Bắt chuột đồng

Mùa mưa không thể đào; nhưng cũng có cách bắt chuột đồng nếu có lụt. Lụt, nước ngập bờ, lũ chuột buộc phải rời hang, dắt díu nhau “tị nạn” lên các chỗ cao – thường là đu vắt vẻo lên những lùm tre đứng thoi loi giữa đồng hay ven xóm. Chuẩn bị sẵn giỏ đựng và một lưỡi đòng (vật giống cây lao đâm cá nhưng dài hơn nhiều), anh Hai tôi cứ dạo quanh các bờ tre, thấy chuột là kê lưỡi đòng nhắm thẳng và… lao! Chuột bị đâm trúng sẽ dính mắc vào lưỡi đòng do cái ngạnh được chẻ ra như ngạnh lưỡi câu, rớt xuống theo cây đòng, mười con không mất một! Siêng hơn thì ban đêm đốt đuốc (bằng lốp xe phế thải) lần ra các vùng đồng trũng cách xa làng xóm, không cây cối, tre pheo. Nước mênh mông; bất cứ bờ đất, doi đất nào nhô cao cũng thành “trung tâm cứu nạn” cho lũ chuột. Tay cầm gậy tay cầm đuốc, người soi cứ bì bõm tiến đến từng mô đất còn lập lờ trên biển nước. Chuột thấy động hoảng hốt cuống cuồng nhảy đại xuống nước lóp ngóp… bơi! Chỉ còn mỗi việc trở gậy đập lia đập lịa và nhặt chuột bỏ bao. Có đêm chuột nhiều, anh em tôi mang về hàng bao tải chuột!

Chuột săn về, ăn không hết thì đem chia bớt cho bà con hàng xóm. Làm thịt chuột mùa khô hay mùa mưa đều phải chuẩn bị rơm khô. Đốt rơm, ném chuột vào lửa thui vàng; sau đó bẻ đầu lột da móc hết nội tạng chỉ chừa phần thân. Giống như thịt bò, toàn bộ qui trình làm thịt chuột không được để dính nước (nếu không thịt sẽ bị hôi). Chế biến chuột đơn giản nhất là làm món nướng: xát muối ớt lên thịt cho ngấm; sau đó cặp gắp hoặc xỏ ghim đem nướng trên than hồng. Thịt chuột chín vàng thơm điếc mũi, ăn mặn mà, ngòn ngọt, cay cay làm mồi nhậu rất mê! Nhiều không nướng xuể thì ướp gia vị đem xào lăn hoặc làm món hon (hầm rục với riềng, sả, đậu phộng v.v…) cũng rất ngon. Bắt bao nhiêu bắt, ăn bao nhiêu ăn, đừng lo lũ chuột tuyệt chủng; bởi tốc độ sinh sản của chúng vô cùng khủng khiếp. Còn đồng là còn chuột…

Giờ thì đã xa hút, xa mù những kỉ niệm quê. Cả mùi thịt chuột nướng than. Cả thú vui theo anh đi bắt chuột đồng…

Y Nguyên