Án hành chính tăng có phần do Luật Tố tụng hành chính

                

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục thi hành án    dân sự Bộ Tư pháp - Nguyễn Thế Lực chia sẻ khó khăn với cơ quan tố    tụng của tỉnh tại buổi làm việc.

Bất cập trong  giải quyết án hành chính

Tại buổi làm việc mới đây giữa Đoàn công tác của Ủy ban Tư pháp Quốc hội về tình hình chấp hành pháp luật công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống tham nhũng và điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án,...với các đại diện Công an, Viện KSND, Tòa án, Cục Thi hành án dân sự tỉnh đã thảo luận nhiều vấn đề, trong đó có án hành chính. Đây là đề tài thảo luận sôi nổi nhất trong buổi làm việc bởi các vụ án hành chính ngày càng gia tăng trong những năm gần đây khi sốt đất đai, tranh chấp khiếu kiện xảy ra nhiều.

 “Tình hình khiếu kiện hành chính trên địa bàn tỉnh tăng đột biến và diễn biến phức tạp. Tổng số các vụ án hành chính đã thụ lý từ tháng 10/2018 cho đến nay 198 vụ, giải quyết 46 vụ, so với cùng kỳ năm 2018 tăng 27 vụ. Án tồn đọng, quá hạn 152 vụ do có tính chất phức tạp, nhiều người tham gia tố tụng nhưng địa chỉ không rõ ràng, tài liệu chứng cứ ở nhiều cơ quan lưu giữ. Quá trình giải quyết vụ án, người bị kiện không tham gia tố tụng (đặc biệt đối thoại) trong khi phía người khởi kiện cần gặp người bị kiện hoặc đại diện của họ để thỏa thuận thống nhất với nhau về giải quyết vụ án”, ông Bích Văn Nhiên – Phó Chánh án TAND tỉnh báo cáo trước đoàn khảo sát.

 Nguyên nhân do đâu, các cơ quan tố tụng cho rằng, ngoài tác động của tình hình kinh tế, xã hội phát triển thì do Luật Tố tụng hành chính được Quốc hội thông qua từ tháng 11/2015. Ông Nhiên bày tỏ, kể từ khi luật này ra đời thì số lượng án hành chính gia tăng, đặc biệt án thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND tỉnh.

Ngay khi luật đi vào thực tiễn việc giải quyết các vụ án hành chính gặp không ít khó khăn bởi những quy định của pháp luật chưa đầy đủ, rõ ràng, còn quá nhiều kẽ hở, điển hình như điều 60 của luật. Cụ thể điểm bất cập, việc cử người đại diện trong tố tụng hành chính (TTHC) trước TAND phải theo đúng quy định tại điều 60 của luật này. Khi tham gia TTHC, UBND thực hiện quyền, nghĩa vụ của đương sự quy định tại điều 55 và điều 56 của luật. UBND có quyền tự bảo vệ, nhờ luật sư hoặc người khác bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho mình (khoản 11 Điều 55), khi nhờ luật sư thì luật sư là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của UBND theo quy định tại Điều 61 Luật TTHC chứ không phải là người đại diện, nhưng thực tế có rất nhiều vụ án đã được tòa án đưa ra giải quyết thì người bị kiện ủy quyền toàn bộ cho luật sư thực hiện, lúc này luật sư sẽ giữ 2 vai trò vừa là người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người bị kiện, vừa là người được ủy quyền. 

Bức tranh chung

Chia sẻ với những khó khăn mà các cơ quan tố tụng của tỉnh đã chia sẻ, ông Nguyễn Thế Lực – Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp thừa nhận đây là vấn đề mà nhiều đại biểu quan tâm. Với trách nhiệm của Bộ Tư pháp - cơ quan giúp Thủ tướng Chính phủ theo dõi việc chấp hành pháp luật tố tụng và quản lý nhà nước về công tác thi hành án hành chính trên toàn quốc, đã báo cáo với Chính phủ vấn đề này, Quốc hội sẽ cân nhắc kỹ. Tuy vậy, năm qua bộ đã tổ chức giám sát chuyên đề về chấp hành pháp luật TTHC, ngay sau giám sát có nhiều ý kiến kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt đến UBND các cấp và các bộ ngành có liên quan. Tuy nhiên, qua theo dõi nhận thấy việc chấp hành pháp luật TTHC ở địa phương đang có vấn đề và chưa có chuyển biến tích cực theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bình Thuận cũng nằm trong số đó. Ông đề nghị, UBND các cấp và TAND quan tâm nâng cao nhận thức về chấp hành pháp luật TTHC, nâng cao việc thực hiện hành vi hành chính để hạn chế kiện ra tòa, vì một khi các vụ kiện nhiều thì rất khó khăn trong lúc chúng ta đang đề xuất kiến nghị sửa đổi Điều 60 của Luật Tố tụng hành chính...

Lê Ninh