Hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống lao (24/3): Kỹ thuật xét nghiệm mới - cơ hội cho người mắc bệnh lao

                

Xử lý mẫu để thực hiện xét nghiệm Gene    Xpert.

Được sự tài trợ của Dự án hỗ trợ công tác phòng chống lao Việt Nam, Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh đã triển khai kỹ thuật xét nghiệm mới chẩn đoán bệnh lao, đó là kỹ thuật Xpert MTB/RIF. Kỹ thuật này là bước tiến đột phá trong cuộc chiến phòng chống lao hiện nay đã được Tổ chức Y tế thế giới chứng thực và khuyến cáo áp dụng trong công tác phòng chống lao. Theo đó, Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo Xpert MTB/RIF nên được áp dụng làm xét nghiệm chẩn đoán ban đầu cho những trường hợp nghi mắc lao đa kháng thuốc hoặc lao đồng nhiễm HIV. Tại những nơi tình hình dịch tễ lao đa kháng thuốc hoặc HIV không cao,  Xpert MTB/RIF có thể cân nhắc áp dụng cho những trường hợp xét nghiệm đờm trực tiếp âm tính để tăng phát hiện lao phổi AFB âm.

Với công nghệ này, máy Xpert MTB/RIF cho phép xác định vi khuẩn lao với độ nhạy rất cao cho kết quả nhanh chỉ trong vòng 2 giờ và rất đơn giản cho người dùng. Điều đặc biệt là máy có thể cho kết quả kép, tức là cùng một lần trả lời cho phép biết bệnh phẩm có vi khuẩn lao hay không, có nhiều hay ít và vi khuẩn có kháng với thuốc Rifampicin hay không.

Gene Xpert là một kỹ thuật mang tính đột phá tích hợp của 3 công nghệ là tách gien, nhân gien và nhận biết gien với tên gọi là Gene Xpert. Mục tiêu của kỹ thuật này nhằm chẩn đoán nhanh bệnh lao, bệnh lao do vi khuẩn kháng thuốc Rifampicin và bệnh lao ở người nhiễm HIV.

Để thực hiện kỹ thuật xét nghiệm này, Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh đã đầu tư sửa chữa, nâng cấp khoa xét nghiệm đạt chuẩn theo yêu cầu. Năm 2016, bệnh viện đã thực hiện 593 mẫu xét nghiệm bằng kỹ thuật này, qua đó đã phát hiện 39 trường hợp có vi khuẩn lao kháng thuốc Rifamycin.

Bác sĩ Nguyễn Trường Sinh, Giám đốc bệnh viện cho biết: Việc ứng dụng kỹ thuật Xpert MTB/RIF trong chẩn đoán nhanh bệnh lao thực sự là một cơ hội lớn cho những người mắc lao. Trước đây, những người nghi ngờ mắc lao kháng thuốc phải đợi kết quả nuôi cấy cả tháng và đều phải vào TP. Hồ Chí Minh để chữa trị rất tốn kém, nay có kỹ thuật mới này có thể chẩn đoán ngay tại chỗ và chỉ mất 90 phút. Chỉ định của kỹ thuật này là: xét nghiệm chẩn đoán ban đầu cho những trường hợp nghi mắc lao kháng đa thuốc hoặc lao đồng nhiễm HIV; chẩn đoán lao phổi AFB âm. Những người có nguy cơ lao kháng đa thuốc và những người có bệnh lao hoặc lao kháng đa thuốc nhưng chưa được chẩn đoán được hưởng lợi ích nhất từ xét nghiệm này thông qua việc được điều trị sớm bệnh lao và lao đa kháng thuốc, cũng như những người có HIV dương tính và trẻ em. Thông qua đó, việc lây truyền bệnh sẽ được ngăn chặn kịp thời và cộng đồng nói chung sẽ được hưởng lợi từ việc giảm bệnh lao. 

Hồng Quân