Phan Thiết: Khó khăn trong xây dựng xã nông thôn mới nâng cao

Thách thức tiểu tiêu chí người dân tham gia BHYT

Qua rà soát, toàn TP. Phan Thiết hiện duy trì được 65/76 tiêu chí trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, một số xã chưa giữ vững các tiêu chí đã đạt trước đó. Cụ thể, xã Thiện Nghiệp duy trì 17/19 tiêu chí, trong khi các xã Phong Nẫm, Tiến Lợi, và Tiến Thành đều chỉ giữ được 16/19 tiêu chí. Cả 4 xã này đều gặp khó khăn trong việc đảm bảo tiêu chí y tế, đặc biệt là tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT). Ngoài ra, các tiêu chí về hệ thống chính trị, tiếp cận pháp luật; tổ chức sản xuất; quốc phòng và an ninh cũng chưa được duy trì ổn định.

Xã Phong Nẫm phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao năm 2025 (ảnh tư liệu).

Theo UBND TP. Phan Thiết, tính đến tháng 6/2024, việc triển khai nội dung thuộc thành phần số 5 về nâng cao chất lượng y tế và chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tiêu chí về tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Hiện nay, cơ sở vật chất y tế tại các xã chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân, khiến việc khuyến khích tham gia bảo hiểm y tế gặp nhiều trở ngại. Hiện tỷ lệ người dân tham gia BHYT tại các xã vẫn chưa đạt mức quy định tối thiểu là 90% đối với các xã NTM. Cụ thể, xã Thiện Nghiệp đạt 84,72%, xã Phong Nẫm 80%, xã Tiến Lợi 88,89% và xã Tiến Thành 81,4%. Trong khi đó, 3 tiểu tiêu chí khác còn lại của tiêu chí y tế như: Quản lý sức khỏe, tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử và tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi tại cả 4 xã đều đạt chuẩn theo quy định.

Vì vậy, khi thực hiện các tiểu tiêu chí của tiêu chí y tế trong xây dựng xã NTM nâng cao Theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025 có nhiều chỉ tiêu mới, cao hơn. Cụ thể, phải đạt 4 chỉ tiêu gồm: Tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt từ 95% trở lên; tỷ lệ dân số được quản lý sức khỏe đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ người dân tham gia và sử dụng ứng dụng khám, chữa bệnh từ xa đạt từ 40% trở lên; tỷ lệ dân số có sổ khám, chữa bệnh điện tử đạt từ 70% trở lên. Trong đó, tiểu tiêu chí tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt từ 95% trở lên là một trong những trở ngại cho các xã phấn đấu xây dựng NTM nâng cao của TP. Phan Thiết. Theo các địa phương nhận định, để đạt được tiêu chí “động” này bền vững, đây không phải là việc dễ dàng.

Tỷ lệ bao phủ BHYT các xã NTM TP. Phan Thiết vẫn còn thách thức

Xã Thiện Nghiệp được TP. Phan Thiết tập trung đầu tư xây dựng đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2024 vẫn “loay hoay” chưa đạt tiểu tiêu chí tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Ông Đỗ Ngọc Hòa – Chủ tịch UBND xã Thiện Nghiệp cho biết: "Để đạt chuẩn NTM nâng cao, tỷ lệ người dân tham gia BHYT phải đạt 95%. Tuy nhiên, dù đã triển khai nhiều giải pháp, tính đến cuối tháng 8/2024, tỷ lệ bao phủ BHYT mới chỉ đạt 80%, với 6.010/7.593 hộ tham gia".

