Kiểm soát lao động nước ngoài ở Vĩnh Tân

Ở Vĩnh Tân (Bình Thuận), vào tháng 8 năm nay ngành chức năng phát hiện 8 lao động Trung Quốc làm việc “chui”. Chính quyền đã xử phạt mỗi trường hợp từ 15-20 triệu đồng (trước đó khá nhiều lao động Trung Quốc không phép ở Vĩnh Tân đã bị xử phạt hành chính, buộc xuất cảnh về nước).

Để tăng cường quản lý LĐNN, ngày 11/9/2017 UBND tỉnh có công văn yêu cầu Sở LĐ-TB &XH phối hợp các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra thực tế tình hình LĐNN đang làm việc tại các dự án nhiệt điện Vĩnh Tân. Kết quả kiểm tra vào đầu tháng 10/2017 khiến dư luận bất ngờ.

Tại dự án nhiệt điện Vĩnh Tân 1, khởi công tháng 7/2015, tổng vốn đầu tư hơn 1,7 tỷ USD, do 3 doanh nghiệp góp vốn gồm: Công ty TNHH lưới điện Phương Nam (Trung Quốc), Công ty TNHH điện lực quốc tế (Trung Quốc), Tổng công ty điện lực thuộc tập đoàn TKV (Việt Nam), trong đó vốn góp của 2 doanh nghiệp Trung Quốc chiếm tới 95%.

Thời điểm kiểm tra, dự án có 1.179 LĐNN (phần lớn đến từ Trung Quốc), trong đó 440 người đã cấp giấy phép lao động (GPLĐ), 257 người không thuộc diện cấp GPLĐ, 482 người chưa được cấp GPLĐ.

Trong 482 LĐNN chưa có GPLĐ, số đang nộp hồ sơ đề nghị cấp GPLĐ tại Sở LĐ-TB &XH  là 118 bộ, số còn lại đang hoàn chỉnh hồ sơ và sẽ nộp trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, kiểm tra còn phát hiện 257 LĐNN của Công ty lắp đặt Quảng Đông, Trung Kiến 2 vào Việt Nam làm việc với vị trí lao động kỹ thuật thời gian ngắn hạn, nhưng không báo cáo Sở LĐ-TB &XH để được hướng dẫn lập hồ sơ xác nhận không thuộc diện cấp GPLĐ.

Còn tại dự án nhiệt điện Vĩnh Tân 4, khởi công tháng 3/2014, tổng mức đầu tư trên 36.000 tỷ đồng, chủ đầu tư là Tập đoàn Điện lực EVN, do tổ hợp nhà thầu gồm Tập đoàn Doosan (Hàn Quốc), Tập đoàn Mitsubishi (Nhật Bản) và Tập đoàn Thái Bình Dương (Việt Nam).

Tại thời điểm kiểm tra, nhiệt điện Vĩnh Tân 4 có 250 LĐNN, số có GPLĐ là 215 người, không thuộc diện cấp GPLĐ 16 người, 19 người chưa có GPLĐ.

Như vậy 501 LĐNN chưa có GPLĐ và 273 LĐNN chưa nộp hồ sơ đề nghị xác nhận không thuộc diện cấp GPLĐ, nhưng vẫn đang làm việc tại Vĩnh Tân 1 và Vĩnh Tân 4 là trái với quy định của pháp luật Việt Nam. Ngoài ý thức chấp hành pháp luật của các nhà thầu nước ngoài (chủ yếu nhà thầu Trung Quốc) chưa tốt, thì Sở LĐ-TB &XH  cũng đang gặp khó trong kiểm soát LĐNN ở Vĩnh Tân, do nơi đây đang triển khai nhiều dự án quy mô lớn, số lượng LĐNN đông và luôn biến động theo tiến độ thi công xây lắp.

Hôm đến thực tế nhiệt điện Vĩnh Tân 1, trên công trường tràn ngập hàng ngàn lao động Trung Quốc, mọi giao tiếp đều bằng tiếng Trung nên tôi muốn tìm 1 công nhân Việt Nam cũng rất khó. Mặc dù UBND tỉnh quy định: “Chỉ cấp GPLĐ cho LĐNN vào làm việc tại các vị trí công việc không tuyển được lao động Việt Nam”. Nhưng tôi nghĩ điều đó không dễ thực hiện. 

Đặng Dũng