Công ty TNHH TM Tân Quang Cường được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép khai thác khoáng sản số 1019, ngày 27/4/2015, có diện tích 515,5 ha, trữ lượng khai thác 2.343.159 tấn khoáng vật quặng, thời hạn khai thác 23 năm tại khu vực Nam suối Nhum, xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam. Tuy nhiên, tại Điều 3 của Giấy phép khai thác trên, Công ty TNHH TM Tân Quang Cường chỉ được phép tiến hành sau khi đã thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật cũng như các quy định của Giấy phép. Cụ thể, đến thời điểm xảy ra sự cố, Công ty chưa hoàn tất thủ tục thuê đất theo quy định, chưa được cấp phép khai thác, sử dụng nước mặt và chưa được Tổng Cục Môi trường xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường cũng như giấy phép xả nước thải vào nguồn nước. Về việc này, Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Thuận đã biết, song Công ty TNHH TM Tân Quang Cường vẫn ngang nhiên hoạt động cho tới ngày xảy ra sự cố vỡ bờ moong. Về trách nhiệm quản lý Nhà nước trên lĩnh vực tài nguyên, môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Thuận mặc dù đã tiến hành kiểm tra đến 3 lần song vẫn không đề xuất với tỉnh và Bộ Tài nguyên và Môi trường đình chỉ hoạt động khai thác tuyển quặng titan đối với Công ty TNHH TM Tân Quang Cường dẫn đến sự cố ngày 16/6 vừa qua. Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Hùng Việt – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Thuận cho biết, trước khi xảy ra sự cố, Sở đã tiến hành 3 đợt kiểm tra và xử phạt 84 triệu đồng. Tuy nhiên, Sở TN&MT đã không có báo cáo đề xuất với UBND tỉnh, Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc đình chỉ hoạt động của Công ty. “Hiện tại tỉnh đang chỉ đạo Sở Tài Nguyên và Môi trường tiến hành kiểm điểm làm rõ trách nhiệm các tập thể, cá nhân có liên quan. Vì sao có thanh tra, phát hiện sai phạm mà không báo cáo đề xuất với tỉnh, với Bộ” – ông Việt nói.
Có thể nói, sự cố vỡ bờ moong ở xã Thuận Quý bắt nguồn từ việc các cơ quan chức năng xử lý thiếu kiên quyết, trong đó có trách nhiệm của Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Thuận. Từ sự việc trên, UBND tỉnh đã yêu cầu Sở Tài Nguyên và Môi trường Bình Thuận kiểm điểm các tập thể, cá nhân có liên quan đến sai phạm của Công ty TNHH TM Tân Quang Cường.
Được biết, từ tháng 5/2015 đến ngày xảy ra sự cố, Công ty TNHH TM Tân Quang Cường đã lắp đặt hệ thống chuyển nước từ bàu Rau Má và bàu Mai về khu vực mỏ để tiến hành khai thác titan, khối lượng khai thác được đến thời điểm bị vỡ bờ moong là 39.790 tấn khoáng vật quặng.
Minh Chương