Theo ông Hòa cho biết thêm, hiện nay nguồn kinh phí vận động từ các hộ kinh doanh hỗ trợ BHYT cho người dân không có nguồn, địa phương không có chủ trương này nhằm tránh tư tưởng ỷ lại của người dân và tính bền vững của tiêu chí. Vì vậy, giải pháp ưu tiên là UBND xã chỉ đạo các thôn đều thành lập các tổ đến từng hộ gia đình tuyên truyền vận động người dân tham gia, kết quả có tiến triển nhưng chưa đạt như kỳ vọng. Nguyên nhân một số gia đình còn tư tưởng sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh tư nhân, trong khi một số người dân còn xem nhẹ nghĩ mình không có bệnh nên không cần thiết mua BHYT. Ngoài ra, nhiều người cũng phản ánh rằng quyền lợi khám chữa bệnh BHYT chưa cao, cơ số thuốc chưa đủ đáp ứng, dẫn đến việc phải mua thêm thuốc ngoài.

Để nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT, UBND xã cần chỉ đạo các thôn phối hợp với đại lý BHYT tiến hành rà soát, vận động từng hộ gia đình đến kỳ đáo hạn hoặc chưa tham gia BHYT. Đồng thời, Trạm y tế xã cũng chủ động phát hiện những trường hợp thẻ BHYT hết hạn hoặc chưa có thẻ, từ đó tiếp tục khuyến khích người dân tham gia BHYT.

Đường giao thông nông thôn xã Thiện Nghiệp.

Thiện Nghiệp khó “về đích” NTM nâng cao đúng kỳ hạn

Năm 2014, xã Thiện Nghiệp đã được công nhận là xã đạt chuẩn NTM. Từ đó đến nay, diện mạo của xã đã có những thay đổi rõ rệt, với cơ sở hạ tầng ngày càng khang trang, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Các tuyến đường giao thông chính và giao thông nông thôn đã được mở rộng, kết nối từ trung tâm xã đến các thôn xóm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương hàng hóa. Cảnh quan, môi trường nông thôn được cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.

Dừa là cây trồng chủ lực của xã Thiện Nghiệp

Trong năm 2024, xã Thiện Nghiệp đã dồn lực tập trung vào các tiêu chí chưa đạt để phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao. Nhiều tiêu chí quan trọng đã được hoàn thành, nổi bật là hệ thống đường giao thông nông thôn đạt chuẩn. Xã đã tập trung đầu tư hạ tầng cơ sở như xây mới nhà văn hóa thôn Thiện Hòa, Thiện Trung, sửa chữa Trạm Y tế xã và xây dựng khu thể dục, thể thao, vui chơi giải trí cho người cao tuổi và trẻ em, tất cả đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Hiện nay thu nhập bình quân người của xã đạt 60,1 triệu đồng/người/năm; toàn xã còn 23 hộ nghèo...

Ngoài ra, xã Thiện Nghiệp hiện có 100% hồ sơ thủ tục hành chính được quản lý trên hệ thống phần mềm một cửa điện tử. Ít nhất 60% hồ sơ được xử lý bằng phương thức điện tử giữa các cơ quan có thẩm quyền, giúp nâng cao hiệu quả quản lý. Các công chức chuyên môn được giao nhiệm vụ phụ trách theo từng tiêu chí và chủ động phối hợp với các phòng, ban của TP. Phan Thiết để được hướng dẫn chi tiết. Địa phương cũng thường xuyên kiểm tra, đôn đốc để đảm bảo tiến độ thực hiện các tiêu chí.

Tuy nhiên, xã vẫn gặp khó khăn trong việc hoàn thành một số tiêu chí. Hiện các trường học tại xã mới đạt chuẩn cơ sở vật chất mức độ 1. Trường tiểu học Thiện Nghiệp 1 đang lập hồ sơ đề xuất đạt chuẩn mức độ 2 theo Thông tư số 13 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhưng việc này cần thời gian và nguồn kinh phí, nên chưa thể hoàn thành trong năm nay. Bên cạnh đó, xã còn gặp trở ngại ở tiêu chí quy hoạch và tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT). Theo đánh giá của UBND xã, đến nay xã Thiện Nghiệp hiện mới hoàn thành được 14/19 tiêu chí trong lộ trình đạt chuẩn NTM nâng cao.