Những đóng góp của Tuyên giáo Bình Thuận trong công tác Lịch sử Đảng 

                

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban    Tuyên giáo Tỉnh ủy Hồ Trung Phước (người đứng) điều hành thảo luận    tại Hội thảo góp ý đề cương “Lịch sử biên niên Đảng bộ tỉnh Bình    Thuận, tập II, 1954 - 1975”. Ảnh: Đình Hòa.

Do hoàn cảnh chiến tranh nên ban mới thu thập được một số hồi ký, tư liệu thành văn. Trong giai đoạn đầu, công tác nghiên cứu lịch sử Đảng gặp khó khăn khi không có cấp ủy trực tiếp chỉ đạo và không nhận được sự giúp đỡ của nhân dân địa phương trong việc sưu tầm, xác minh những tài liệu và sự kiện lịch sử. Đến năm 1975, ban về Nam tiếp tục công tác, góp phần xây dựng quê hương. Đây là nền tảng đầu tiên xây dựng nên ngành Lịch sử Đảng của địa phương.

Ngày 15/6/1976, một năm sau ngày giải phóng đất nước, trong bề bộn khó khăn, vừa hàn gắn vết thương chiến tranh, vừa củng cố và xây dựng quê hương, Thường vụ Tỉnh ủy Thuận Hải (3 tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy sáp nhập) ra nghị quyết về việc thành lập Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng tỉnh Thuận Hải. Nghị quyết xác định Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng là trung tâm nghiên cứu lịch sử Đảng bộ địa phương. Nhân sự của ban lúc mới thành lập gồm: đồng chí Nguyễn Gia Tú, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Thường vụ Khu ủy Khu VI, Trưởng Ban Kiểm tra Khu ủy Khu VI, Ủy viên Ban Tổ chức Trung ương Cục miền Nam làm Trưởng ban…

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần IV, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần III, Tỉnh ủy Thuận Hải cũng chỉ đạo tiến hành nghiên cứu, biên soạn lịch sử truyền thống xã, phường - lịch sử chiến tranh nhân dân địa phương. Công tác này có ý nghĩa và tầm quan trọng, nhằm tổng kết rút ra những bài học lịch sử truyền thống cách mạng quý báu, phong phú và sinh động của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ở địa phương, góp phần chuyển biến sâu sắc phong trào cách mạng các cấp cơ sở, khắc phục đẩy lùi những hiện tượng tiêu cực trong xã hội, phát huy mạnh mẽ mặt tích cực, thúc đẩy phong trào cách mạng quần chúng. Trong các văn bản chỉ đạo, Thường vụ Tỉnh ủy luôn củng cố nhận thức công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng bộ địa phương, lịch sử truyền thống là việc làm hết sức cần thiết, là một việc làm có ý nghĩa chính trị sâu sắc và lâu dài. Qua đó, tổng kết rút ra những bài học lịch sử, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh.

Đến tháng 12/1985, thực hiện tinh giảm biên chế, Thường vụ Tỉnh ủy Thuận Hải sáp nhập Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng tỉnh vào Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy thành Tổ Nghiên cứu Lịch sử Đảng, sau đó thành Phòng Lịch sử Đảng (hiện nay sau khi sáp nhập có tên gọi Phòng Tổng hợp - Lịch sử Đảng). Riêng bộ máy nghiên cứu lịch sử Đảng ở cơ sở cũng hình thành từ năm 1978.

Sau chia tách đơn vị hành chính thành 2 tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận năm 1992, Tỉnh ủy Bình Thuận chỉ đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy củng cố Phòng Lịch sử Đảng. Ngày 20/9/1992, Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận ra Chỉ thị số 06 - CT/TV đẩy mạnh công tác biên soạn lịch sử truyền thống địa phương. Qua các giai đoạn đấu tranh cách mạng đầy hy sinh, gian khổ và thắng lợi, Đảng bộ tỉnh được nhiều bài học quý giá. Để giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ, góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn mới, việc viết lại những chặng đường đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc vừa qua có ý nghĩa rất quan trọng.

