Cho thuê đất, thu hồi lại đất cho thuê ở Tuy Phong:

BT - Theo dư luận trong 2 năm 2017 - 2018, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) huyện Tuy Phong tham mưu UBND huyện cho thuê đất, thu hồi lại đất cho thuê tại khu vực Hố Quang, xã Phú Lạc đối với 3 trường hợp đều là người ngoài tỉnh, có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai với mục đích vụ lợi…

Diễn biến sự việc

Khu vực Hố Quang, xã Phú Lạc có diện tích 60 ha, là quỹ đất được bố trí trong Phương án số 55/PA-UBND ngày 16/7/2009 của UBND huyện về việc bố trí sử dụng và phát triển trồng rừng trong quỹ đất chưa sử dụng ngoài quy hoạch 3 loại rừng (giai đoạn 2010 - 2020). Năm 2010, UBND huyện ban hành quyết định cho 3 trường hợp thuê đất tại khu vực này, gồm ông Nguyễn Hùng Vĩ  20 ha, ông Nguyễn Văn Thanh 20 ha và bà Lâm Thị Phong 20 ha. Sau khi thuê đất, những người thuê đất có đầu tư một số công trình, vật kiến trúc trên đất thuê như: nhà kho, đường dây điện. Tuy nhiên quá trình đầu tư không hiệu quả, không tác động hết diện tích đất cho thuê và nợ tiền sử dụng đất, vì vậy năm 2014 UBND huyện đã ban hành quyết định thu hồi lại đất đã cho thuê đối với 3 trường hợp này.

 Năm 2016, ông Nguyễn Hùng Vĩ là người đại diện cho 3 người thuê đất trước đây có làm đơn nộp cho Trưởng Phòng TNMT huyện để xin thuê lại đất tại khu vực Hố Quang nhưng chưa được chấp thuận. Đến ngày 18/10/2017, Phòng TNMT huyện có tham mưu UBND huyện cho 3 trường hợp đều là người ngoài tỉnh thuê đất tại khu vực Hố Quang, với tổng diện tích cho thuê là 581.101 m2(58,11 ha), trong đó ông Nguyễn Văn Cường 199.906,5 m2, bà Hoàng Thị Hà 182.150,5 m2 và bà Hoàng Thị Lan Hương 199.044 m2. Qua xác minh được biết, ông Cường và bà Hà là vợ chồng có cùng địa chỉ tại TP. Hồ Chí Minh và bà Hương là em ruột của bà Hà, có địa chỉ thường trú tại tỉnh Long An. Sau khi thuê đất, các hộ này có tiến hành thuê xe san ủi, bứng gốc cây khoảng 9 ha đất cho thuê.

Ngày 1/11/2017, Công ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà xin khảo sát khu vực đất Hố Quang, xã Phú Lạc để đầu tư Nhà máy điện từ năng lượng mặt trời và được UBND huyện có ý kiến thống nhất chủ trương nhưng yêu cầu Công ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà liên hệ với ông Nguyễn Văn Cường, bà Hoàng Thị Hà và bà Hoàng Thị Lan Hương để thỏa thuận bồi thường, hỗ trợ tài sản đã đầu tư trên đất. Ngày 10/4/2018, Công ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà đã thỏa thuận bồi thường cho 3 hộ thuê đất với số tiền là 3.550.000.000 đồng. Phòng TNMT tham mưu UBND huyện ban hành quyết định thu hồi lại đất cho thuê tại vị trí này…

Nhiều sai phạm trong trình tự, thủ tục

Đối với Phòng TNMT huyện: Tham mưu giải quyết hồ sơ cho thuê đất, thu hồi lại đất cho thuê có nhiều sai sót, bỏ qua các trình tự, thủ tục, cố ý làm trái quy định của pháp luật về đất đai. Cụ thể: Việc giải quyết cho nhóm của ông Nguyễn Văn Cường thuê đất thực hiện không đúng với tinh thần của Kết luận thanh tra số 131/KL-UBND ngày 13/4/2016 của Chủ tịch UBND huyện về thanh tra toàn diện tình hình và kết quả triển khai thực hiện Phương án số 55/PA-UBND ngày 16/7/2009 của UBND huyện về việc bố trí sử dụng và phát triển trồng rừng trong quỹ đất chưa sử dụng ngoài quy hoạch 3 loại rừng giai đoạn 2010 - 2020. Bởi vì,  đối với những khu vực đất nào xấu, không có khả năng sản xuất nông nghiệp thì đưa ra khỏi Phương án số 55, để sử dụng vào mục đích khác. Tuy nhiên khu vực Hố Quang là đất xấu, khô cằn không có khả năng sản xuất nhưng Phòng TNMT vẫn tiếp tục giải quyết cho thuê đất để sản xuất nông nghiệp. Mặt khác, việc cho thuê đất trước đây có một số nhóm người ngoài tỉnh lợi dụng sự lỏng lẻo trong thực hiện quy trình cho thuê để mượn tên người thân thuê nhiều diện tích có dấu hiệu gom đất. Trong đó, 3 người thuê đất đều là người ngoài tỉnh, ông Cường và bà Hà là vợ chồng, bà Hương là em vợ và chính ông Cường là người mượn tên người thân để được thuê nhiều diện tích đất.

