Hướng nghiệp giúp học sinh chọn đúng nghề trong tương lai

Hướng nghiệp sớm

Khi định hướng nghề nghiệp, học sinh sẽ cần xác định được một số yếu tố quan trọng, đó là sở thích, đam mê, tính cách, năng lực, nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, thực tế vẫn có không ít học sinh đến khi sắp thi tốt nghiệp THPT vẫn không biết mình nên chọn nghề, ngành học nào, hay không hiểu phải học gì để làm một nghề nào đó. Vì vậy, các hoạt động hướng nghiệp và trải nghiệm nghề nghiệp từ sớm sẽ giúp ích cho các em rất nhiều. Chương trình giáo dục phổ thông mới xác định, giáo dục hướng nghiệp bao gồm toàn bộ các hoạt động của nhà trường phối hợp với gia đình và xã hội nhằm trang bị kiến thức, hình thành năng lực định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Từ đó giúp học sinh lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích, quan niệm về giá trị của bản thân, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của gia đình và phù hợp với nhu cầu của xã hội. Giáo dục hướng nghiệp có ý nghĩa quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện và phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và sau THPT.

Trong chương trình giáo dục phổ thông mới bắt đầu triển khai ở lớp 10 năm nay, giáo dục kết hợp hướng nghiệp được lồng ghép tích hợp vào các môn học. Theo đó, ngay từ đầu năm học nhà trường đã xây dựng các lớp theo định hướng khoa học tự nhiên (KHTN) và khoa học xã hội (KHXH). Học sinh sẽ căn cứ vào định hướng nghề nghiệp bản thân, năng lực, sở trường và sở thích để đăng ký một trong các tổ hợp. Ví dụ, nếu học sinh lựa chọn tổ hợp KHTN gồm các môn: Lý, hóa, sinh, tin học, còn chuyên đề học tập: toán, lý, hóa. Với tổ hợp này, nhà trường sẽ định hướng nhóm ngành xét tuyển, tuyển sinh đại học, cao đẳng khối A, B (nhóm ngành KHTN) và có thể xét khối A1, D. Còn đăng ký tổ hợp KHXH gồm: địa, giáo dục công dân, kỹ thuật và pháp luật, với chuyên đề học tập: văn, sử, địa thì nhà trường sẽ định hướng khối C (nhóm ngành KHXH), có thể xét khối A1, D. Việc này giúp học sinh sớm có cơ hội tiếp cận và nhận thức được nhiều hơn về các ngành nghề. Sớm xác định được khối ngành trong tương lai giúp các em có nhiều thời gian để chuẩn bị, tập trung vào những môn trọng tâm để thi hoặc xét tuyển đại học.

Nhiều hoạt động thiết thực

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo, thời gian qua, công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh THPT luôn được ngành giáo dục và đào tạo, các trường học trên địa bàn tỉnh quan tâm thực hiện, nhất là đối với học sinh khối 12. Thực hiện tốt công tác tư vấn, hướng nghiệp sẽ giúp học sinh nhận biết khả năng của mình, chọn đúng nghề, phù hợp với năng lực, sở trường và nhu cầu lao động của xã hội. Mới đây, tại Trường THPT Phan Bội Châu (TP. Phan Thiết), đã tổ chức buổi ngoại khóa đầu tuần với chủ đề “Định hướng học tập và rèn luyện theo nhóm nghề đã chọn” với sự tham gia của học sinh toàn trường. Buổi ngoại khóa được tổ chức với các hoạt động ý nghĩa như văn nghệ, xây dựng tiểu phẩm, trò chơi...

Em Phúc, lớp 12A2 Trường THPT Phan Bội Châu chia sẻ: “Buổi ngoại khóa giúp em hiểu rõ hơn việc chọn nghề trong tương lai. Theo em, để chọn được một công việc gắn bó với mình lâu dài, cần cân nhắc đến 3 yếu tố: Phẩm chất - năng lực cá nhân, xu hướng xã hội và cả sự góp ý của những người thân bên cạnh. Ngoài việc nắm bắt được xu hướng nghề nghiệp trong xã hội hiện nay, điều quan trọng cần xác định được sở thích và năng lực của mình để chọn ngành nghề phù hợp cho tương lai”.

Hiện tại, học sinh khối 12 đã bước sang học kỳ 2 của năm học 2022 - 2023. Đây cũng là thời điểm nước rút để các em có sự cân nhắc quyết định chọn trường, chọn nghề cho mình thông qua những bộ hồ sơ đăng ký nguyện vọng vào các trường đại học, cao đẳng. Để giúp các em chọn ngành nghề phù hợp, hiện các trường THPT trong tỉnh tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, tư vấn, hướng nghiệp... cho học sinh. Đồng thời, Sở Giáo dục và Đào tạo, các trường THPT trong tỉnh liên kết, phối hợp với các đơn vị tuyển sinh, các trường đại học, cao đẳng trong và ngoài tỉnh tổ chức tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh và cho học sinh đi tham quan, trải nghiệm thực tế các ngành, nghề mà trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp đang đào tạo... Qua đó, giúp học sinh hiểu được yêu cầu và xu thế phát triển của nguồn nhân lực trong tương lai để chọn đúng ngành nghề, phù hợp với năng lực, sở trường và nhu cầu lao động của xã hội.