Mục đích nhằm tăng cường tuyên truyền, giáo dục cho người dân về nguy cơ của việc kết hôn cận huyết thống với bệnh Thalassemia cũng như về tầm quan trọng của hoạt động tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng dân số.
Siêu âm thai định kỳ |
Do điều kiện kinh tế và nhận thức thấp, rất nhiều phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nhất là những phụ nữ trong thời kỳ mang thai thường ít được tư vấn và tầm soát trước sinh và sơ sinh để phát hiệm sớm các bệnh liên quan như là trường hợp mang gen bệnh tan máu bẩm sinh (TMBS), bệnh rối loạn duy truyền nhiễm sắc thể ở thai nhi như : Hội chứng Down, hội chứng Ewards và dị tật ống thần kinh…
Hiện Việt Nam có khoảng 13 triệu người, tương đương 13% dân số mang gen bệnh tan máu bẩm sinh (TMBS). Trong đó, tỷ lệ người đồng bào dân tộc miền núi chiếm tỷ lệ khá cao, từ 20 – 40%.
Qua thống kê, mỗi năm có khoảng hơn 8000 trẻ em sinh ra bị bệnh TMBS, trong đó khoảng hơn 2000 trẻ bị bệnh nặng. Tỷ lệ người dân mang gen tan máu bẩm sinh ở vùng miền núi, đặc biệt là ở các đồng bào dân tộc thiểu số cao, một trong những nguyên nhân chính là do kết hôn cận huyết.
Việt Nam đã có những nỗ lực lớn song việc điều trị mới chỉ giúp cải thiện tốt cuộc sống của người bệnh chứ không thể chữa khỏi bệnh. Chất lượng sống của các bệnh nhân bị tan máu bẩm sinh rất thấp, số tử vong lớn. Hiện nay, số lượng bệnh nhân tan máu bẩm sinh đã làm các bệnh viện quá tải, tạo áp lực nặng nề lên ngân hàng máu cũng như gánh nặng về chi phí xã hội.
Kinh nghiệm của thế giới cho thấy, có thể phòng bệnh hiệu quả từ 90 - 95% bằng biện pháp khám sức khỏe trước hôn nhân để xác định xem cá nhân có mang gen bệnh hay không, từ đó có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai để sinh ra những đứa con không mắc bệnh tan máu bẩm sinh.
Để góp phần nâng cao chất lượng dân số theo mục tiêu đề ra, cũng như giảm thiểu khả năng sinh ra đời những trẻ em bị dị tật bẩm sinh, xã hội cần đẩy mạnh truyền thông cho các cá nhân, gia đình và cộng đồng thấy được tầm quan trọng của việc tư vấn, tầm soát, điều trị bệnh, tật trước sinh và sơ sinh vì tương lai nòi giống.
Bệnh tan máu bẩm sinh (TMBS) là do tan máu di truyền. Bệnh có hai biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể nên bệnh nhân phải điều trị suốt đời, nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ sẽ có nhiều biến chứng làm bệnh nhân chậm phát triển thể trạng, giảm sức học tập, lao động... |
K.Ngọc