Để phục vụ nhu cầu điện năng cho sản xuất Alumina từ quặng Bauxite, tạinhà máy chế biến Alumina Nhân Cơ, Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam đã đầu tư xây dựng một nhà máy nhiệt điện với quy mô khoảng 30 MW. Đại diện nhà máy này cho biết, toàn bộ số xỉ than thải ra được một số doanh nghiệp trên địa bàn bao tiêu hết nên không có chuyện xỉ than tồn đọng. Điển hình là Công ty cổ phần Công nghiệp Đắk Nông – DNI, có địa chỉ tại thôn 2, xã Nhân Đạo, huyện Đắk R’Lấp. Hiện nay, công ty này đang sản suất 2 dòng sản phẩm chủ lực từ xỉ than là gạch bê tông và bê tông tro xỉ. Đối với sản phẩm gạch không nung, công ty tiêu thụ khối lượng xỉ than gần 500.000 tấn/tháng và sản xuất được 1,25 triệu sản phẩm/tháng. Theo Ban Giám đốc công ty, sản phẩm này đã được đưa vào sử dụng để xây dựng khá nhiều công trình trên địa bàn, như: xây dựng công trình nhà ở, nhà làm việc, xây hàng rào, làm đường… Điển hình là một phần công trình Nhà máy điện phân Nhôm Trần Hồng Quân tại Khu công nghiệp Nhân Cơ, xã Nhân Cơ, huyện Đăk R’Lấp; Trường THPT Phan Bội Châu tại thôn 2, xã Đăk Sin, huyện Đăk R’Lấp (đang thi công chuẩn bị đưa vào sử dụng); Nhà văn hóa thôn Quảng Thành, xã Đạo Nghĩa, huyện Đăk R’Lấp...
Đối với sản phẩm “Bê tông tro xỉ”, công ty này đã xây dựng lắp đặt thành công hệ thống trộn bê tông thương phẩm với công suất tiêu thụ ước tính khoảng 1.000 tấn xỉ than/tháng. Sản xuất được 1.040 m3 bê tông thương phẩm/tháng. Sản phẩm đã được công ty phối hợp cùng với Viện Thủy công (Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam) thực hiện nhiều công trình giao thông nông thôn (từ thí nghiệm đến thực nghiệm) trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Theo đánh giá, ưu điểm của sản phẩm được sản xuất từ xỉ than là không qua quá trình nung, không dùng nguyên liệu cát tự nhiên để sản xuất nên vừa góp phần bảo vệ môi trường vừa đảm bảo tài nguyên quốc gia. Ngoài ra, sản phẩm có tính chịu lực cao, đạt cường độ tương đương như bê tông thông thường, giá thành cạnh tranh. Đối với những sản phẩm để làm đường giao thông, sau một thời gian đưa vào sử dụng, chất lượng mặt đường đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật theo thiết kế, công trình đang vận hành tốt, chưa có hư hại trong quá trình sử dụng. Hơn nữa, các sản phẩm này có mẫu mã đa dạng, phù hợp với hầu hết các loại công trình…
Tại các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân, lượng tro xỉ và xỉ than thải ra rất lớn, thời gian qua do chưa có giải pháp để xử lý, nên các bãi chứa ngày một đầy và đã kéo theo rất nhiều hệ lụy, đặc biệt về môi trường. Việc kêu gọi và thu hút các nhà đầu tư sản xuất vật liệu không nung từ xỉ than cũng đã được thực hiện từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có nhà máy nào đi vào hoạt động. Do đó, từ việc giải quyết đầu ra của xỉ than tại nhà máy chế biến Alumina Nhân Cơ, tỉnh ta nếu có các nhà máy sản xuất sản phẩm không nung từ xỉ than sớm đi vào hoạt động sẽ không chỉ góp phần giải được bài toán khó về chất thải xỉ than, giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần giải quyết việc khan hiếm nguồn nguyên liệu như sét, đá, cát… để sản xuất các sản phẩm phục vụ trong xây dựng như hiện nay.
Đình NhưỢng