Đoàn công tác kiểm tra hiện trạng dòng chảy sông La Ngà khu vực thôn Đa Kim, xã Đa Mi, huyện Hàm Thuận Bắc
Ngày 17/6, Đoàn công tác gồm đại diện các bên: Công ty ĐHĐ, UBND xã Đa Mi, Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (BCH PCTT&TKCN) huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận đã tiến hành kiểm tra dòng chảy thoát lũ từ sau đập tràn Hàm Thuận đến sau cầu sắt thôn 5 xã Đa Mi với chiều dài đoạn sông khoảng 4km thuộc xã Đa Mi và khu vực thôn Buôn Cùi, xã Đông Tiến, huyện Hàm Thuận Bắc. Kết quả kiểm tra cho thấy tình trạng người dân trồng cây lâu năm ngay dưới lòng sông vẫn đang diễn ra. Nhiều cây đã được người dân trồng từ những năm trước như dừa, mít, sầu riêng… nay đã lớn và sắp ra quả. Năm nay, Đoàn công tác không ghi nhận tình trạng người dân đổ đất, lấn chiếm lòng sông nhưng những vị trí lấn chiếm trước đây vẫn chưa được giải tỏa.
Người dân trồng cây lâu năm dưới lòng sông thuộc thôn Đa Kim, xã Đa Mi, huyện Hàm Thuận Bắc
Tại khu vực thôn Buôn Cùi, xã Đông Tiến, huyện Hàm Thuận Bắc, một số hộ dân cất nhà ngay cạnh hai bên bờ sông, gây nguy cơ mất an toàn cao trong trường hợp hồ Hàm Thuận xả lũ. Đặc biệt, ở khu vực cầu 624, một doanh nghiệp chế biến sầu riêng tiếp tục cơi nới, mở rộng thêm nhà xưởng với diện tích khoảng 1.000m2 so với nhà xưởng năm 2020. Trong trường hợp hồ Hàm Thuận xả lũ theo quy trình vận hành hồ chứa, thiệt hại cho công trình xây dựng và cây trồng trong hành lang dòng chảy thoát lũ khu vực này khó tránh khỏi.
Xưởng chế biến sầu riêng của một doanh nghiệp tư nhân ngay cạnh dòng chảy thoát lũ thuộc thôn Buôn Cùi, xã Đông Tiến, huyện Hàm Thuận Bắc
Ngày 18/6, đại diện Công ty ĐHĐ, BCH PCTT&TKCN các huyện Tánh Linh và Đức Linh, tỉnh Bình Thuận đã tiến hành kiểm tra đoạn từ cầu La Ngâu đến trạm bơm Nam Chính thuộc các huyện Tánh Linh, Đức Linh. Vào thời điểm kiểm tra, Nhà máy Thủy điện Đa Mi đang chạy máy với lưu lượng 45m3/s, mực nước hạ lưu là 173,6m và trời đang nắng. Lòng sông La Ngà khu vực này thông thoáng, không bị cản trở dòng chảy nhưng tình trạng khai thác cát của một số doanh nghiệp trên khúc sông thuộc Bản 2 và Bản 3, xã La Ngâu, huyện Tánh Linh góp phần làm sạt bờ sông, gây nguy cơ mất an toàn cho người dân địa phương. Đoàn công tác ghi nhận có nhiều tàu khai thác cát đang neo đậu trên sông đoạn từ đập dâng Tà Pao đến Bản 3 xã La Ngâu, huyện Tánh Linh. Tuy việc khai thác cát đang tạm dừng nhưng hai bên bờ sông La Ngà có nhiều vị trí sạt lở nghiêm trọng.
Tàu khai thác cát neo đậu tại Bản 3, xã La Ngâu, huyện Tánh Linh
Nhằm đảm bảo an toàn cho người dân, công trình và tài sản phía hạ du hồ Hàm Thuận, Công ty ĐHĐ đã kiến nghị đến UBND, BCH PCTT&TKCN huyện Hàm Thuận Bắc có kế hoạch di dời các hộ dân tại các thôn Đa Kim, Buôn Cùi và Nhà thờ Đa Kim 2 lên vùng cao để tránh thiệt hại về người và tài sản trong trường hợp hồ Hàm Thuận xả lũ theo quy trình; cảnh báo địa phương biết để đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản của người dân. Công ty ĐHĐ cũng đề nghị BCH PCTT&TKCN huyện Hàm Thuận Bắc có biện pháp tuyên truyền, ngăn chặn kịp thời các hộ dân đang lấn chiếm, san ủi đất để canh tác và xây dựng nhà cửa làm thu hẹp dòng chảy thoát lũ sông La Ngà đồng thời hỗ trợ bảo vệ các thiết bị quan trắc công trình.
Bờ sông La Ngà khu vực Bản 2, xã La Ngâu, huyện Tánh Linh bị sạt lở nghiêm trọng
Về phía các huyện Đức Linh và Tánh Linh, Công ty ĐHĐ kiến nghị chính quyền địa phương có kế hoạch thông báo đến các hộ dân đang canh tác hoa màu ven hai bờ sông Đa Mi, sông La Ngà, các bãi bồi và vùng có nguy cơ bị ngập; cảnh báo các hộ dân sinh sống ở vùng bờ sông có nguy cơ sạt lở để đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản cho người dân. Chính quyền địa phương cần thông báo kịp thời cho người dân thu hoạch nông sản trong vùng có nguy cơ ngập lụt và có kế hoạch di dời, sơ tán dân kịp thời ra khỏi vùng ảnh hưởng khi công trình thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi xả lũ theo quy trình.
Thông qua đợt kiểm tra, Công ty ĐHĐ kiến nghị UBND, BCH PCTT&TKCN huyện Tánh Linh thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các công ty khai thác cát không làm thay đổi hiện trạng hai bên bờ sông cũng như dòng chảy thoát lũ để đảm bảo an toàn cho người dân.
Để phối hợp tốt hơn nữa với chính quyền địa phương trong công tác vận hành hồ chứa, Công ty ĐHĐ sẽ thông báo kịp thời về thời gian và mức xả lũ của hồ Hàm Thuận; tăng cường cung cấp thông tin liên tục và kịp thời trước, trong và sau khi xả lũ trong trường hợp hồ thủy điện Hàm Thuận tiến hành xả lũ.
Nguyễn Ngọc Tuấn