Đồng Măng chỉ là 1 đập tràn nhỏ nằm vắt ngang dòng chảy của 1 con suối tưới cho cánh đồng cùng tên của xã Phan Điền. Mùa này ít nước nên đập không còn chức năng tưới mà chỉ còn là nơi để người dân vui chơi, trải nghiệm trong những ngày đầu xuân. Vì có nhiều bóng cây che mát, nước chảy quanh năm, cảnh sắc tươi đẹp nên thu hút người dân đến đây. Khám phá đập Đồng Măng là hành trình mà chúng tôi về nơi thượng nguồn của dòng suối có tên K’raocanh đang ẩn mình uốn lượn nơi dãy núi Cọp xa khuất trong mây. Đây là con suối lớn có dòng chảy theo chân núi với cảnh sắc tươi đẹp và vô cùng huyền bí.
Theo con đường mòn của những người ăn của rừng chúng tôi men theo dòng suối cạn nước mà đi. Núi rừng lặng lẽ, thi thoảng vài tiếng chim lạc bầy vang lên xé toang cái không gian vắng lặng. Mùi hương của núi rừng quyện vào trong gió tràn ngập vào chúng tôi thơm lừng.
Điểm đến đầu tiên của chúng tôi trong chuyến hành trình là đập Tờ Rót. Gọi theo người dân địa phương là đập chứ đây là 1 hồ nước tự nhiên xanh ngát được bao bọc bởi 2 bên sườn núi cùng bờ đá trắng phau. Đập Tờ Rót rộng chừng 100 m2 chia thành 2 phần gọi là đập nhỏ và đập lớn, đập nhỏ nằm phía dưới còn đập lớn nằm bên trên. Phong cảnh ở đây có vẻ đẹp khá lãng mạn. Xung quanh đập ngoài hoa, cỏ là những cây trâm nước có thân xù xì, gốc to hơn người ôm mọc chen trong đá nghiêng mình đón nắng.
Phong cảnh núi rừng dường như càng đi sâu càng đẹp và đẹp đến lung linh, nao lòng. Mùa xuân, hoa rừng đâu đâu cũng khoe sắc trong cái nắng vàng ươm. Cái gam màu của thiên nhiên đôi khi cũng khiến con người ta ngẩn ngơ vì nó. Điều đặc biệt ở dòng suối chảy về đập Đồng Măng chính là rất nhiều những tảng đá lớn. Những tảng đá này nằm chồng chéo lên nhau tạo nên những hang đá to nhỏ khác nhau và rất đẹp. Chúng tôi đi chừng vài trăm mét hoặc gần 1 km thì lại có 1 hang. Mỗi hang có 1 kết cấu khác nhau cùng với vẻ đẹp cũng khác nhau.
Sau khi nghỉ ngơi ở các hang đá tận hưởng hương vị của núi rừng và nạp năng lượng, chúng tôi tiếp tục hành trình đến 1 địa điểm có tên hang Dơi nằm ở chân núi Cọp. Đây được xem là đầu nguồn của đập Đồng Măng. Để đến được nơi này, chúng tôi phải vượt qua địa danh có tên Đá Ông Cọp. Gọi là Đá Ông Cọp nhưng đây lại là 1 láng rừng dầu rộng lớn, bằng phẳng với những thân cây xù xì, tán lá rộng mát rượi. Nét đẹp đặc trưng của rừng dầu không chỉ ở mùi hương, hay những cánh hoa dầu mà ở sự vững chãi và sự sống mãnh liệt. Giữa láng rừng có 1 tảng đá khá lớn có hình thù giống như ông cọp đen trũi quay mặt về núi Chín Mụ.
Qua láng rừng dầu, trước mắt chúng tôi đầu nguồn của suối K’raocanh. Theo người dẫn đường thì con suối này bắt đầu từ núi Chín Mụ chảy vòng qua dốc 3 thợ xuống suối Cát và đến nơi này hòa với 1 dòng suối nhỏ chảy ra từ rừng dầu có tên K’raocanh rồi xuôi về đập Đồng Măng. Thiên nhiên ban tặng cho nơi đây 1 phong cảnh theo kiểu sơn thủy hữu tình, tuyệt đẹp. Nơi ngã 3 của dòng suối này có 1 địa điểm có tên là hang Dơi vì đây là nơi sinh sống của loại dơi núi. Bước qua những bờ đá phẳng phiu, trắng ngà, chúng tôi vào hang dơi trong sự ngỡ ngàng, ngạc nhiên đến thú vị. Cảm nhận đầu tiên là sự mát lạnh, âm thanh đầu tiên chúng tôi nghe được là tiếng thác đổ, nước chảy, cảnh sắc chúng tôi thấy được là màu của cầu vòng và cá lội tung tăng dưới làn nước xanh ngắt. Hang Dơi khá rộng và đẹp. Nhìn bao quát thì đây là 1 cái hồ nước được bao bọc xung quanh là đá trắng. Nước trong xanh và rất nhiều cá. Phía bên trong hang có cửa rộng được che chắn bởi 1 tảng đá to hơn 1 cái nhà và luồn sâu vào bên trong, đen ngòm. Hang Dơi khá rộng nhưng không phải là hang động vì nó được cấu tạo bởi khe núi và đá chồng, vì thế ngoài việc thưởng ngoạn và trải nghiệm, chúng tôi không có năng lực để vào sâu bên trong.
Hang Dơi đẹp. Vẻ đẹp trong sự lãng mạn của sắc thái, của bí ẩn và huyền ảo. Tuy nhiên, để đến được nơi này thưởng ngoạn và trải nghiệm cần có sự đam mê, nhiệt huyết bởi đường đi chưa được thuận lợi. Vì thế, muốn đến nơi đây các bạn phải biết cố gắng, thận trọng và tha thứ cho sự gập ghềnh, hiểm trở của hành trình. Bởi vẻ đẹp của những cánh rừng trải dài, những dòng suối trong xanh cùng những tuyệt cảnh còn bí ẩn luôn có những thử thách dịu dàng.
