Chim trời kêu cứu!

 Bài 1: Động cơ săn bắt

Mục sở thị “lò” bán chim

BT- Để tìm đến “cơ sở” săn bắt, thu mua chim không phải dễ nếu không trong vai người đi mua chim về phóng sinh hay ăn thịt. Theo đó, được sự chỉ dẫn của một tiểu thương ở chợ Tân Bình (La Gi), chúng tôi men theo con đường sỏi đá tìm đến một xóm nhỏ - nơi người dân gọi với cái tên xóm Bắc Năm Tư, xã Tân Bình, thị xã La Gi. Người dân nơi đây chủ yếu làm nghề nông, vào những lúc nông nhàn hoặc mùa lúa chín không ít nam thanh niên, trung niên trong xóm tranh thủ đi bẫy chim về bán cho cơ sở săn bắt và thu mua của bà T hoặc trực tiếp cho các nhà hàng quán nhậu của La Gi. Cơ sở của bà T nổi tiếng bỏ mối chim khắp nơi, cả chim đã xẻ thịt lẫn chim phóng sinh, nên chỉ cần vào xóm hỏi bất cứ ai cũng có thể biết địa chỉ nhà bà. Để đủ số lượng chim cung cấp ra “thị trường” duy trì “nghề”, hàng ngày ngoài các thành viên trong gia đình đi săn bắt thì bà cũng thu mua của nhiều người.

Thấy chúng tôi đến mua chim, bà T hỏi: “Mua chim chi? Hiện có chim xẻ thịt, còn chim phóng sinh hết rồi”. Nói đoạn, bà chỉ tay qua ngôi nhà bên kia đường bảo, mua chim phóng sinh thì qua bên đó. Rời nhà bà, chúng tôi qua nhà bán chim phóng sinh, một phụ nữ trẻ bước ra hỏi: Mua gì? Chúng tôi nói mua chim phóng sinh. “Chim phóng sinh, em bán hết vì mùa này không đúng mùa nên không có nhiều, để em gọi điện đến nhà cậu em ở Hiệp An xem còn hay không, vì cũng có người đã đặt em mua 200 con...”, người phụ nữ đáp lại. Chưa đầy 5 phút chuông điện thoại vang lên, đầu dây bên kia bắt máy, cuộc đối thoại giữa họ chúng tôi nghe loáng thoáng từ đầu dây bên kia trả lời, “Còn em, anh mới bẫy về được khoảng hơn 200 con chim yến”. Người phụ nữ quay sang thông báo với chúng tôi, chim phóng sinh còn, nhưng chỉ còn chim yến và phải đi lấy mang về đây, chúng tôi đề nghị đi cùng với lời giải thích tiện đường về nhà.

                

Nhiều loài chim bị bắt bán xẻ thịt và phóng    sanh.

Đường đến lò săn bắt chim thứ 3 này khá xa ở thôn Hiệp An (xã Tân Tiến, La Gi), cách Tân Bình khoảng 3 - 4km, nằm sâu trong rừng keo lá tràm. Thôn cũng nổi tiếng khắp La Gi về cung cấp chim thịt, chim phóng sinh cho các nhà hàng, quán nhậu và người mua đi bán lại cho người đi chùa, đặc biệt là Khu di tích văn hóa Dinh Thầy Thím. Tại lò săn bắt, chúng tôi chứng kiến hình ảnh hàng trăm con chim yến bị nhốt, run rẩy bám chặt vào thành lồng, bên cạnh một số lồng nhốt loài chim khác. Số chim này chuẩn bị xuất bán cho bạn hàng đã đặt, sẽ trở thành mồi nhậu tại các nhà hàng quán nhậu. “Nhà bỏ mối cho nhiều nhà hàng, quán nhậu chủ yếu ở La Gi. Cũng có người ở Sài Gòn ra đặt hàng, nên thỉnh thoảng họ điện báo số lượng và loài chim gì thì nhà em đóng thùng gửi vào. Cần chim yến, chim sẻ, cò, vạc... loài nào cũng có, phật tử ở Phan Thiết, Vũng Tàu họ cũng tìm đến đây hỏi mua. Vào mùa chim săn bắt được nhiều, bán không hết thì vặt lông cho vào tủ đông...”, người phụ nữ vô tư kể.

Vòng quay đáng thương

Chim phóng sinh tại các lò, chủ yếu bán cho những phật tử đi chùa và người mua đi bán lại tại các đền, chùa, phần lớn họ biết đến lò qua xin số điện thoại. Trong số đó có người hẹn đặt trước số lượng định ngày đến lấy, có người hỏi thăm đường đến tận nơi mua. Phóng sinh là việc hành thiện tích đức cứu các loài sinh vật khỏi bị giết hại hay giam cầm, cho chúng thêm cơ hội được sống tự do. Tuy nhiên, sau khi được giải cứu, không ít người săn bắt hoặc mua đi bán lại, bắt  chúng trở lại bằng chính cái bẫy ban đầu hoặc bằng thủ đoạn cắt cụt cánh trước khi bán. Chính vì vậy số chim được phóng sinh bay đi được thì ít mà chết hoặc bị bắt bán trở lại nhiều lần thì cũng rất nhiều. “Nhà ở gần chùa, thỉnh thoảng vào ngày rằm thấy chim bay vào vườn nhà, chúng bay được một đoạn rồi hạ cánh. Có con bị mèo vồ...”, chị Lê sống gần một ngôi chùa ở Hàm Thuận Nam chia sẻ.

Việc phóng sinh chim đang nảy sinh những tranh luận trái chiều, không hành thiện thì tội nghiệp những chú chim, mà hành thiện thì vô tình tiếp tay cho những kẻ đi săn bắt; không phóng sinh thì vẫn bị tàn sát để phục vụ nhu cầu con người... Vòng quay đáng thương của những chú chim cần được giải cứu. Đại đức Thích Nguyên Tấn - Phó Hiệu trưởng Trường Trung cấp phật học tỉnh, chủ trì chùa Linh Thắng cho biết, phóng sinh là thể hiện lòng từ bi người con của Phật. Phóng sinh không phải nhất thiết là chim mà tất cả động vật, từ những con côn trùng đến những con vật lớn hơn, tạo cho chúng cơ hội tiếp tục sống. Ý nghĩa của việc phóng sinh phải làm sao trọn vẹn ý nguyện, thấy đâu cứu đó bằng cả cái tâm, bảo vệ hết sức có thể cho con vật không bị bắt trở lại, chứ không phải hẹn ngày đặt trước với những người chuyên bán chim để mua đi phóng sinh. Nhiều người hiện chưa hiểu hết ý nghĩa phóng sinh, cần hướng dẫn họ để việc tạo phước đức trọn vẹn ý nguyện.

Lê Ninh