Phan Rí Cửa (Tuy Phong): Nâng tầm lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương

                

Bên trong điện thờ của di tích Đền thờ Hùng    Vương tại Phan Rí Cửa.

Đền thờ Hùng Vương tại thị trấn Phan Rí Cửa là một di tích văn hóa lâu đời của cư dân trong vùng. Được tạo lập từ khoảng thế kỷ thứ 19 do người dân lập nên với  chức năng ban đầu là nơi thờ phụng Thành hoàng Bổn cảnh và các bậc tiền nhân, hiền tài đã có công khai khẩn đất đai, thành lập thôn làng tại khu vực Phan Rí xưa. Đến năm 1958, người dân Phan Rí mới đưa tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương vào thờ cúng chính và mang tên gọi như hôm nay.

Toàn bộ công trình theo lối kiến trúc nghệ thuật dân gian: với kiểu nhà kép (nhà trước và nhà sau), có hai mái trên một nền được nối với nhau bằng trần vòm mai cua dưới máng nước, tạo không gian nội thất liên tục, rộng rãi, thông thoáng. Toàn bộ đền tạo dựng từ hệ thống cột bằng gỗ với 4 cột chính và nhiều cột phụ ngang dọc. Hai đặc điểm trên được gọi là “trùng thiềm điệp ốc” và “tứ trụ”, một kiểu kiến trúc đặc trưng thuộc thế kỷ 18 – 19. Bên trong di tích này vẫn còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị như: đại hồng chung, khám thờ, hương án, bát bửu, hoành phi, câu đối và nhiều tư liệu Hán Nôm quý. Theo Sở VH,TT&DL, đây là đền thờ Quốc tổ duy nhất tại tỉnh Bình Thuận còn lưu giữ được nhiều giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc nghệ thuật, mang đậm dấu ấn của thời kỳ mở mang bờ cõi của dân tộc.

Trong những năm qua, đền thờ là địa điểm tâm linh quan trọng của người dân trong vùng. Đặc biệt, mỗi dịp Giỗ Tổ Hùng Vương, chính quyền địa phương cùng ban quản lý đền tổ chức nhiều nghi lễ như cung nghinh tiền hiền, rước kiệu, dâng hương, tế sơ cổ lễ, cầu an, cầu siêu, nghi lễ Đại tế - Cổ lễ cùng các hoạt động văn hóa, thể thao vào hai ngày mùng 9 và 10/3 âm lịch hằng năm theo tập tục của người dân địa phương.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hạnh - Phó GĐ Sở VH, TT&DL: Các địa phương khác trong tỉnh vẫn có những công trình thờ tự Hùng Vương và duy trì việc Giỗ Tổ hàng năm, nhưng đặc sắc và tiêu biểu nhất vẫn là tại thị trấn Phan Rí Cửa. Nhận thức được tầm quan trọng của tín ngưỡng truyền thống quan trọng này, ngành văn hóa phối hợp huyện Tuy Phong nâng tầm từ lễ hội mang tính chất địa phương phát triển quy mô thành lễ hội cấp tỉnh. Nếu đề án thông qua và thực hiện, dự kiến mỗi năm sẽ có sự tham gia của 2 huyện, thị xã, thành phố cùng với Tuy Phong tổ chức các nghi lễ, hoạt động văn hóa, thể thao, tạo điều kiện để con cháu cộng đồng các dân tộc đang sinh sống và làm việc tại Bình Thuận tụ hội về. Đề án sẽ được lấy ý kiến người dân và các cơ quan, ban ngành, đoàn thể nhằm hiến kế để hoàn chỉnh và có tính khả thi.

H.Đ