Tiếp nhận hồ sơ thuê đất không đầy đủ theo quy định: Tại Công văn số 1056/ STNMT ngày 15/4/2015 của Sở TNMT, thì hồ sơ thuê đất bắt buộc phải có đơn xin thuê đất, bản đồ vị trí xin thuê đất và phương án xin thuê đất. Tuy nhiên, Phòng TNMT tiếp nhận hồ sơ mà không yêu cầu người thuê đất bổ sung phương án thuê đất. Khảo sát hiện trạng đất cho thuê không đúng thực tế; hiện trạng trên đất theo đơn và bản vẽ mà bà Hoàng Thị Hà xin thuê 200.000 m2 (20 ha) có mồ mả, nhà kho, trụ điện, kênh mương nhưng trong biên bản khảo sát vào ngày 30/6/2017 chỉ thể hiện có 10 cây trụ điện, không thể hiện đầy đủ các công trình và vật kiến trúc còn lại có trên đất.  Chỉnh sửa, làm sai lệch hồ sơ sau khi đi khảo sát đất cho thuê của bà Hoàng Thị Hà, để gửi cho các ngành thẩm định có ý kiến. Thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện cho thuê đất một cách tùy tiện, thiếu cơ sở, không đảm bảo theo quy định như: Nội dung thẩm định nhu cầu sử dụng đất phải căn cứ vào quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Tuy nhiên, khi thẩm định Phòng TNMT chỉ căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu 2011 - 2015 mà không căn cứ vào Quyết định số 726/QĐ-UBND ngày 21/3/2017 của UBND tỉnh về việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2017 của huyện Tuy Phong. Theo quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2017 thì khu vực Hố Quang vẫn còn là đất rừng phòng hộ (RPH) và đất rừng sản xuất (RSX); đúng lý ra, nếu khu vực Hố Quang vẫn còn là đất rừng, thì Phòng TNMT không được tham mưu cho thuê, mà phải báo cáo kiến nghị UBND huyện đề nghị điều chỉnh lại quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất.

Việc xác định tổng vốn đầu tư một cách tùy tiện, do ông Hồ Minh cho rằng khi đi thực địa có hỏi ông Nguyễn Văn Cường và được ông Cường cho biết, chứ trong hồ sơ không có phương án đầu tư nên việc xác định tổng vốn đầu tư 1 tỷ đồng là không có cơ sở thực tế để chứng minh năng lực tài chính của người thuê đất. Thực hiện không đầy đủ việc công khai cho người dân địa phương biết chủ trương cho thuê đất tại khu vực Hố Quang về kết luận của Chủ tịch UBND huyện tại cuộc họp hội ý chủ tịch, phó chủ tịch UBND huyện vào ngày 28/8/2017. Thực hiện ký kết hợp đồng thuê đất không tiến hành theo quy trình thường thực hiện, chữ ký trong hợp đồng thuê đất của bà Hoàng Thị Lan Hương có dấu hiệu là chữ ký giả mạo… Vi phạm nguyên tắc giải quyết hồ sơ xin thuê đất: Khi tham mưu giải quyết hồ sơ xin thuê đất của nhóm ông Nguyễn Văn Cường, Phòng TNMT cũng đã thụ lý đơn của ông Nguyễn Hùng Vĩ xin thuê đất cùng vị trí tại khu vực Hố Quang mà nhóm ông Nguyễn Văn Cường xin thuê, nhưng Phòng TNMT không báo cáo nội dung này cho UBND huyện biết trên cùng một vị trí có 2 hồ sơ xin thuê.

Ông Võ Việt Hùng, nguyên Trưởng Phòng TNMT là người đứng đầu cơ quan TNMT chịu trách chung về toàn bộ quá trình tham mưu cho thuê đất. Trong quá trình thực hiện, ông Võ Việt Hùng có tiếp nhận và tổ chức quán triệt Kết luận thanh tra số 131/KL-UBND nhưng chưa thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo của kết luận; có tiếp nhận đơn xin thuê lại đất tại cùng vị trí Hố Quang của ông Nguyễn Hùng Vĩ, biết trên đất có một số tài sản do ông Nguyễn Hùng Vĩ đầu tư nhưng không báo cáo sự việc đến UBND huyện; không thực hiện đầy đủ theo Thông báo kết luận số 384/TB-UBND của Chủ tịch UBND huyện; xem xét hồ sơ không chặt chẽ dẫn đến những sai sót trong tham mưu cho thuê đất; có dấu hiệu ký kết hợp đồng thuê đất không minh bạch.

Căn cứ kết quả thanh tra, do những người có liên quan trình bày nhiều nội dung còn khác nhau, có nhiều mâu thuẫn và có dấu hiệu cố ý làm trái quy định của pháp luật về quản lý đất đai. Vì vậy, Chủ tịch UBND huyện Tuy Phong đã ký kết luận Thanh tra thống nhất chuyển vụ việc sang cơ quan Công an huyện để điều tra làm rõ theo quy định của pháp luật.

Thu Thủy