Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Trước đây, thực hiện dự án thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi, Nhà nước đã hỗ trợ về đất, nhà ở cho 150 hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại xã La Dạ. Mỗi hộ được giao 1 ngôi nhà gắn liền với đất khoảng 1.000 m2. Các trường hợp được giao nhà, đất vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giao quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Trong đó có 110 trường hợp đang quản lý, sử dụng nhà, đất ổn định; 28 trường hợp bỏ hoang không còn sử dụng nhà, đất; 1 trường hợp tự phá bỏ nhà ở và để đất trống; 2 trường hợp cho hộ dân khác thuê lại nhà, đất; có 9 trường hợp đã tự thỏa thuận chuyển nhượng lại nhà, đất cho các hộ dân khác sử dụng. Nguyên nhân các trường hợp bỏ hoang nhà, đất, tự ý chuyển nhượng lại nhà, đất cho hộ khác sử dụng là do nhà xây dựng không phù hợp với tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số, vì họ thích ở nhà sàn, nhà gỗ; nhà ở được giao nằm cách xa đất sản xuất của các hộ dân, nên đi lại khó khăn. Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 và Nghị định số 43/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ thì đối với trường hợp hộ đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng đất do Nhà nước giao đất theo chính sách hỗ trợ để thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng, cho quyền sử dụng đất phải có đủ các điều kiện như sau: Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; đất không có tranh chấp; quyền sử dụng đất không bị kê biên để đảm bảo thi hành án; trong thời hạn sử dụng đất; đã sử dụng đất sau 10 năm kể từ ngày có quyết định giao đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận hộ không còn nhu cầu sử dụng đất do chuyển khỏi địa bàn nơi cư trú để đến nơi khác hoặc do chuyển sang làm nghề khác và không còn khả năng lao động. Luật Đất đai nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân không được nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất của hộ đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng đất do Nhà nước giao đất theo chính sách hỗ trợ của Nhà nước mà không đủ điều kiện được phép chuyển nhượng.
Như vậy, đối với 9 trường hợp chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhà ở do trước đây Nhà nước hỗ trợ cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại địa bàn xã La Dạ là không đủ điều kiện chuyển nhượng nhà, đất và đã vi phạm Luật Đất đai năm 2013. Hiện Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện đã phối hợp với các ngành chức năng, UBND xã La Dạ truy lục lại hồ sơ liên quan đến hỗ trợ về đất, nhà ở của 150 hộ đồng bào dân tộc thiểu số để xác lập hồ sơ, tính pháp lý, tham mưu UBND huyện ra quyết định xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Khánh Huyền