Không nên mua bán cá ngựa

Cá ngựa bị săn lùng vì được truyền tai có tác dụng “thần dược”.

Bạn bè tôi có nhu cầu mua cá ngựa để ngâm rượu làm thuốc, tôi hỏi thăm vài ngư dân ở thị trấn Phan Rí Cửa – Tuy Phong. Ngư dân Lê Văn Hải ở khu phố Hải Tân – thị trấn Phan Rí Cửa cho biết, cá ngựa xuất hiện nhiều vào những tháng gió mùa đông bắc (từ tháng 11 âm lịch năm này đến tháng 3 âm lịch năm sau) và thường dính lưới ngư dân bẫy tôm hùm. Tuy nhiên, cá ngựa thường có kích cỡ nhỏ, chỉ tầm 2 – 4cm, hiếm gặp cá ngựa loại lớn. Cách đây chục năm, cá ngựa rất nhiều, theo thời gian xuất hiện thưa dần, thỉnh thoảng mới thấy. Vì thế, cá ngựa có giá khá cao nhưng vẫn được nhiều người đặt mua, do có nhiều công dụng như tăng cường thể lực, chống mệt mỏi, suy nhược cơ thể, xương khớp, đặc biệt được xem là thần dược chữa trị sinh lý. Hiện nay, trên các trang mạng xã hội, cá ngựa được rao bán khá nhiều với đủ kích cỡ, giá cả khác nhau. Cá ngựa sống được bán với giá vài trăm ngàn đồng/con, còn cá ngựa khô thì dao động từ 5 – 6 triệu đồng/kg. Nhưng cá ngựa bị trộn lẫn khá nhiều, rất khó phân biệt.

Theo chỉ dẫn của ngư dân, tôi đến nhà chị L., 1 thương lái thu mua hải sản ở Phan Rí Cửa để hỏi mua cá ngựa. Nhưng chị này cho biết chỉ có cá ngựa ngâm sẵn, chứ mùa này không có cá ngựa sống. Vào những tháng đầu năm, chị L. thường thu mua lại của các ngư dân rồi ngâm rượu làm thuốc, vừa để gia đình dùng, nếu ai cần thì bán, chứ không có số lượng nhiều. Chị L. cho biết, vùng biển Tuy Phong không có nhiều cá ngựa như vùng biển Nha Trang, Phú Yên… Vì vậy, việc mua bán không rầm rộ, chủ yếu để dành người quen. Mỗi bình ngâm cá ngựa tùy kích cỡ lớn, nhỏ được chị tiết lộ có giá từ vài triệu đồng đến vài chục triệu đồng.

Theo Chi cục Thủy sản tỉnh, cá ngựa thường sống gần bờ ở những khu vực có đá, san hô. Những năm gần đây, cá ngựa hầu như ít xuất hiện nên việc trao đổi, mua bán cũng thưa dần. Những năm gần đây, cá ngựa đang mất dần môi trường sống, các rạn san hô, thảm cỏ biển và đầm lầy ngập mặn đang dần bị phá hủy bởi ô nhiễm, các hoạt động khai phá và biến đổi khí hậu. Các quần thể cá ngựa dễ dàng bị phân mảnh và đối mặt với nguy cơ biến mất.

Do được xem là “thần dược” nên cá ngựa được săn lùng ráo riết nhiều năm qua dù không biết hiệu quả thực sự của loài cá hiếm này. Tuy nhiên, đây là loài cá nằm trong sách đỏ cấm đánh bắt, mua bán. Vì thế để bảo tồn loài hải sản quý hiếm này, không nên mua cá ngựa làm thuốc, ngâm rượu hoặc nuôi trong các bể cá cảnh, vì tuổi thọ cá ngựa ngắn nếu không được sống trong môi trường tự nhiên.

Minh Vân