Làm gì để phát huy thiết chế văn hóa cơ sở?

                

Huyện Đức Linh đầu tư gần 3 tỷ đồng xây    dựng Nhà văn hóa xã Đức Chính (đưa vào hoạt động năm 2019).

Bà Lê Thị Hiền, ngụ tại xã Mê Pu (Đức Linh) chia sẻ: “Trước đây nhà văn hóa khuôn viên tạm bợ, thiếu bàn ghế, trời nóng không có quạt nên người dân ngại đến hội họp ở nhà văn hóa. Kể từ ngày xã xây dựng nông thôn mới, cùng với sự hỗ trợ của xã, nhân dân đã tích cực đóng góp làm mới nhà văn hóa thôn khang trang, thiết chế văn hóa đồng bộ, chỗ ngồi họp rộng rãi; hàng tháng tổ chức giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao… Những hoạt động này đã giúp người dân thêm gần gũi, tình làng, nghĩa xóm ngày càng thắt chặt hơn…”.

Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay còn rất nhiều xã, thôn xây dựng thiết chế văn hóa đạt chuẩn theo quy định, nhưng việc quản lý, khai thác không hiệu quả; sử dụng thiết chế văn hóa chủ yếu là tổ chức hội họp; nhiều nhà văn hóa xã mỗi tháng chỉ hoạt động văn hóa, văn nghệ một lần; các nhà văn hóa có tủ sách, báo khá phong phú, nhưng ít người đến đọc. Một cán bộ phụ trách văn hóa xã ở huyện Đức Linh cho biết: “Để đạt yêu cầu của tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa trong bộ tiêu chí nông thôn mới xã phải có nhà văn hóa tại khu trung tâm với 5 phòng chức năng cùng với trang thiết bị kèm theo, kinh phí đầu tư lên đến 3 - 4 tỷ đồng. Vấn đề đặt ra là dù biết hoạt động của Trung tâm văn hóa khó đạt hiệu quả, gây lãng phí vì thiếu nguồn nhân lực có chuyên môn… nhưng phải đầu tư nếu muốn đạt nông thôn mới…”.

Tôi được biết, ngoài việc thiếu nhân lực thì còn có nhiều nguyên nhân khác là cho hoạt động thiết chế văn hóa chưa phát huy hiệu quả, đó là trang thiết bị hoạt động còn hạn chế; cán bộ chuyên trách không có kinh nghiệm trong tổ chức hoạt động, không có biên chế độc lập; đa số cán bộ văn hóa kiêm nhiệm và thường xuyên thay đổi vị trí làm việc. Mặt khác, nguồn kinh phí cho văn hóa, thể thao còn hạn chế nên việc tổ chức các mô hình hoạt động chưa thường xuyên. Công tác chỉ đạo của chính quyền địa phương còn thụ động nên việc khai thác các thiết chế văn hóa, thể thao chưa đáp ứng nguyện vọng của nhân dân và sự đầu tư của Nhà nước…

Để phát huy thiết chế văn hóa, thể thao hiện có ngoài việc đầu tư trang thiết bị hoạt động thì cần quan tâm đến việc quy hoạch, đào tạo và sử dụng đội ngũ cán bộ văn hóa; mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ văn hóa  thể thao quần chúng cho cán bộ cấp xã, thôn; đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đồng thời, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để các hoạt động văn hóa gắn với thực tiễn đời sống xã hội và nhu cầu của người dân địa phương. Đối với các xã đạt chuẩn nông thôn mới, vận động hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, tác giả địa phương sáng tác, phát hành đĩa CD các bài hát truyền thống cổ động chủ đề “nông thôn mới”; lồng ghép các ca khúc tuyên truyền về “nông thôn mới” phát trên Đài truyền thanh địa phương; xây dựng kịch bản thông tin, biểu diễn phục vụ nhân dân trong dịp lễ, ngày kỷ niệm… Đồng thời, vận động nhân dân, doanh nghiệp tài trợ kinh phí hoạt động sáng tác, xây dựng mô hình câu lạc bộ văn hóa, thể thao.

Có thể nói, việc thực hiện tiêu chí văn hóa gắn với xây dựng nông thôn mới đã tạo môi trường văn hóa lành mạnh đa sắc màu trong đời sống văn hóa, tinh thần của người dân nông thôn góp phần gìn giữ và bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc. Nếu thiết chế văn hóa cấp xã, thôn được quan tâm hơn về kinh phí, nguồn nhân lực chuyên môn hy vọng hoạt động sẽ hiệu quả hơn. Qua đó, nâng cao ý thức văn hóa của mỗi người trong xây dựng nông thôn mới. 

Lê Thanh