóa theo các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, thúc đẩy các động lực tăng trưởng GDP năm 2025 đạt ít nhất 8% và phấn đấu hai con số trong điều kiện thuận lợi hơn, qua đó tạo thêm nguồn thu cho NSNN.

Hai là, quyết liệt trong công tác thu NSNN, tăng cường quản lý, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế. Phấn đấu thu NSNN năm 2025 cao hơn khoảng 10% so với ước thực hiện năm 2024.

Ba là, điều hành chi NSNN chặt chẽ, tăng cường tiết kiệm chi; chủ động sử dụng dự phòng, dự trữ và các nguồn lực hợp pháp khác để chi phòng, chống thiên tai, dịch bệnh và các nhiệm vụ cấp bách phát sinh theo quy định, đảm bảo cân đối ngân sách các cấp.  

H Lan (Tổng hợp)