Cần chấm dứt công trình thủy điện La Ngâu để đầu tư hồ La Ngà 3

                

Hồ La Ngà 3 sẽ tiếp nước cho đập dâng Tà    Pao khi nắng hạn. (Trong ảnh là đập dâng Tà Pao). Ảnh: Ngọc Lân

Tầm quan trọng của hồ La Ngà 3

Trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Bình Thuận lần thứ XII (2016 - 2020) và nghị quyết của HĐND tỉnh xác định hồ La Ngà 3 là công trình thủy lợi chiến lược, tạo nguồn nước với quy mô lớn và duy nhất trên lưu vực sông La Ngà, để đảm bảo phát triển kinh tế xã hội bền vững, lâu dài cho khu vực phía Nam tỉnh và vùng ven biển. Đó là, cấp nước cho các khu công nghiệp phía Nam tỉnh; Khu đô thị Tân Thành (1.000ha), các dự án nuôi trồng thủy sản, các vùng canh tác đất nông nghiệp chưa được tưới của huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Tân, thị xã La Gi và Tánh Linh, Đức Linh. Hồ La Ngà 3 còn đảm bảo nguồn nước cung cấp bổ sung cho hồ Kapét (Hàm Thuận Nam) để cấp nước cho hồ Sông Móng, đập dâng Ba Bàu, nhằm mở diện tích tưới và tăng thời vụ cho các vùng đất canh tác nông nghiệp của huyện Hàm Thuận Nam, và thông qua kênh chính Nam thuộc hệ thống thủy lợi Đập dâng Tà Pao lấy nước từ hồ La Ngà 3, bổ sung nguồn nước cho hồ Biển Lạc; kênh Biển Lạc – Hàm Tân (đang thi công) lấy nước từ hồ Biển Lạc tưới cho hơn 8.500 ha, cấp nước cho các khu công nghiệp Tân Đức, Tân Phúc và bổ sung nguồn nước cho hồ Sông Dinh 3 (huyện Hàm Tân), hồ Núi Đất (thị xã La Gi). Ngoài ra, hồ La Ngà 3 góp phần giải quyết cấp nước cho hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Nhất là vùng đất canh tác khoảng 10.000 ha của huyện Xuân Lộc, Đồng Nai đang thiếu nước trầm trọng trong nhiều năm qua.

Như vậy, để giải quyết tình hình thiếu nước do hiện tượng    El nino và đáp ứng nhu cầu sử dụng nguồn nước thực tế cho phát triển các ngành kinh tế của tỉnh như nêu trên, việc đầu tư xây dựng hồ La Ngà 3 rất cần thiết và cấp bách. Đây sẽ là công trình mang tầm vóc chiến lược trong phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, đảm bảo tính bền vững, lâu dài giai đoạn 2016-2020 và những năm tiếp theo.

 Công trình hồ La Ngà 3 nằm trong quy hoạch thủy lợi lưu vực sông La Ngà đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt.

Hồ La Ngà 3 có dung tích 470 triệu m3, nhiệm vụ công trình bao gồm cấp nước sinh hoạt công suất 753.350 m3/ngày, đêm, năng lực thiết kế tưới là 66.630 ha. Trong đó, cấp cho đập Tà Pao tưới 34.100 ha; thượng nguồn sông Ray tưới 10.500 ha; vùng cao Xuân Lộc tưới 4.000 ha, bổ sung lưu vực sông Dinh tưới 9.810 ha; lưu vực Cà Ty 7.760 ha…; phát điện sau đập là 34MW.

 Vướng thủy điện La Ngâu

Nguyên nhân chậm đầu tư hồ La Ngà 3 là do vướng dự án thủy điện. Đó là dự án thủy điện La Ngâu (công suất lắp máy 46MW, tương ứng sản lượng điện 204 triệu KWh/năm, tổng mức đầu tư 1.270 tỷ đồng) đang thi công nằm trong lòng hồ La Ngà 3, nên chủ trương lập dự án đầu tư hồ La Ngà 3 chưa được đồng thuận.

Thế nhưng điều đáng nói dự án thủy điện La Ngâu qua hơn 10 năm được cấp phép, đến nay nhà đầu tư vẫn chưa triển khai các hạng mục chính mà chỉ mới thi công một số công việc phụ như: Rà phá bom mìn; đường điện phục vụ sinh hoạt; đường tạm thi công; các mốc cắm ranh giới khu lòng hồ; khu nhà ban quản lý điều hành. Theo báo cáo của Công ty cổ phần thủy điện La Ngâu, đến tháng 6/2010 ước thực hiện khoảng 100 tỷ đồng, và từ năm 2010 đến nay chủ đầu tư chưa tiếp tục triển khai thi công, công trường bỏ hoang, do thiếu năng lực về nguồn tài chính. Đến nay sau hơn 10 năm khởi công xây dựng nhưng dự án vẫn chưa thể hoàn thành và khả năng hoàn thành rất thấp.

Vì vậy, việc đầu tư xây dựng hồ La Ngà 3 có dung tích trữ nước hữu ích 470 triệu m3 nước sẽ tạo một nguồn nước dồi dào mang lại lợi ích cho phát triển kinh tế xã hội bền vững, đảm bảo kiểm soát được tình hình hạn hán như hiện nay cho toàn vùng phía Nam tỉnh Bình Thuận và cho nhân dân khu vực phía Bắc của 2 tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Trước bức xúc của tình hình hạn hán hiện nay, UBND tỉnh Bình Thuận đã gửi báo cáo, đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét một số nội dung như: Thống nhất chủ trương giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án hồ La Ngà 3. Dừng đầu tư dự án thủy điện La Ngâu và giao cho UBND tỉnh Bình Thuận làm việc cụ thể với Công ty cổ phần thủy điện La Ngâu để xác định thực tế các khoản chi phí hợp lý đã đầu tư của dự án thủy điện La Ngâu làm cơ sở để xem xét bồi thường cho nhà đầu tư. Nếu Công ty cổ phần thủy điện La Ngâu tiếp tục mong muốn làm thủy điện thì ưu tiên giao cho nhà đầu tư này để triển khai thực hiện công trình thủy điện theo nhiệm vụ đã có trong dự án hồ La Ngà 3 theo quy hoạch được phê duyệt, ngoài nhiệm vụ tưới, cấp nước cho các ngành khác hồ La Ngà 3 còn có nhiệm vụ kết hợp phát điện với công suất lắp máy 34 MW, hoặc có thể tăng công suất lắp máy nếu đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật.

Huỳnh Lê