Đấu giá đất công: Đục nước, béo cò!

                

Khách hàng tham gia phiên đấu giá đất.

 Thông đồng, dìm giá

Cách đây hơn 1 tháng rưỡi, Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản và Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh tổ chức đấu giá 8 lô đất tại các khu vực rất đắc địa trên địa bàn TP Phan Thiết, với tổng giá khởi điểm hơn 20,13 tỷ đồng. Nhà nước sau đó thu được hơn 33,2 tỷ đồng, vượt hơn gần 13,2 tỷ đồng so với giá khởi điểm. Dù kết quả được đánh giá thành công, nhưng buổi đấu giá đó vẫn còn những “hạt sạn”, đó là việc xã hội đen thao túng, đe dọa người tham gia đấu giá, đồng thời việc thất thoát ngân sách từ một số lô đất, với giá trúng thấp bất thường cũng làm dư luận râm ran đến thời điểm này.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, 8 lô đất được cho là đất vàng, bởi ngoài vị trí đắc địa trung tâm thì còn 2 mặt tiền trên những tuyến đường lớn như: Võ Văn Kiệt, Phạm Hùng, Đào Duy Tùng… Do vậy, không phải ai cũng có thể sở hữu, nhất là nhu cầu cần thiết cho việc kinh doanh, làm dịch vụ, khi mà sức hút thị trường đẩy giá đất khu vực lên cao ngất ngưỡng. Đơn cử như lô đất số 100, dãy L5 gốc 2 mặt tiền đường Lê Văn Lương - Đào Duy Tùng (phường Phú Thủy), giá khởi điểm 1.997.752.000 đồng, giá trúng 2.138.000.000 đồng, vượt hơn 140 triệu đồng. Nhưng giá trị hiện nay ngoài thị trường giao dịch phải trên 4 tỷ đồng. Hay lô số 1 dãy L8 diện tích 93 m2, hai mặt tiền gốc đường Lê Văn Lương - Phạm Hùng, giá khởi điểm 2.510.592.000 đồng, giá trúng là 2.611.000.000 đồng, vượt chỉ 100.408.000 đồng. Trong khi giá thị trường trên 4,5 tỷ đồng. Nói về giá trúng thấp bất thường, ông Ngô Giang Bảo, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản cho biết: Những lô nói trên được đấu cuối cùng đến hơn 7 giờ tối, có thể mọi người ai cũng mệt mỏi nên bỏ giữa chừng. Dù lời giải thích trên của đơn vị tổ chức là căn cứ vào diễn biến thực tế tại phiên đấu giá, tuy nhiên đối với những am hiểu về đấu giá thì rõ ràng đã có sự thông đồng, dìm giá giữa những người tham gia đấu giá. Nguyên nhân chính dẫn đến thông đồng, dìm giá là giá khởi điểm đưa ra quá thấp so với giá thị trường. Thế mới có chuyện đêm ngày 5/10, sau khi tan buổi đấu giá, tại nhà của một người trúng khá nhiều lô đất, quá nhiều đối tượng đã xếp hàng để chờ lại quả, làm người này phải tạm lánh.

 Giá nên sát với thị trường

Rõ ràng, nguyên nhân dẫn đến chuyện dàn xếp, thông đồng, dìm giá hoặc đe dọa, khống chế, hành hung người tham gia là do việc định giá khởi điểm đất công đưa ra đấu giá quá chênh lệch, thấp hơn thị trường rất nhiều. Điều này dẫn đến những trùm đấu giá đất thông đồng, dìm giá với những mánh khóe mà ai cũng thấy. Theo đó, họ sẵn sàng bỏ một khoản tiền ra nhờ nhiều người mua hồ sơ và cả đóng phần trăm theo quy định giá trị lô đất để vào đấu giá với nhau theo kiểu “quân đỏ, quân xanh”, sau đó bỏ giá đấu thấp và mặc nhiên trúng. Nếu có phát sinh người đấu bên ngoài tiếp tục đưa giá lên cao, họ đi bài thỏa thuận đưa tiền hoa hồng. Còn nếu không chấp nhận tiếp tục đẩy giá lên, họ đưa bài cuối cùng đó là cho giang hồ hăm dọa, để người tham gia sợ bỏ cuộc.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay luật đã cho phép được đưa mức giá phù hợp thị trường. Luật Ðất đai năm 2013 và các văn bản liên quan đã quy định việc định giá đất không chỉ căn cứ vào khung giá do nhà nước ban hành, mà còn căn cứ tình hình thực tế thị trường để đưa ra phương pháp tính toán giá phù hợp. Thế nhưng vì sao, giá đất nhiều khi vẫn đưa ra thấp so với thực tế của thị trường, dẫn đến các phiên đấu giá lúc nào cũng có hàng trăm người tham gia. Dù tình huống tiêu cực làm giá “chân trong, chân ngoài” khó có thể xảy ra, nhưng cũng không loại trừ. Và dư luận nghi ngờ cũng đúng, bởi chỉ khi định giá đất thấp thì mới có thể thỏa thuận, dàn xếp, tạo điều kiện cho nhau cùng hưởng lợi. Đơn cử như trong cuộc đấu giá 8 lô đất vừa qua, hàng trăm đối tượng, có khi xa lắc ngoài Hải Phòng, Hà Nội, Quảng Ninh, Đắc Lắc…đã hè nhau tham gia làm “quân xanh, quân đỏ”, vì biết giá chênh lệch giữa thị trường và giá khởi điểm quá lớn, nhưng cơ quan có chức năng, tổ chức đưa ra giá chẳng lẽ không biết?.

Để chấn chỉnh với mục đích sàn đấu giá là nơi công khai, minh bạch. Nơi người dân đặt niềm tin khi tham gia đấu giá, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Hai đã có chỉ đạo các sở, ngành liên quan chấn chỉnh công tác tổ chức đấu giá tài sản. Từ sự chỉ đạo chấn chỉnh này, hy vọng sàn đấu giá trở nên công khai, minh bạch, nguồn thu của nhà nước từ đấu giá đất công không bị thất thoát, từ chuyện “đục nước, béo cò”. 

Phúc Sinh - Trần Huỳnh