Như một đề kháng tự nhiên, ý thơ và sự tưởng tượng của Hàn Mạc Tử đã tuôn trào như để thay thế cho cái cảm thức khiếm khuyết đớn đau. Và vùng đất đó bỗng hóa thành: Hóa đài điện đã rất nên tráng lệ. Ở ngôi cao, ngước mắt ra ngoài bể. Phong lưu ghê, sang trọng chẳng vừa chi. Ta mê man như tới chốn Phương Trì…
Vẻ đẹp của bầu trời đêm Phan Thiết đã thu trọn vẹn tâm hồn người thơ. Đứng ở đây, với một thân xác bệnh hoạn và vài cuộc tình vô vọng đi qua, nhà thơ không trở về dĩ vãng để ngồi khóc bên nấm mồ những cuộc tình thanh xuân mà tiếp tục phiêu bồng. Đi - là cách đến của con người nghệ sĩ tài hoa, không quan tâm về khoảng cách, chỉ bận tâm về một hiện thực vô thường. Không phải từ hiện tượng nhật thực mà người ta biết đến Phan Thiết, mà từ rất lâu rồi, nhiều người đã biết đến Phan Thiết, biết về địa danh Lầu Ông Hoàng qua những câu thơ da diết của nhà thơ Hàn Mạc Tử: Ôi trời ơi! Là Phan Thiết! Phan Thiết…Và có lẽ, những câu thơ mang chút tiếc nuối nhớ nhung này là vẻ đẹp bay bổng miên viễn trên bầu trời nên thơ của Phan Thiết:
Ta lang thang tìm tới chốn Lầu Trăng
Lầu Ông Hoàng, người thiên hạ đồn vang
Nơi đã khóc đã yêu thương da diết
Ôi trời ôi! Là Phan Thiết! Phan Thiết
….
Trăng vàng ngọc, trăng ân tình chưa phỉ!
Ta nhìn trăng, khôn xiết ngậm ngùi trăng
Ta vãi vung thơ lên tận sông Hằng
Thơ phép tắc bỗng kêu rên thống thiết
Hỡi Phan Thiết! Phan Thiết…
Trích đoạn bài thơ “Phan Thiết! Phan Thiết” của thi nhân Hàn Mạc Tử”.
Huỳnh Hải Âu