Nhức nhối nạn khai thác cát trái phép ở xã Hòa Minh

Qua nhiều ngày theo dõi tại khu vực này, chúng tôi mới ghi được những hình ảnh “không thể chối cãi” của đội quân hùng hậu từ các đơn vị khai thác cát khác nhau ở các địa phương lân cận như thị trấn Phan Rí Cửa, xã Hòa Minh, xã Chí Công, Hòa Phú… thi nhau “xẻ thịt” ngọn đồi. Theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi men theo con đường bê tông sát bên cửa hàng điện lạnh Quang Cường (Quốc lộ 1A – xã Hòa Minh), vào khoảng 300 mét, là nhà cửa và đất sản xuất của bà con, men theo đường mòn ra phía sau là những ngọn đồi đã bị “cắn dở” tạo thành những cái hố sâu hoắm, nham nhở và có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Theo những người dân sống quanh đây, khu vực này đã bị khai thác nhiều năm nay, tuy nhiên rầm rộ nhất là thời điểm trước Tết đến nay, nhiều xe tải ra vào liên tục, hoạt động từ 4 – 5 giờ sáng đến chiều tối. Các xe tải này khi vào khai thác đều khá cảnh giác nếu có người lạ quẩn quanh. Do đó, họ đều có người cảnh giới, nếu có dấu hiệu bất thường sẽ rút lui ngay. Hiện đang vào mùa xây dựng, nên nhu cầu cát bồi nền, cát xây dựng tăng cao. Do đó, một lượng cát khổng lồ đã được ngang nhiên vận chuyển đi, chạy ồ ạt trên Quốc lộ 1A nhưng không thấy bóng dáng của các cơ quan chức năng xử lý. Mặc dù người dân đã nhiều lần báo chính quyền địa phương, nhưng đâu lại vào đó.

Điều đáng nói, khu vực khai thác cát này có nguy cơ “bức tử” hệ thống đường dây điện cao thế 110KV Ninh Phước – Phan Rí khi những ụ dây nối đang dần lỏng chân đế và chỉ còn cách bờ vực hàm ếch khoảng 2m. Đặc biệt, nhiều phần mộ của các gia đình cũng đang có nguy cơ bị “liếm” dần khi nạn khai thác cát trái phép ngày càng công khai, liên tục và phức tạp hơn. Anh Thái Khanh (xã Chí Công) bức xúc: “10 phần mộ của gia đình tôi đang nằm trong khu vực đồi và ranh giới chỉ còn cách bờ vực khai thác cát khoảng 10 m. Nếu tình trạng khai thác cát tái diễn liên tục vài tháng nữa, phần mồ mả của ông bà chắc chắn sẽ bị “động”. Tôi chỉ mong chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng sớm can thiệp, giải quyết dứt điểm tình trạng vi phạm này, tránh việc sạt lở đất mồ mả của gia đình và đảm bảo an toàn đường lưới điện cao thế”. Theo ước tính của những người dân quanh đây, ngọn đồi đã bị phá nát với chiều dài khoảng 90m, rộng khoảng 70m, cao khoảng 17m, thì có khoảng 100.000m³ cát đã bị khai thác, tương đương trên 20.000 lượt xe tải ra vào vận chuyển (bình quân 5m3/xe). Những con số cho thấy tài nguyên, khoáng sản quốc gia đã chảy vào túi tư nhân một cách dễ dàng. Người dân có quyền đặt câu hỏi, chính quyền địa phương bất lực hay cố tình buông lỏng quản lý để các đơn vị xây lắp tung hoành ngang dọc? Có hay không tình trạng bảo kê cho những đơn vị này hoạt động?

Trao đổi với chúng tôi, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Phong Nguyễn Trung Trực cũng xác nhận đã nhận được phản ánh của bà con xã Hòa Minh cách đây vài ngày về tình trạng khai thác cát trái phép. “Chúng tôi đã khẩn trương chỉ đạo lãnh đạo xã Hòa Minh tăng cường kiểm tra, quản lý khu vực này nhất là trong mấy ngày nghỉ lễ, tránh để các đơn vị khai thác lợi dụng những ngày nghỉ hoạt động nhiều hơn. Sau đó sẽ yêu cầu chính quyền xã có hướng xử phạt và biện pháp khắc phục. Từ đầu năm đến nay, huyện đã thành lập 2 tổ kiểm tra liên ngành, 1 tổ tập trung kiểm tra xử lý mạnh tay điểm khai thác cát ở cầu Đại Hòa (xã Phước Thể) và 1 tổ còn lại sẽ lưu động xử lý những điểm nóng mà cử tri thường phản ánh.Tuy nhiên, tình trạng khai thác cát trái phép thường hoạt động lén lút bất kể ngày đêm, lực lượng kiểm tra lại mỏng do đó khó mà xử lý dứt điểm. Thực tế, toàn huyện chưa có điểm khai thác cát nào được cấp phép. Sắp tới, huyện đã đề xuất cấp phép 9 điểm khai thác vật liệu xây dựng thông thường nhằm siết chặt tình trạng khai thác cát trái phép và đáp ứng nhu cầu cát xây dựng trong nhân dân”.

Minh Vân