Omicron xuất hiện nảy sinh căng thẳng do dự tiêm vắc xin ở Nam Phi

Đại học Johns Hopkins, Mỹ cho biết, tuần gần đây số người nhiễm Omicron ở thành phố Johannesburg, tỉnh Gauteng của Nam Phi tăng đáng kể, nâng số người nhiễm ở quốc gia này trong 10 ngày qua hơn 4.500 người, 7 ngày trước đó trung bình chỉ với 227 người. Viện Nghiên cứu bệnh truyền nhiễm quốc gia Nam Phi (NICD) cũng cho hay, Gauteng chiếm tới 72% số ca mắc mới vào ngày 30/11 và số ca nhiễm tiếp tục tăng cấp số nhân ở hầu hết các tỉnh khác của Nam Phi.

Người dân của thành phố đông dân nhất Nam Phi này nói với hãng tin The National, sự gia tăng số ca nhiễm giáng một đòn mạnh vào sự phục hồi kinh tế của thành phố và phủ bóng đen vào mùa lễ hội. Roberto Pereira, 30 tuổi sống ở quận Parkmore của thành phố cho biết: Bạn có thể thấy một bầu không khí bất ổn ở Gauten và quốc gia nói chung lúc này. Với Elsa Glenn van Rooyen, 42 tuổi sống ở quận Randburg bức bối, Omicron đã làm cụt hứng mọi thứ, phá hoại nền kinh tế đang phát triển mạnh của chúng ta. Du lịch bị ảnh hưởng nặng nề nhất, một số ngành nghề khác cũng không ngoại lệ.

Gia tăng căng thẳng

Bà Elsa Glenn Van Rooyen cũng cho biết, sự xuất hiện của Omicron làm gia tăng căng thẳng chung quanh vấn đề tiêm chủng. Trước đó (tháng 10), 2 người đàn ông đã bị bắt ở thành phố Cape Town khi cuộc biểu tình chống lại tiêm chủng và mang khẩu trang biến thành bạo lực.

Biến thể Omicron, phát hiện đầu tiên vào 11/11, có khoảng hơn 50 đột biến và có lo ngại nó có thể kháng lại vắc xin. Mặc dù, nhiều liều vắc xin có sẵn tiêm cho người lớn Nam Phi, nhưng nhiều người hoài nghi về tính an toàn và hiệu quả của chúng gây nên tỷ lệ tiêm chủng thấp.

Theo Our World in Data (Thế giới trong dữ liệu của chúng ta), tính đến cuối tháng qua, chỉ có khoảng 24% người lớn tuổi Nam Phi được tiêm vắc xin đầy đủ, thấp hơn nhiều so với mục tiêu của chính phủ này đặt ra vào cuối năm nay phủ 70% vắc xin cả nước.

Tuần qua, hãng tin Reuters đưa tin, Nam Phi thỉnh cầu Johnson & Johnson - Công ty dược phẩm, thiết bị y tế và đóng gói hàng hóa tiêu dùng Mỹ và Pfizer – Công ty dược phẩm đa quốc gia Mỹ hoãn việc giao vắc xin vì nước này còn nhiều liều vắc xin trong kho. Tổng thống Nam Phí Cyril Ramaphosa cho biết, Chính phủ đang thảo luận về lệnh tiêm chủng Covid-19.

Tiến sĩ Waasila Jassat, một chuyên khoa sức khỏe cộng đồng thành phố Johannesburg làm việc tại NICD trả lời tờ The National, chiến dịch tiêm chủng chậm chạp là một trong những lý do khiến cho các biến thể mới xuất hiện ở Nam Phi, nơi biến thể Bate cũng được phát hiện trước đó. “Đúng là chúng ta quá chậm chạp trong việc bao phủ vắc xin. Tỷ lệ tiêm chủng thấp, nghĩa là tạo cơ hội cho vi rút (virus) đột biến. Nhưng nên nhớ rằng, chúng ta có những đột biến, thậm chí trước khi chúng ta tiêm chủng. Và chúng ta biết chắc virus sẽ đột biến, nhưng tôi nghĩ tỷ lệ tiêm chủng thấp cũng góp phần cho virus đột biến”, Tiến sĩ Waasila Jassat nói. Nhóm của bà Waasila Jassat đã lấy mẫu virus kể từ đầu đại dịch, có nghĩa là họ có khả năng phát hiện một biến thể nhanh hơn các nhà khoa học ở các quốc gia khác.

Khi Omicron xuất hiện đầu tiên ở Nam Phi trong tháng qua, Mỹ, châu Âu, Israel, Anh và Hong Kong đã nhanh chóng đóng cửa biên giới, giới hạn đi lại với một số quốc gia ở phía Nam châu Phi. Tuy nhiên, cho đến nay Omicron đã lây lan đến hơn 38 quốc gia bao gồm một số quốc gia ở châu Âu và người dân Nam Phi cảm thấy quốc gia của họ bị chừng phát một cách bất công vì thành tựu khoa học của mình.

Mitchell Said, 39 tuổi, ở quận Killarney của Johannesburg bị cách ly kể từ tuần qua khi anh nói rằng, con trai của mình đã tiếp xúc với một bạn cùng lớp bị dương tính với Omicron. Lệnh cấm đi lại đối với một số nước châu Phi bộc lộ sự phân biệt chủng tộc. Chúng tôi gần như bị trừng phạt vì làm tốt việc phát hiện ra biến thể Omicron và cảnh báo cho thế giới biết.

Nam Phi bị ảnh hưởng nặng nề Covid-19 kể từ đầu đại dịch. Các chuyên gia sức khỏe cũng cho rằng tỷ lệ nhiễm HIV cao ở Nam Phi (7,5 triệu người nhiễm HIV) có thể là một trong những lý do khiến virus corona biến đổi và lây lan trong nước. Tiến sĩ Jassat cho rằng, HIV không được điều trị, làm tổn thương hệ miễn dịch, nơi có thể là “vùng đất màu mỡ sinh sản ra những đột biến Covid-19”.

Còn hy vọng

Mặc dù, Omicron đem đến màu u ám, nhưng vẫn còn hy vọng. Bà Jassat cho biết, nhiều ca dương tính với Omicron nhập viện trong những tuần gần đây “dường như ít nghiêm trọng hơn các ca nhiễm biển thể khác”. Những ca nhiễm mới thường có triệu chứng giống như bệnh cúm, nhưng không mất vị giác hoặc khứu giác – một trong những triệu chứng thấy trong những ca nhiễm dòng virus trước đó. Omicron phần lớn nhiễm vào những người trẻ tuổi. Tỷ lệ nhiễm bệnh cao hơn ở những người dưới 30 tuổi, bà nói thêm.

Trong số 400 đến 500 ca nhập viện ở Tshwane của Geuteng, nơi bà Jassat làm việc, có 11% là trẻ em dưới 2 tuổi. Đây là xu hướng chưa từng thấy trong các đợt dịch trước.