Khai thác cát gây ô nhiễm của doanh nghiệp Tuấn Tú: Kiểm tra nguyên nhân gây ảnh hưởng nguồn nước ngầm

Người dân nghi...

Như Báo Bình Thuận mới đây phản ánh bức xúc từ rất nhiều người dân ở khu phố Phú Trường, thị trấn Phú Long và thôn 6, xã Hàm Đức (huyện Hàm Thuận Bắc) về tình trạng ô nhiễm do cát bụi từ mỏ cát của doanh nghiệp Tuấn Tú. Ngoài bụi, tiếng ồn từ các phương tiện vận chuyển cát bồi nền, thì nguồn nước ngầm sử dụng cho sinh hoạt, tưới tiêu hàng ngày cũng đang cạn dần và bị ô nhiễm.

Đối với bụi bặm, tiếng ồn thì đã rõ ràng, ngành chức năng gồm Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, UBND thị trấn Phú Long và UBND xã Hàm Đức đi kiểm tra đã xác nhận. Đại diện lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hàm Thuận Bắc cho biết, ngay sau khi Báo Bình Thuận phản ánh, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện phối hợp với UBND các xã, thị trấn đi kiểm tra. Để khách quan sự việc, chúng tôi theo dõi và khảo sát, gặp gỡ người dân trong khu vực, lắng nghe ý kiến của họ. Người dân đã nói lên nỗi bức xúc của mình khi phải sống chung với bụi bặm, tiếng ồn trong nhiều năm qua, nhất là vào mùa gió mạnh. Khi khảo sát nhận thấy, việc ô nhiễm bụi bặm phát tán ra từ mỏ khai thác cát và từ phương tiện vận chuyển.

                

Khu vực trở nên khô hạn trong những năm gần đây.

Đối với nguồn nước ngầm hay còn gọi là nước “gió” theo ngôn ngữ địa phương, thì hiện đang bị mất dần và ô nhiễm, chỉ có người dân sống lâu năm ở đây mới hiểu. Một trong số hộ dân sống gần khu vực mỏ cát kể với chúng tôi, trước kia nước ngầm dồi dào, trong veo nuôi sống họ bao đời, ngày nay thì dường như không còn, mà có còn thì cũng bị ô nhiễm. Nước sinh hoạt trong gia đình như ăn, uống phải đi mua về dùng mỗi ngày. Họ nghi ngờ do quá trình khai thác cát, đào móc sâu làm vỡ tầng đất gây ảnh hưởng dòng chảy trong lòng đất, dẫn đến mất nước ngầm và ô nhiễm.

Doanh nghiệp phản bác

Theo tìm hiểu của chúng tôi, doanh nghiệp Tuấn Tú ở xã Hàm Thắng, huyện Hàm Thuận Bắc được UBND tỉnh cấp phép khai thác vào năm 2015, thời hạn 10 năm. Mỗi năm chỉ được phép khai thác 44.000 m3. Tình trạng ô nhiễm không khí bao gồm tiếng ồn, bụi bặm, doanh nghiệp thừa nhận đã gây ra trong quá trình khai thác, nhất là mùa gió bấc. Doanh nghiệp hứa với ngành chức năng, khắc phục bằng cách tăng cường tầng suất tưới nước, thay vì 4 lần/ngày thì 6 lần/ngày trên tuyến đường dẫn vào mỏ cát. Thường xuyên vệ sinh tuyến đường, trồng cây xanh che phủ phần đất trống, hạn chế mức thấp nhất bụi phát tán ảnh hưởng cuộc sống người dân trong khu vực. Ngoài ra, doanh nghiệp Tuấn Tú còn hứa sẽ hạn chế việc bán cát (bằng hình thức bán giá cao) nhằm giảm lượng xe vào mua cát (!).

Riêng vấn đề gây mất và ô nhiễm nguồn nước, doanh nghiệp không thừa nhận, vì cho rằng không có cơ sở. Ông Võ Hồng Phước – Phó Giám đốc doanh nghiệp Tuấn Tú cho biết, trong khu vực có Công ty cổ phần Rạng Đông đang thực hiện dự án trồng rừng được Sở Tài nguyên & Môi trường cấp phép, khai thác nước ngầm với quy mô 6 giếng, hoạt động từ những năm 2012 đến nay. Trung tâm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh đang khai thác nước ngầm để cấp nước sinh hoạt cho hơn 2.000 hộ dân của thị trấn từ năm 2005. Điều đáng nói chính quyền thị trấn Phú Long cũng đồng tình với doanh nghiệp, trong khi thị trấn thiếu nước sạch trầm trọng trong nhiều năm qua. Nguồn nước ngầm cạn kiệt dần, người dân phải đi mua nước sinh hoạt, nước uống từng ngày, tưới tiêu cho cây trồng hạn chế. Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân phản ánh nhiều lần với các ngành chức năng, nhưng không đi đến đâu?

Đề nghị kiểm tra, thẩm định

Người dân đề nghị ngành chức năng kiểm tra, thẩm định việc khai thác mỏ cát này có làm ảnh hưởng đến nguồn nước, chứ không thể bỗng dưng nguồn nước bị mất dần hoặc bị ô nhiễm mà không có tác nhân nào gây ra. Hiểu được nỗi tâm tư của người dân, huyện Hàm Thuận Bắc đã xử lý vụ việc trong khả năng của mình. Giao cho UBND xã Hàm Đức và thị trấn Phú Long tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện lời hứa của doanh nghiệp, nếu không thực hiện đúng thì lập hồ sơ xử lý hoặc báo cáo cho UBND huyện xử lý. Những gì ngoài khả năng xử lý, huyện Hàm Thuận Bắc báo cáo cho Sở Tài nguyên và Môi trường nắm tình hình, kiểm tra, khảo sát có biện pháp giải quyết. Cụ thể như nguồn nước mà người dân yêu cầu kiểm tra, thẩm định, đề nghị sở đánh giá việc khai thác mỏ cát của doanh nghiệp về lâu dài có ảnh hưởng đến môi trường và nguồn nước ngầm phục vụ nông nghiệp và trong sinh hoạt?

Lê Ninh