Dự án Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng không nung từ tro xỉ: Dự án… “mãi chậm”

                

Nhà xưởng còn trống trơn.

 Bể... kế hoạch

Còn nhớ cam kết được Tổng công ty Phát điện 3, Công ty cổ phần đầu tư Mãi Xanh báo cáo tại cuộc giao ban diễn ra sáng ngày 27/7/2017, do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lương Văn Hải chủ trì buổi làm việc với đại diện lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện tại Trung tâm điện lực Vĩnh Tân cùng các cơ quan chức năng: “Từ đầu tháng 11 đến cuối tháng 12/2017, Công ty cổ phần đầu tư Mãi Xanh sẽ hoàn thiện đưa vào sử dụng 15 dây chuyền sản xuất gạch không nung và dự kiến sẽ tiêu thụ hết 50% khối lượng tro xỉ Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân”. Thế nhưng mới đây, chúng tôi cùng đi với giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội - đơn vị Bình Thuận do bà Nguyễn Thị Phúc làm trưởng đoàn cho thấy tiến độ thi công của dự án quá chậm.

Dẫn chúng tôi ra nhà máy chỉ thấy hoàn thành 1/7 nhà xưởng sản xuất và phần móng của nhà xưởng 2. Xây dựng trạm biến áp 3.000 KVA, xây dựng 1 hồ chứa nước 10.000 m3, 2 bồn chứa hóa chất khoảng 1.000 m3; lắp ráp hoàn thiện 3/28 dây chuyền sản xuất, vận hành thành công 2/3 dây chuyền. Chỉ có vài công nhân hoạt động thử nghiệm làm gạch lát nền con sâu cho chúng tôi xem nhìn xúc trộn xỉ còn rất thủ công. Nhìn toàn cảnh diện tích của dự án khoảng 25,5 ha còn trống trơn ngoài 1 nhà xưởng chúng tôi đang đứng. Rõ ràng theo như kế hoạch và cam kết Công ty Mãi Xanh đã bị bể.

                

Vài công nhân làm cầm chừng.

 Những khó khăn và giải pháp

Theo công ty, nguyên nhân dẫn đến tiến độ chậm do hàm lượng carbon trong tro bay không ổn định nên công ty phải ngưng sản xuất gạch 4 lỗ để điều chỉnh lại tỷ lệ cho phù hợp. Mặt khác vì hàm lượng tro bay trong 1 viên gạch lớn nên máy phải đạt đến lực ép rất lớn (đây là dây chuyền đầu tiên nhà thiết kế sử dụng 100% tro bay). Vì vậy công ty gặp vấn đề lỗi khuôn nên phải thay đổi điều chỉnh khuôn nhiều lần cho phù hợp, cần nhiều thời gian để giải quyết vấn đề. Đây là vấn đề chủ yếu tác động đến chất lượng sản phẩm, qua kiểm định để đăng ký sản phẩm chuẩn, hợp quy chưa đạt yêu cầu. Công ty cần nhiều thời gian và chi phí để giải quyết vấn đề nhằm phù hợp với tỷ lệ carbon trong tro bay theo từng thời điểm nhận tro. 

Công ty chưa đưa được sản phẩm ra thị trường khi chưa hoàn tất thủ tục quy chuẩn Việt Nam đối với gạch từ tro bay, ảnh hưởng đến việc kinh doanh và nguồn tài chính để mở rộng sản xuất. Yếu tố thời tiết tại Vĩnh Tân cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình xây dựng dự án, nhất là công tác môi trường. Nguyên nhân chủ quan chủ đầu tư chưa tập trung, tích cực trong việc triển khai dự án. Khách quan hiện nay Bộ Xây dựng chưa ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật và định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến sử dụng tro xỉ làm vật liệu san nền và đường giao thông…

                

Mới có một dây chuyền hoạt động thử nghiệm.

Toàn bộ bãi xỉ ở Trung tâm nhiệt điện Vĩnh Tân có diện tích chứa tro xỉ 38,37 ha, khối lượng chứa khoảng 9,3 triệu m3, nhưng hiện nay khối lượng chứa đã lên gần 4 triệu m3. Đây là nỗi lo không chỉ của các chủ nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân. Mới đây trong cuộc họp vào cuối tháng 8/2018 của UBND tỉnh, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Hai cũng chia sẻ: “Trước mắt việc tiêu thụ tro xỉ của Công ty cổ phần đầu tư Mãi Xanh quá chậm theo như cam kết, nguy cơ ảnh hưởng môi trường; tỉnh đồng ý với GENCO3 trong mở rộng đối tác tiêu thụ chất thải xỉ. Phía GENCO3 đã ký kết với Tập đoàn VIG tiêu thụ 2.000 tấn tro xỉ/ngày vào đầu năm tới (chiếm khoảng 50% số lượng phát sinh Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2)”. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đồng thuận EVN chủ trương xây dựng kè chắn sóng lấn biển trong khuôn viên 60 ha, tạo bãi chứa vật chất nạo vét cảng nội bộ, xỉ của các nhà máy nhiệt điện lâu dài, vừa tạo thành cảng chuyên dùng cho tàu 100.000 tấn, bên cạnh bến cảng tổng hợp Vĩnh Tân…”. Như vậy, đối với các giải pháp tìm đầu ra cho tro xỉ ít nhiều bước đầu cũng đã có lối ra. Thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần theo dõi tiến độ đầu tư của dự án, trên cơ sở đó, đối chiếu với quy định của Luật Đầu tư và các luật khác nếu dự án vi phạm, không đúng như các cam kết ban đầu, kéo dài thì nên có đề xuất xử lý…

 Thu Thủy