Giải bài toán nước ngọt và sạch trong mùa khô

Sau 15 năm triển khai Quyết định 62/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh có 161.600 lượt vay với doanh số 1.403 tỷ đồng; bình quân mỗi gia đình nông thôn vay 20 triệu đồng xây hệ thống nước sạch. Qua đó, góp phần đưa tỷ lệ người dân nông thôn toàn tỉnh sử dụng nước sạch lên 97,78%. Từ nguồn vốn vay chương trình tín dụng nước sạch và vệ sinh môi trường, toàn tỉnh đã xây mới và sửa chữa hơn 260 nghìn công trình nước sạch và vệ sinh; qua đó góp phần nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch.

Vấn đề đặt ra hiện nay, vào những tháng cuối xuân, sang hè, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận thường xảy ra nhiều đợt nắng nóng kéo dài gây khô hạn trên diện rộng, người dân nông thôn bị thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng, đặc biệt là các xã của huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc,Hàm Tân... các xã vùng sâu, vùng cao, miền núi... Bên cạnh đó, ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt cũng là nguy cơ dẫn đến những dịch bệnh bùng phát trong mùa khô gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và đời sống của người dân.

 Ứng đối phó với tình trạng thiếu nước ăn uống và sinh hoạt trong những tháng khô hạn, bà con đã tích trữ nước trong các dụng cụ sẵn có như lu chứa nước, bể chứa nước các loại, xô, thùng, can nhựa... từ nguồn nước mưa, nước giếng đào, giếng khoan hoặc các nguồn nước ngọt khác, dự trữ nước an toàn hơn cả là mỗi hộ gia đình từ 4-6 người xây bể chứa nước bằng gạch hoặc ống buy bằng bê tông có dung tích từ 8-12m3, với chi phí từ 5-8 triệu đồng sẽ đáp ứng được nhu cầu trữ nước sạch cho ăn, uống, sinh hoạt... quanh năm.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương cần hướng dẫn cách thức tích trữ nước đảm bảo vệ sinh, trước khi trữ nước, bà con cần rửa sạch những dụng cụ chứa nước, tất cả các dụng cụ chứa nước cần phải có nắp đậy. Bể chứa nước mưa cần xây đúng quy cách, có nắp đậy, tránh xa những nơi ô nhiễm như khu vực nuôi gia súc, gia cầm, nhà vệ sinh, hố chứa nước thải, rác thải... Khi hứng nước mưa cần có lưới lọc nước để tránh lá cây, dị vật rơi vào bể nước làm nhiễm bẩn, nhiễm khuẩn nước. Trước khi sử dụng nên dùng máy lọc nước. Nên uống nước đun sôi để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Sử dụng tiết kiệm nước cũng là biện pháp tích trữ nước an toàn.

Song song đó, để chủ động ứng phó tình hình hạn hán trong những tháng mùa khô, Trung tâm NS-VSMTNT tỉnh cần triển khai các giải pháp, như: nâng cấp, mở rộng tuyến ống cấp nước. Riêng đối với các khu vực dân cư chưa có tuyến ống cấp nước sinh hoạt tập trung, thì đầu tư mở rộng tuyến ống cấp nước cho các khu vực này; cải tạo, sửa chữa, nâng cấp các thiết bị để tăng công suất các trạm cấp nước hiện hữu; khảo sát và khoan thêm các giếng khai thác nước ngầm ở những nơi có khả năng trữ nước lớn để đáp ứng việc cung cấp nước sạch sinh hoạt cho người dân. Đối với các hộ dân sinh sống ở vùng sâu, các khu vực nhỏ lẻ không thể đầu tư mở rộng tuyến ống cấp nước, cần sớm tiến hành việc bơm dẫn nước bằng đường ống dẫn nước tạm thời từ các trạm cấp nước chưa bị ảnh hưởng đến điểm công cộng cần cung cấp nước. Trang bị xe và bồn chứa để chở nước đến nơi phục vụ nước sinh hoạt cho người dân khi không thể tìm được nguồn nước tại chỗ.

Ngoài ra, các địa phương chịu ảnh hưởng của hạn hán, tiến hành khoan giếng bổ sung nguồn nước ngọt, kéo dài các đường ống từ các nhà máy nước tập trung ở vùng nước ngọt cấp cho các vùng dân cư bị ảnh hưởng, lắp thêm các vòi nước công cộng để cấp cho các hộ dân bị ảnh hưởng xâm nhập mặn sử dụng. 

Kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp tư nhân hỗ trợ bồn nhựa trữ nước, thiết bị xử lý nước hộ gia đình cho người dân bị ảnh hưởng, đặc biệt ưu tiên các hộ dân nghèo, sống phân tán, ven sông, ven biển chưa được tiếp cận nguồn nước sạch.

Tăng cường tuyên truyền, vận động người dân chủ động tích, trữ nước vào ao, bể, lu; sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước sinh hoạt  đồng thời chuẩn bị phương án huy động các xe bồn lưu động chở nước ngọt cho các hộdân sống phân tán, vùng sâu, vùng xa, vùng ven biển... sinh sống tập trung. Các đơn vị cấp nước sẽ lắp đặt đường ống dẫn nước đến địa điểm thuận lợi, gần nơi bà con sinh sống để người dân đến lấy nước về sử dụng; đồng thời cung cấp dụng cụ chứa nước, huy động phương tiện chở nước sạch đến tận nơi cung cấp cho người dân sử dụng.

 Dụng Văn Duy