Cấp ủy và lãnh đạo các ngành, đoàn thể nhận thức rõ công tác Lịch sử Đảng bộ địa phương là một nhiệm vụ chính trị tư tưởng quan trọng để có kế hoạch chỉ đạo trong từng tháng, quý và dài hạn hơn, làm cho Chỉ thị số 06 của Thường vụ Tỉnh ủy được thực hiện nghiêm túc. Từ năm 1992 đến 2020, công tác nghiên cứu, biên soạn Lịch sử Đảng tỉnh do Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy phụ trách gồm các đồng chí: Lương Sơn (1992 - 1996), Ngô Minh Chính (1996 - 2006), Huỳnh Thanh Tâm (2006 - 2010), Bùi Thế Nhân (từ cuối 2010 - 2015), Hồ Trung Phước (từ cuối 2015 đến nay).

Một quyển sử ra mắt độc giả là thành quả của việc khai thác tư liệu, là sản phẩm cụ thể của quá trình biên soạn, hội thảo. Giai đoạn 1976 - 1991, ngành Lịch sử Đảng tỉnh vừa củng cố bộ máy từ tỉnh đến cơ sở; vừa khai thác tư liệu các kho lưu trữ. Sau thời gian làm việc khẩn trương và nghiêm túc, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Thuận Hải (1930 - 1945) được xuất bản năm 1984. Đồng thời, thí điểm một huyện và một xã, rút kinh nghiệm triển khai trong toàn tỉnh. Năm 1985, Hàm Nhơn những chặng đường cách mạng 1930 – 1954 (thị trấn Phú Long, Hàm Thuận Bắc sau này) ra mắt độc giả. Đến năm 1991, toàn tỉnh biên soạn, xuất bản 17 quyển sử, như: Lịch sử Đảng bộ tỉnh Thuận Hải (1930 - 1945); Phan Thiết tập 1 (1930 - 1954) và tập 2 (1954 - 1975); Hàm Nhơn tập 1 (1930 - 1954) và tập 2 (1954 - 1975)…

Tính từ sau chia tách tỉnh đến tháng 6/2020, số lượng sách in, xuất bản được 228 tập lịch sử, với hơn 10.000 trang sách, được biên tập và in ấn đẹp, như: Căn cứ Khu Lê Hồng Phong trong kháng chiến chống giặc ngoại xâm, 1950 -1975 (xuất bản năm 2008, tái bản năm 2012); Lịch sử Đảng bộ tỉnh Bình Thuận (tập 3, 1975 - 2005) xuất bản vào dịp Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XII; Lịch sử biên niên Đảng bộ tỉnh Bình Thuận, tập 1 (1930 - 1954); Công tác xây dựng Đảng và lãnh đạo đấu tranh của những chiến sĩ cách mạng tỉnh Bình Thuận trong các nhà tù, trại giam ở miền Nam (1954 - 1975) phát hành vào dịp Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV sắp tới.

Từ năm 2013 đến 2018, đã có trên 10 chuyến khảo sát căn cứ Tỉnh ủy Bình Thuận, Bình Tuy trong kháng chiến chống Mỹ; đồng thời Ban Chỉ đạo được thành lập để thực hiện các bước triển khai dự án xây dựng Khu di tích căn cứ Tỉnh ủy Bình Thuận trong kháng chiến chống Mỹ tại rừng Sa Lôn, xã Đông Giang, huyện Hàm Thuận Bắc. Công trình khi hoàn thành sẽ có ý nghĩa và góp phần quan trọng trong việc giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của quê hương Bình Thuận cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là đối với thế hệ trẻ. Ngoài ra, còn triển khai hoàn thành các đề án “Số hóa tư liệu lưu trữ và các ấn phẩm lịch sử tỉnh Bình Thuận”, biên soạn tài liệu “Dạy và học lịch sử Đảng bộ địa phương trong các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”. 

Nhìn lại một chặng đường lịch sử 90 năm công tác Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Thuận, những kết quả từ công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng tỉnh Bình Thuận đạt được thật đáng trân trọng. Nhiệm vụ công tác nghiên cứu, biên soạn lịch sử Đảng tỉnh tiếp tục nắm bắt sự kiện, tổng kết kinh nghiệm, nâng lên thành lý luận, tham mưu cho cấp ủy chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ cách mạng, làm bộ mặt xã hội trong tỉnh phát triển. Từ đó góp phần vào công tác Lịch sử Đảng toàn quốc và công cuộc đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” trên quê hương Bình Thuận ngày càng khởi sắc.

NguyỄn Thành Tài