Ảnh: Đ.Hòa |
Toàn tỉnh hiện có hơn 5.170 tổ hợp tác, trong đó có trên 4.940 tổ đăng ký hoạt động theo Nghị định số 151 của Chính phủ, thu hút trên 165.600 thành viên tham gia, tăng 19,32% so năm 2003. Đến cuối năm 2018, toàn tỉnh có 183 hợp tác xã (HTX), tăng 22,8% so năm 2003 với hơn 47.800 thành viên. Sau 15 năm, mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012 trên địa bàn tỉnh bước đầu được hình thành, dần thay thế những mô hình HTX kiểu cũ. Nhiều HTX hoạt động hiệu quả, phát huy những lợi thế của địa phương. Các HTX đã từng bước củng cố, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Các HTX đã tập trung đổi mới phương thức quản lý, tiết kiệm triệt để chi phí, đảm bảo ổn định giá thành sản phẩm, tăng cường công tác phân tích nhu cầu của thị trường, tích cực liên doanh, liên kết với các HTX, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cung cấp các dịch vụ đầu vào và bao tiêu sản phẩm đầu ra cho người dân.
Bên cạnh đó, xuất hiện nhiều mô hình HTX, liên hiệp HTX nổi bật, điển hình với cách làm mới như xây dựng cánh đồng lớn thâm canh và áp dụng cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất lúa liên kết chuỗi, canh tác theo hướng hữu cơ. Tuy năng suất bình quân 4,2 tấn/ha thấp hơn so với sản xuất đại trà 0,8 tấn/ha nhưng giá lúa hữu cơ cao hơn từ 4.000 – 5.000 đồng/kg, lợi nhuận tăng hơn 27%, đặc biệt là sản phẩm đầu ra được doanh nghiệp bao tiêu 100%. Ngoài ra, mô hình sử dụng đèn compact (18 - 20W) thay thế bóng đèn sợi tóc (60-75W) cho thanh long ra hoa trái vụ, góp phần làm giảm lượng điện tiêu thụ, tăng thu nhập, tăng diện tích thanh long được chong đèn.
Đặc biệt, toàn tỉnh hiện có 2 HTX xây dựng mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị là HTX Công Thành (huyện Đức Linh) liên kết sản xuất, bao tiêu lúa nếp với diện tích 1.500 ha với các HTX và nông dân trên địa bàn huyện Đức Linh, huyện Tánh Linh và HTX Hải sản Mũi Né (TP. Phan Thiết) liên kết một số nông dân sản xuất nước mắm truyền thống và tiêu thụ sản phẩm hải sản. 2 HTX này hoạt động khá hiệu quả và được đánh giá cao.
Nhằm tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm lợi thế thanh long, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với UBND, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hội Nông dân huyện Hàm Thuận Bắc tổ chức hội nghị ký kết hợp đồng nguyên tắc giữa 6 HTX thanh long trên địa bàn huyện với các doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào và bao tiêu sản phẩm thanh long theo phương thức chính ngạch.
Tại cuộc họp tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Huỳnh Thanh Cảnh cho rằng kinh tế tập thể, nòng cốt là HTX của tỉnh vẫn chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra theo Nghị quyết số 13. Phần lớn các HTX có quy mô nhỏ, cơ sở vật chất còn lạc hậu. Bên cạnh đó, mô hình HTX kiểu mới trên địa bàn tỉnh chưa nhiều, việc xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị gặp nhiều khó khăn; hoạt động của HTX thiếu gắn kết với nhau, thiếu liên doanh liên kết với các thành phần kinh tế khác.
Thời gian tới, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy yêu cầu các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị phải thật sự vào cuộc, quyết tâm củng cố nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động khu vực kinh tế tập thể. Phấn đấu đến năm 2020, không có HTX tồn tại hình thức và có ít nhất 70% HTX hoạt động có hiệu quả. Phối hợp với các sở, ngành liên quan hướng dẫn xử lý dứt điểm đối với các HTX yếu kém, ngưng hoạt động. Đồng thời, chỉ đạo xây dựng các HTX kiểu mới trong ngành nông nghiệp, nhất là các vùng có sản phẩm lợi thế cạnh tranh của địa phương, khai thác và dịch vụ hậu cần nghề cá…
M.V