Thực hư mối liên hệ giữa cái chết của cựu Ngoại trưởng Mỹ với Covid-19

Theo các chuyên gia và quan chức chính phủ, cái chết của cựu Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell do các biến chứng liên quan đến Covid-19 không gây ra bất kỳ mối quan ngại nào về hiệu của vaccine phòng ngừa virus SARS-CoV-2.

Cố vấn của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ Ian Sams viết trên Twitter: “Xin đừng để cái chết của một trong những nhân vật biểu tượng Mỹ trở thành cái cớ cho lực lượng bài vaccine vốn đang khiến hàng triệu người gặp nguy hiểm. Vaccine hiệu quả. Vaccine ngăn chặn những hậu quả xấu. Vaccine Covid-19 cũng như tất cả các loại vaccine khác đều không thể mang đến hiệu quả 100%, đặc biệt là ở những người lớn tuổi có các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn/phức tạp”.

Ông Colin Powell, người từng làm Ngoại trưởng trong chính quyền George W. Bush và trước đó từng nắm giữ vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, đã qua đời hôm 18/10 ở tuổi 84.

Điều quan trọng là ông Powell bị ung thư máu, được biết đến là bệnh đa u tủy – chính xác là tình trạng “suy giảm miễn dịch” mà các chuyên gia ngay từ đầu đã cảnh báo có thể dẫn đến hiệu quả của vaccine thấp hơn so với người bình thường. Vaccine dường như hoạt động kém hiệu quả ở những bệnh nhân mắc loại ung thư đó, ngay cả khi người bệnh được tiêm mũi tăng cường. Ông Powell cũng bị bệnh Parkinson – tình trạng thoái hóa thần kinh.

Vợ của ông Powell, bà Alma được cho là cũng mắc Covid-19 nhưng đã có thể chiến thắng được dịch bệnh.

"Ông ấy [Powell –ND] đã hơn 80 tuổi, mắc ung thư và tiến trình điều trị ung thư khiến ông ấy dễ bị tổn thương hơn. Ông ấy đại diện cho nhóm dân số dễ bị tổn thương nhất tại Mỹ", giáo sư y khoa Jonathan Reiner tại đại học George Washington nói.

Tuy nhiên, tin tức về một nhân vật nổi tiếng như ông Powell qua đời sau khi đã được tiêm phòng đầy đủ chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều thông tin sai lệch về đại dịch. Alex Berenson, một cựu nhà báo của New York Times từng bị chỉ trích rộng rãi (và bị Twitter từ chối cung cấp dịch vụ) vì đưa ra những quan điểm thiếu cơ sở, đã ngay lập tức sử dụng tin tức này để chế nhạo hiệu quả của vaccine.

John Roberts, phóng viên của Fox News – người thường xuyên truyền bá những thông tin sai lệch về vaccine viết trên Twitter rằng sự ra đi của ông Powell “làm dấy lên những lo ngại mới về việc vaccine có hiệu quả lâu dài như thế nào”. Roberts đã xóa dòng trạng thái này sau ít giờ.

Trong y học, không có gì là 100%

Giới chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng, lo lắng về những cái chết đột ngột là không có cơ sở và đang bị một số phương tiện truyền thông phóng đại.

“Các bản tin nói rằng Tướng Powell đã được tiêm phòng thì họ cũng nên đề cập việc ông ấy bị đa u tủy. Những người cao tuổi, người mắc các bệnh mãn tính (đặc biệt là suy giảm miễn dịch) có nguy cơ gặp phải những tình huống bất lợi cho sức khỏe cao hơn nhiều”, Tiến sĩ Leana Wen, cựu ủy viên y tế Baltimore viết trong một email gửi tới Yahoo News.

Bà Wen viết: “Chúng ta nên rõ ràng rằng vaccine có hiệu quả bảo vệ tốt nhưng hầu như không có gì trong y học là 100%. Điều đó không có nghĩa là vaccine không hoạt động mà là chúng ta phải đặt lợi ích của việc tiêm chủng lên trên quan điểm khác”.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, gần 190 triệu người ở Mỹ đã được tiêm chủng đầy đủ vaccine ngừa Covid-19. Trong số đó, có 1.074 người dưới 65 tuổi đã chết vì Covid-19; 6.104 ca tử vong do Covid-19 ở những người trên 65 tuổi đã được tiêm chủng. Trong số các ca tử vong do mắc Covid-19 đột phá được CDC theo dõi, có 951 người không xuất hiện các triệu chứng của Covid-19 và dường như đã chết vì một nguyên nhân khác.

Khái niệm "tử vong đột phá" (breakthrough death) để mô tả những người đã tiêm đủ 2 liều và có kết quả dương tính ít nhất 14 ngày sau mũi tiêm cuối.

Tuổi cao và bệnh ung thư là những yếu tố nguy cơ gây ra biến chứng và dẫn đến tử vong khi mắc Covid-19. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature hồi tháng 7 cho biết 1/3 bệnh nhân mắc đa u tủy xương không có phản ứng miễn dịch sau khi tiêm vaccine Covid-19, do đó nhóm này có thể đối mặt mối nguy đặc biệt cao.

Sự ra đi của cựu Ngoại trưởng Powell là minh chứng cho thấy nhóm dễ bị tổn thương, bao gồm những người cao tuổi và người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương, có thể không đáp ứng miễn dịch đủ mạnh với vaccine và do đó vẫn đối mặt nguy cơ cao.

Hùng Cường/VOV